همه آنچه باید درباره فرزندخواندگی بدانید

محمدمعین وطن‌خواه | شهرآرانیوز؛ فرزندخواندگی از سنت‌های پسندیده در کشور است که در شریعت ما نیز برآن تأکید شده است. یکی از اهداف ازدواج برای بسیاری از همسران، فرزندآوری است، اما گاهی به هر دلیلی امکان داشتن فرزند برای آن‌ها وجود ندارد. قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست شرایط قانونی خاصی برای اعطای سرپرستی و پذیرش فرزندخواندگی در نظر گرفته است. زوج‌هایی که بعد از ازدواج و گذشت پنج سال از زندگی مشترک نتوانند صاحب فرزند شوند یا دختران و زنان مجرد بزرگ‌تر از سی سال که شرایط لازم را داشته باشند، می‌توانند به دریافت سرپرستی کودکان بی‌سرپرست اقدام کنند.

درخواست‌کنندگان سرپرستی باید چه شرایطی داشته باشند؟

اول محجور نباشند. یعنی بنا بر قانون، اهلیت کامل داشته باشند و در سلامت و صحت بتوانند به امور مالی و غیرمالی خود رسیدگی کنند.

دوم هیچ‌گونه اعتیادی به مواد مخدر و مشروبات الکلی در هیچ نوع و مدلی نداشته باشند و جواب تست اعتیاد آنان منفی باشد.

سوم به‌هیچ‌وجه محدودیت کیفری نداشته باشند و گواهی نداشتن سوءپیشنیه را دریافت و تقدیم کنند.

چهارم سلامت کامل بدنی و روانی و نبود نشانه‌ای از بیماری‌های واگیر و صعب‌العلاج و سرانجام صلاحیت اخلاقی که با تحقیقات محلی به دست خواهد آمد.

ویژگی‌های فرزندخوانده

کودکی که قرار است به فرزندخواندگی گرفته شود ممکن است از ابتدا نسبش مشخص نباشد و والدینش او را از ابتدا ترک کرده باشند و نزد بهزیستی نگهداری شود. هم‌چنین ممکن است نسبش مشخص باشد یا یتیم باشد.
در صورتی که افراد بخواهند دختران یا پسرانی را که بیماری‌ها و ناتوانی‌های خاص جسمی دارند به فرزندی بگیرند، مدت انتظار برای آنان کوتاه‌تر خواهد بود و حتی در کمتر از شش ماه هم ممکن است کل فرایند صورت پذیرد.

برای آن دسته از کودکان و نوجوانانی که به حکم دادگاه سرپرستی‌شان به بهزیستی محول شده باشد، ظرف دو سال از تاریخ حکم، پدر، مادر یا جد پدری برای گرفتن طفل حاضر نشود و در نهایت هیچ‌کدام از پدر، مادر یا جد پدری صلاحیت نگهداری کودک را نداشته باشد.
مطابق آمار، درخواست برای نوزادان همیشه بیشتر است. خانواده‌ها سعی می‌کنند به‌اشتباه، به کودک و اطرافیان بقبولانند که او فرزند خود آن‌هاست و از ابتدا پیش آن‌ها بوده است. این پنهان‌کاری در آینده تبعات سنگینی در پی دارد.

مراحل فرزندخواندگی

متقاضیان ابتدا باید اطلاعاتی مانند اطلاعات خانوار، آدرس محل سکونت و نظایر آن را از طریق سامانه ملی فرزندخواندگی بارگذاری کنند.
مدارک لازم برای فرزندخواندگی عبارت است از: تصویر صفحه‌های اول و دوم شناسنامه زن و شوهر، تصویر سند ازدواج، گواهی سلامت جسم و روان از پزشکی قانونی برای زن و مرد، گواهی تمکن مالی، ارائه حکم سرپرستی آزمایشی از مراجع قضایی و ....

قبل از اینکه هر اقدام دیگری صورت بگیرد، زن و شوهر برای مشاوره فرزندپذیری به شرکت در جلسات کمیته فرزندخواندگی دعوت می‌شوند. حضور در این جلسات الزامی است و پس از پایان آن‌ها، نتیجه به صورت کتبی به بهزیستی اعلام می‌شود.

سازمان بهزیستی براساس مدارک شناسایی، تحصیلی، شغلی و مالی، پاسخ استعلام سازمان پزشکی قانونی و اداره تشخیص هویت، نظریه مشاوران و تطابق آن‌ها با قوانین و مقررات جاری، راجع به صلاحیت متقاضیان اظهارنظر می‌کند.

به موجب هماهنگی‌های بین‌بخشی سازمان بهزیستی، دادگاه خانواده، سازمان پزشکی قانونی و اداره تشخیص هویت، فرایند سرپرستی طولانی و زمان‌بر است؛ بنابراین متقاضیان باید همواره صبور باشند.

زمانی که زن و شوهر یک کودک را برای فرزندخواندگی پذیرفتند، از سوی دادگاه نامه‌ای مبنی بر سرپرستی موقت به آن‌ها داده می‌شود. پس از صدور حکم، کودک انتخاب‌شده به زن و شوهر متقاضی سپرده می‌شود.

توجه داشته باشید زمانی که حکم سرپرستی موقت صادر می‌شود، گروه مددکاری بهزیستی تا شش ماه روی نحوه نگهداری زن و شوهر از کودک نظارت خواهند داشت و بی‌گمان برای بازدید شرایط، در محل زندگی کودک حاضر می‌شوند.