سناریو‌های همتا برای کاهش آلودگی هوا

علیرضا ظهیری - گزارش‌ها و مستندات نشان می‌دهد که امسال به‌ویژه فصل پاییز نسبت به پارسال هوای مشهد از نظر وجود آلاینده‌ها بدتر شده‌است و مسئولان و دستگاه‌های متولی باید برای این موضوع فکری عاجل کنند و به تعطیل کردن مدارس اکتفا نکنند. به احتمال زیاد در یکی، دو هفته آینده طرح‌های مختلفی در شورای ترافیک استان برای مقابله با آلودگی هوا تصویب خواهد شد که یکی از این طرح‌ها، افزایش محدوده طرح زوج و فرد است.
۲۷۲ روز از سال ۹۸ گذشت؛ در شرایطی که در این مدت مشهدی‌ها ۲۹ روز هوای پاک، ۲۰۸ روز هوای سالم، ۳۳ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و ۲ روز هوای ناسالم برای همه افراد را پشت سر گذاشته‌اند. این در حالی است که سال ۹۷ در مدت مشابه ۳۰ روز هوای پاک، ۲۰۷ روز هوای سالم، ۳۲ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و ۳ روز هوای ناسالم برای همه گروه‌ها به ثبت رسیده است.
وضعیت هوا در مدت مشابه ۲ سال ۹۷ و ۹۸ نسبت به هم در شرایطی نزدیک است، اما وضعیت پاییز ۹۸ نسبت به پاییز ۹۷ و البته وضعیت آذر ۹۸ نسبت به آذرماه سال گذشته بدتر است.
آمار‌ها نشان می‌دهد که در ۸۶ روز گذشته از پاییز امسال مشهدی‌ها تنها یک روز هوای پاک را تنفس کرده‌اند. همچنین در این مدت ۵۵ روز هوای سالم، ۲۹ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز هوای ناسالم برای همه گروه‌ها به ثبت رسیده است، اما در سال ۹۷ وضعیت پاییز بهتر بوده است؛ به‌صورتی‌که در مدت مشابه پارسال هیچ روز ناسالمی برای همه گروه‌ها به ثبت نرسیده و در عین حال روز‌های پاک ۱۲ روز بوده است و همچنین ۶۴ روز هوای سالم و ۱۰ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس به ثبت رسیده است. آذرماه ۹۸ هم وضعیتی بدتر نسبت به آذرماه ۹۷ داشته است؛ به‌گونه‌ای که در ۲۶ روز سپری شده از این ماه، ۱۲ روز هوا برای گروه‌های حساس ناسالم و ۱۳ روز هم سالم بوده است و یک روز هوای این ماه برای مردم مشهد پاک گزارش شده است، اما وضعیت آذرماه سال ۹۷ دست‌کم از بُعد روز‌های سالم و ناسالم بهتر بوده است؛ به‌صورتی‌که در ۲۶ روز از آذرماه پارسال ۲۰ روز هوای سالم و ۴ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس به ثبت رسیده و ۲ روز هوای پاک گزارش شده است. نکته مشترک آذرماه ۹۷ و ۹۸ این است که هوای ناسالم برای همه گروه‌ها در این ماه به ثبت نرسیده است.

 

 

احتمال اجرای طرحی که قبلا مصوبه شورای همتا را گرفته است
دبیر شورای همتای استان در ادامه به احتمال افزایش محدوده طرح زوج و فرد اشاره کرد و افزود: افزایش ۱۷ کیلومتر محدوده طرح زوج و فرد موضوعی است که در گذشته از سوی شورای ترافیک استان مصوب شده و اینک تمامی زیرساخت‌های اجرای این طرح آماده و دوربین‌ها نصب شده است.
وی افزود: ممکن است در روز‌های آینده طرح‌های دیگری هم بیاید، اما اگر اتفاقی نیفتد، به‌طور قطع در آینده نزدیک این طرح نیز با همکاری پلیس راهور و شهرداری مشهد اجرایی خواهد شد. البته اجرای این طرح به مصوبه نهایی شورای ترافیک استان نیاز دارد و در هفته‌های آینده به‌صورت قطعی تکلیف اجرای این طرح نیز مشخص خواهد شد. وی ادامه داد: در صورت نهایی شدن و اجرای این طرح، محدوده طرح ترافیک تا بولوار کلاهدوز افزایش خواهد یافت.

طرح زوج و فرد از درب منازل؛ روی میز کارشناسان
حسینی در ادامه به احتمال اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل در روز‌های آلوده اشاره کرد و افزود: این طرحی است که به‌تازگی از سوی سازمان محیط‌زیست مطرح شده است و تا هفته آینده بررسی کارشناسی این طرح نیز در کمیته‌های تخصصی به پایان می‌رسد و در صورت تصویب، کارگروه آلودگی هوا می‌تواند به اجرای آن اقدام کند.
وی اجرای مشوق‌های لازم برای استفاده از حمل‌ونقل عمومی را لازمه اجرای طرح زوج و فرد در روز‌های آلوده دانست و افزود: اگر می‌خواهیم این طرح به‌درستی اجرا شود، باید مشوق‌هایی مانند کاهش هزینه استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی در روز‌های آلوده را داشته باشیم. حسینی تأکید کرد: به‌طور قطع وضعیت تصویب و اجرای طرح‌های مطرح‌شده تا یکی، دو هفته آینده نهایی خواهد شد.

دوربین‌های شهر خودرو‌های بدون معاینه فنی را جریمه می‌کنند
وی با تأکید بر اجرای طرح جریمه خودرو‌های بدون معاینه فنی (LEZ) تا ۱۰ روز آینده، گفت: خوشبختانه در شهر مشهد پس از شهر تهران، اقدامات زیرساختی اجرای طرح محدوده کاهش (LEZ) فراهم شده که در این راستا شهرداری مشهد همکاری خوبی با پلیس راهور داشته است و پس از اجرایی شدن این طرح، دوربین‌های مستقر در شهر خودرو‌هایی راکه معاینه فنی ندارند شناسایی، ثبت و اعمال قانون می‌کنند و پس از آن از ترددشان جلوگیری می‌شود. این موضوعی است که به‌تازگی مهدی جمالی‌نژاد، معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور، نیز به آن اشاره و این اقدام شهرداری مشهد را ستایش کرده است. حسینی تأکید کرد: به‌طور قطع با توجه به اینکه جریمه خودرو‌های بدون معاینه فنی به‌صورت پیامکی برای صاحبان خودرو ارسال خواهد شد، تأثیر مثبتی بر روند کاهش آلودگی هوا خواهد داشت.

طرح محدودیت زمانی و مکانی تردد خودرو‌های سنگین اجرایی شده است
با توجه به افزایش روز‌های آلوده، دستگاه‌ها نیز به فکر ارائه راه‌حل‌هایی برای مقابله با این روز‌ها افتاده‌اند. دبیر شورای ترافیک استان در گفتگو با شهرآرا به بیان چندین طرح برای کاهش آلودگی هوای مشهد پرداخت و گفت: ما در شورای همتا موضوعات مفصلی درباره آلودگی هوا داشته‌ایم و به‌طور مشخص می‌توان به تهیه و تصویب طرح محدودیت زمانی و مکانی تردد خودرو‌های سنگین که نقش زیادی در افزایش آلودگی هوا در شهر داشته‌اند، اشاره کرد.
مهدی حسینی با بیان اینکه این طرح برای اولین‌بار در یک کلان‌شهر کشور در حال اجراست، ادامه داد: برای شهر مشهد ۳ محدوده قرمز، زرد و سبز مشخص شده که در این طرح زمان‌ها و مکان‌های مجاز برای تردد خودرو‌های سنگین تعریف شده و این طرح از ابتدای سال اجرایی و نزدیک به ۳ ماه است که برخورد با خودرو‌های متخلف تشدید شده است.