سودجویان بازار روغن زیر ذره‌بین

مرتضی محمدپور | شهرآرانیوز؛ اجرای مرحله اول برنامه جامع تحول اقتصادی و مردمی سازی یارانه‌ها با افزایش قیمت برخی اقلام اساسی ازجمله روغن همراه بود، اما حضور مستمر مسئولان در کف بازار و همچنین بازرسی‌های سخت گیرانه اصناف، سازمان تعزیرات حکومتی و دیگر نهاد‌های نظارتی باعث شده است تا بسیاری از سودجویان فرصت عرض اندام در بازار را نداشته باشند، تا جایی که بنا بر مشاهدات میدانی خبرنگار شهرآرا در جریان بازدید دیروز بازرسان اتاق اصناف و وزارت صمت از بازار روغن مصلی، نه تنها کمبودی در زمینه تأمین نیاز مردم وجود ندارد، بلکه پس از افزایش هدفمند قیمت ها، آرامش نسبی هم به بازار بازگشته است.

عرضه بدون محدودیت روغن در بازار

جدا از خرید‌های غیرمعمول و مصادیق احتکار و تخلف، حقیقت کتمان نشدنی این است که به علت تلاطم و آشفتگی‌های بازار در سال‌های گذشته، ذهنیت عموم جامعه درباره افزایش قیمت‌ها همواره همراه با تردید بوده است و حتی اگر مسئولان به طور پیوسته در این باره تصریح و تأکید کرده باشند، بازهم مردم برای تأمین اقلام اساسی شان نگرانی دارند.

یکی از فروشندگان عمده روغن در بازار مصلی در این باره به خبرنگار شهرآرا می‌گوید: موج خرید‌ها در روز پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت به طور بی سابقه‌ای افزایش یافت و به تبع نگرانی مردم درباره نایاب شدن روغن، فروشندگان نیز برای تضمین فروش این محصول در روز‌های آینده و خالی نماندن قفسه فروشگاه هایشان، بسیار بیشتر از حد معمول خرید می‌کردند و در این اوضاع بود که تا ظهر روز پنجشنبه، بیشتر موجودی بازار عمده فروشی روغن تمام شد و درنتیجه شاهد تشکیل صف‌های طولانی خریداران بودیم.

با این حال، از روز شنبه به تدریج شاهد تعدیل درخواست‌ها برای خرید و شکسته شدن فشار روانی حاکم بر بازار هستیم. اینکه بار جدید روغن به نرخ جدید عرضه می‌شود و البته به این دلیل هم که هرگز محدودیتی برای تهیه و توزیع این محصول در بازار وجود ندارد، تا حد زیادی آرامش را هم به بازار عمده فروشی و هم به بازار خرده فروشی بازگردانده است.

در یک نمونه، امروز برای یک فروشگاه، درخواست خرید هشتصد کیلوگرم روغن خوراکی در انواع سرخ کردنی و پخت وپز ثبت کردیم و بدون هیچ مشکلی برای تحویل به انبار ارجاع شد.

هیچ تخلفی پنهان نمی‌ماند

کارگروه‌های نظارت بر بازار در دور جدید بازرسی‌ها مشتمل بر نمایندگانی از چند سازمان و نهاد مختلف هستند تا بازرسی به تذکر ساده یا گزارش نویسی بی نتیجه منحصر نباشد. این کار به حدی بر کارایی نظارت‌ها افزوده که با حضور بازرسان اتاق اصناف، سازمان صمت، بسیج اصناف، نمایندگان فرمانداری و دادگستری، برخورد با تخلف‌ها حتی تا صدور آنی حکم قضایی و اجرای پلمب پیش می‌رود.

این قاطعیت در برخورد بدون اغماض با متخلفان ازجمله نکات شایان توجه بازدید دیروز هیئت بازرسان از بازار روغن مصلی بود، به طوری که حتی تخلف جزئی سه واحد فروش روغن در ارائه محدود این محصول به خریداران نیز از چشم بازرسان دور نماند و اگرچه فروشندگان از خرید خارج از قاعده برخی مشتریان خود خبر می‌دادند و در عمل درخواست خرید‌های غیرمعمول خریداران ثابت خود را رد کرده بودند، با تأکید بازرسان به اصلاح رویه خود توجیه شدند.

با این حال، بنا به اظهارنظر جمعی بازرسان بازار روغن، همچنان بزرگ‌ترین عاملی که آرامش شکننده بازار این محصول را تهدید می‌کند، خرید خلاف قاعده و بیش از نیاز خریداران است.

بازرس اتاق اصناف مشهد در این باره تصریح می‌کند: افزایش چشمگیر آمار کشفیات از یک سو و آزادی عمل کامل نهاد‌های نظارتی برای برخورد قاطع با متخلفان، زمینه را به نحوی فراهم کرده که تقریبا تخلفی از چشم ناظران پنهان نمی‌ماند و فراتر از این، زمینه بروز تخلف نیز برای سودجویان از بین رفته است، اما اکنون خرید خارج از قاعده برخی مردم که فراتر از نیاز مصرفی آنان است، باوجود اینکه تخلف ثبت شده و رسمی نیست، تا حد زیادی باعث تشدید تلاطم بازار می‌شود.

بازگشت آرامش به بازار؛ به زودی

امید نیازمند با ابراز امیدواری از برقراری ثبات در بازار طی روز‌های آینده می‌افزاید: تا پیش از روز شنبه، دستورالعمل این بود که اموال احتکارشده‎ای که در جریان بازرسی‌ها کشف می‌شوند، به قیمت قبل به مردم عرضه شوند تا کمبود در بازار جبران شود، اما طبق بخش نامه قانونی جدید، کالا‌هایی مثل روغن، مرغ، تخم مرغ و لبنیات که قیمت قدیم روی آن‌ها درج شده و تاریخ جدیدشان پیش از ۲۲اردیبهشت است، باید به نرخ جدید بعد از ۲۲اردیبهشت۱۴۰۱ عرضه شوند و همین یکسان سازی قیمت‌ها تا حد زیادی به تعدیل خرید‌ها کمک کرد.

با این حال، هنوز برای اعلام نظر دقیق درباره وضعیت بازار زود است. زیرا آن دسته از اقلام اساسی مردم که در روز‌های اخیر با شوک ناشی از افزایش قیمت روبه رو بوده اند، هنوز در مرحله توزیع هستند و زمان لازم است تا خریداران این کالا‌ها چه در مقیاس کلی و چه خریداران خرد، از موجودی کافی و کامل بازار اطمینان پیدا کنند؛ بنابراین طبق ارزیابی‌ها تا اواسط هفته ثبات کامل در بازار عرضه همه اقلام ازجمله روغن برقرار می‌شود.