قمار بی‌‌نام چاوشی

محمدناصر حق خواه - محسن چاوشی و آثارش مورد عجیبی هستند، کسی که دائما از توی چشم بودن و مصاحبه با رسانه‌ها و حضور در تلویزیون و برگزاری کنسرت فراری است، کسی که بیشتر آثارش تفاوت خیلی غریبی با آثار دیگر بازار موسیقی ندارد، اما همیشه در دل حواشی و بحث‌های داغ رسانه‌ای است. کنسرت دادن و ندادن، همکاری کردن یا نکردن با بعضی از پروژه‌های سینمایی، قانونی بودن یا نبودن انتشار بعضی ترانه هایش، انتخاب شعر‌های خاص از شاعران مختلف و خیلی چیز‌های دیگر همیشه به شکل ادواری گریبان چاوشی را گرفته است. این بار، اما آلبوم جدید محسن چاوشی پیش از انتشار کلی حاشیه و سر و صدا راه انداخته و توجه مردم و رسانه‌ها را به خود جلب کرده است.
 زمینه و علت این حواشی کجاست؟ آیا آلبوم جدید چاوشی قرار است با آلبوم‌های قبلی اش فرق زیادی داشته باشد؟ در ادامه، کمی درباره این سؤال‌ها خواهیم خواند.

 بی‌نامی!
پس از انتشار آلبوم موفق «ابراهیم» در سال ۹۷ و حاشیه‌ای که یکی دو قطعه بعد از انتشار داشتند، این بار آلبوم جدید چاوشی که تا پیش از این قرار بود با نام «قمارباز» منتشر شود، با عنوان «بی‌نام» به بازار می‌آید. شورای دفتر شعر و موسیقی به یکی از بیت‌های قطعه‌ای به همین نام (قمارباز) در این آلبوم ایراد گرفته بود که آن بیت حذف شد.
عده‌ای این کش و قوس و خبرساز شدن حذف یک بیت و ایراد شورای دفتر شعر و موسیقی به آلبوم چاوشی را که امری تقریبا طبیعی است و برای باقی هنرمندان هم پیش می‌آید جوسازی برای تبلیغ بیشتر و سر زبان افتادن نام آلبوم و به تبع آن فروش بیشتر می‌دانند. البته این انتقاد به چاوشی همیشه وجود داشته است که به علت حضور کمتر در رسانه‌ها از سویی و برگزار نکردن کنسرت و کم بودن درآمدش در مقایسه با بقیه خواننده‌ها از سوی دیگر، همیشه ابری از ابهام و حاشیه پیرامون خود شکل می‌دهد و به این وسیله، آلبوم هایش را که تنها راه درآمدزایی او -غیر از فروش قطعه به صداوسیما و سازمان‌های دیگر- است پرفروش می‌کند. اما اگر از این گمانه‌زنی‌ها و حاشیه‌هایی که هیچ‌وقت نمی‌توان با قطعیت درباره آن صحبت کرد بگذریم، آیا آلبوم جدید چاوشی چیز غریبی خواهد بود و قرار است در موسیقی پاپ ایران صفحه جدیدی باز شود یا چیزی شبیه آلبوم‌های همیشگی چاوشی خواهیم شنید؟

قماربازی!
آلبوم جدید چاوشی قطعا یک قمار بزرگ است، نه از آن جهت که هر اثر هنری تازه -خصوصا اگر از سمت هنرمندی موفق منتشر شود- یک چالش بزرگ است؛ از این جهت که با توجه به بعضی از خبر‌هایی که تاکنون منتشر شده است، آلبوم جدید قرار نیست چیز غریبی رو کند. از چه جهت؟ برای پاسخ به این سؤال، باید به ۳ دوره زندگی حرفه‌ای چاوشی نگاهی بیندازیم.
محسن چاوشی تا این لحظه ۹ آلبوم با نام‌های «یه شاخه نیلوفر»، «ژاکت»، «حریص»، «سنتوری»، «پرچم سفید»، «من خود آن سیزدهم»، «پاروی بی‌قایق» و «امیر بی‌گزند» و «ابراهیم» منتشر کرده است. این بر اساس، می‌توانیم آثار چاوشی را به ۳ دوره تقسیم کنیم. دوره اول هم‌زمان است با جو پرشور اوایل دهه ۸۰ برای موسیقی پاپ ایران که با حضور جوان‌هایی مثل محسن یگانه و رضا صادقی، نسل اول موسیقی پاپ معاصر تشکیل شد و ترانه‌ها، آهنگ‌سازی‌ها و تنظیم‌های قطعات در یک سطح انجام می‌شد. اما پس از چند آلبوم اول، محسن چاوشی با یک تغییر رویه آشکار که بعد‌ها چندین و چند مقلد داشت، از چاوشی نوع ۲ رونمایی کرد که اشعاری از بزرگان ادب ایران مثل مولانا و سعدی را با لحن نو و ریتم و آهنگ‌سازی امروزی به بازار ارائه داد که خلاف خیلی از مقلدان نابالغش، هماهنگی شعر با موسیقی در بیشتر ترانه‌ها رعایت می‌شد و همین باعث شد چاوشی دوره دوم، چاوشی جذاب تری باشد. اما بعد از انتشار آلبوم «ابراهیم»، چاوشی جدید که قبلا هم اشعاری از شاعران معاصر می‌خواند با حسین صفا همکاری کرد و تمام ترانه‌های آلبومش را از اشعار او برگزید. در یکی از قطعه‌ها هم خود صفا دکلمه‌ای می‌خواند. چاوشی بعد از «ابراهیم» هم در چند قطعه بعدی، به اشعار متفاوت شاعران معاصر رجوع کرد که بسیار هم روی صدای خاص او و فضای آهنگ هایش می‌نشست و قطعه‌های خوبی بیرون داد. اما آلبوم جدید بازگشتی به ترانه‌های شاعران گذشته ایران است و پیش و بیش از همه‌چیز، این سؤال را درذهن برمی‌انگیزد که آیا قرار است در «بی‌نام» کار عجیبی با قطعات این شاعرن انجام شود یا قرار است همان همیشگی‌ها را بشنویم. باید منتظر بود.