شاهنامه، منبع الهامی برای خوشنویسان

شعر فردوسی از دیرباز منبع الهام برای خلق آثار ماندگار خوشنویسی بوده و کتابت شاهنامه‌های نفیس در طول تاریخ هنر خوشنویسی گواه این مدعاست. به‌جز کتابت‌های مختلف از شـاهـنامه حکیم توس، از مهم‌ترین آثار معاصر در این زمینه، کتاب «سرو سایه‌فکن» نوشته استاد محمدعلی اسلامی‌ندوشن با کتابت و خوشنویسی استاد غلامحسین امیرخانی و همچنین کتاب «دفتر دانایی» منتخبی از اشعار ابوالقاسم فردوسی در باب تربیت و فرهنگ و صلح و تمدن است که به‌زیور خوشنویسی جناب استاد شیرازی آراسته شده است.

مایه حماسی و موضوعاتی همچون خردورزی و حکمت و میهن‌پرستی و فرهنگ و آیین نیک‌زیستن، محرک بسیار مؤثری برای دست‌به‌کارشدن خوشنویسان و هنرمندان غیرتمند و با احساس است که از این دریچه به تقویت بنیان‌های ایران‌دوستی و ایران‌شناسی بپردازند. خاصه هنرمندانی که به‌هر دلیلی خارج از خاک وطن به‌سر می‌برند، در این زمینه کار‌های ارزنده و پرمخاطبی خلق کرده و ارائه داده‌اند که نتیجه آن شهرت و محبوبیت اندیشه‌های فردوسی توسی در میان اندیشمندان و حتی مردم عادی دیگر سرزمین‌ها بوده است.

متأسفانه به‌تبع اتفاقات ناخوشایند اقتصادی در حوزه تأمین ملزومات تألیف و چاپ و نشر کتاب و در نتیجه تضعیف فرهنگ کتاب‌خوانی، امروزه در زمینه انتشار آثار فاخر با موضوع اشعار فردوسی با محدودیت‌ها و کمبود‌های غم‌انگیزی روبه‌رو هستیم و شوربختانه که برخی از این خلأ‌ها هم صرفاً اقتصادی نیستند و کج‌سلیقگی‌ها و نگاه‌های غیرمنصفانه رادیکال هم در هدایت رانتی منابع مالی و امکانی به حوزه فکری خود و اطرافیانشان و همچنین جایگزینی نشر افکار و اندیشه‌های ملی فردوسی با برخی موضوعات دیگر که سلیقه بخشی از مدیران ارشد فرهنگی امروز است، در این میان نقش داشته و دارد.

اما جدای از حوزه نشر و اتفاقات تلخ و شیرین آن، در زمینه فعالیت هنرمندان خردمند مستقل و اندیشمند و میهن‌دوست کمبودی احساس نمی‌شود و هرازگاهی شاهد تولیدات جذاب و امیدوارکننده در این موضوع هستیم که نشان‌دهنده متوقف‌نبودن میل به خردورزی و فرهنگ و تقویت بنیان‌های تمدنی و تاریخی است که ریشه در پیشینه درخشان این سرزمین دارد.

به‌قول فردوسی پاکزاد: «چو جوید کسی راه پیوستگی/ خرد باید و شرم و آهستگی/ خردمندمردم هنرپرورند/ که تن‌پروران از هنر لاغرند»