وضعیت اورژانسی در خدمات بیمارستان قائم (عج) مشهد

پیرمرد درحالی که می‌لرزد و دست و پاهایش را به شدت تکان می‌دهد روی یکی از برانکارد‌ها نیم خیز دراز کشیده است. یک دستش را به تخت بسته اند و همراهش تلاش می‌کند که نگهش دارد تا پرستار اورژانس بتواند آنژیوکت را بزند. سمت دیگر مرد میان سالی روی زمین دراز کشیده و پاکت سفیدرنگی را زیر سرش گذاشته است.

معطلی و وضعیت نامناسب بیماران در بیمارستان قائم (عج) تنها به ورودی ختم نمی‌شود، بیماران متعددی روی برانکارد در بخش اورژانس در انتظار درمان مانده اند. ساعت حدود دو و نیم ظهر و اورژانس بیمارستان قائم (عج) مملو از بیمار است. چند نفر روی نیمکت نزدیک در خروجی منتظر نشسته اند و در انتظار ترخیص هستند، اما سیستم قطع شده است یکی از آن‌ها خانم جوانی است که‌ می‌گوید از ساعت ۱۱ منتظر است که بتواند کار‌های ترخیص را انجام بدهد. بیش از سه ساعت گذشته، اما همچنان معطل است.

سکانس اول؛ سی تی اسکن خراب است

چند بیمار روی برانکارد دراز کشیده اند که باید سی تی اسکن انجام دهند. خانم جوان از درد به خود می‌پیچد همراه ندارد. منتظر نیروی خدمات بیمارستان است که برانکارد بیمار را به بخش سی تی اسکن ببرند. در همان حال می‌گوید: نیم ساعت می‌گذرد، همچنان خبری از برانکارد نیست. درد کلافه ام کرده و دستگاه خراب است. من واقعا نمی‌توانم بااین حال به بیرون بروم.

از پرستاری که در آنجا حضور دارد درباره فعال بودن سی تی اسکن اورژانس می‌پرسم، می‌گوید: دستگاه خراب است به طبقه منفی یک مراجعه کنید. یکی از پرستاران آدرس سی تی اسکن خارج از بیمارستان را‌ می‌دهد. می‌پرسم بیمار اورژانسی به بیمارستان قائم (عج) می‌آید که زودتر رسیدگی شود، می‌گوید: تصور درستی ندارید بیرون سی تی اسکن بگیرید زودتر کارتان راه می‌افتد.

سکانس دوم؛ بیماران در صف آسانسور‌های شلوغ

بالاخره نیرو‌های خدماتی برای انتقال بیمار می‌رسند. نیرو‌های خدمات برانکارد بیماران را به سمت آسانسور سالن اول هدایت می‌کنند. دکمه را چندین بار می‌زنند، اما خبری از حرکت نیست. بیماران با برانکارد به سالن بعدی منتقل می‌شوند تا شاید آسانسور سالن بعدی فعال باشد. با آن‌ها همراه می‌شوم. دو سالن دیگر را طی می‌کنیم تا در نهایت مقابل آسانسوری می‌رسند. از سه آسانسور، بالاخره در یکی باز‌ می‌شود و یک برانکارد مخصوص حمل بیمار با فشار زیاد در کنار سایر مردم که داخل آسانسور هستند، سوار بر آسانسور می‌شود. باز هم تعداد زیادی پشت در‌های بسته آسانسور می‌مانند.

سکانس سوم؛ نشستن روی زمین، پشت در آی سی یو

از سالن‌ها و بخش‌های مختلف که‌ می‌گذرم برخی روی نیمکت دراز کشیده اند. برخی پشت در اتاق عمل در انتظار نتیجه جراحی عزیزشان هستند. بعضی از بیماران آماده اعزام به اتاق عمل هستند و بعضی هم در سالن بیمارستان روی زمین  نشسته اند. سالن‌ها را طی می‌کنم تا به سالنی می‌رسم که در انتهایش آی سی یو قرار دارد.

خانواده‌ای پشت در آی سی یو در حال شیون هستند و از صحبت هایشان متوجه می‌شوم بیمار دوبار احیا شده است. مرد جوانی که همراه بیمار است دو صندلی مسافرتی با خودش آورده‌است و همراهان به نوبت روی آن صندلی می‌نشینند. با ناراحتی می‌گوید: حتی یک صندلی برای نشستن نگذاشته اند.

پشت در ورودی نیز زن و مرد جوانی روی زیراندازی نشسته اند. در این سالن حتی یک نیمکت به چشم نمی‌خورد. به اتاق خدمات پرستاری که نزدیک آی سی یو است مراجعه می‌کنم. اتاق بزرگی با کاناپه‌های بنفش رنگ دورتادورش مبله شده است، خطاب به کادر درمان مستقر در این قسمت می‌گویم: امکانش نیست صندلی داخل سالن بگذارید؟ کارمندی که در آنجا حضور دارد درحالی که از زیر میز پایش را روی لبه میز دراز کرده است، می‌گوید: نه! اینجا صندلی نمی‌گذاریم.

سکانس چهارم؛ قلیان کشیدن و آشپزی در محوطه بیمارستان

وارد محوطه بیمارستان می‌شوم. ساعت ملاقات است و به نظر می‌رسد زمان اوج رفت وآمد باشد. یک نفر در گوشه محوطه روی پیک نیکی در حال آشپزی است. در سمت دیگر خانواده‌ای ده نفره سفره‌ای پهن کرده اند و در حال ناهار خوردن هستند. در قسمت خروجی کوهسنگی در کنار ساختمان توجهم به خانواده‌ای جلب می‌شود که در حال قلیان کشیدن هستند.

به سمتشان می‌روم و‌ می‌پرسم: از کجا آمده اید؟ می‌گویند: از حاشیه شهر. چند شب است همین کنار موکت انداخته ایم، خوابیده ایم. از زن جوان درباره قلیان دستش سؤال می‌کنم که کسی تذکری نمی‌دهد اینجا قلیان می‌کشید؟ خانم جوان گاهی دستش را روی محل آتش قلیان می‌گذارد که باد آن را خاموش نکند، دود قلیانش را به هوا می‌فرستد و با خنده می‌گوید: نه بابا گیر نمی‌دهند.

یک دستگاه سی تی اسکن فقط ۳ روز خراب بود

برای پیگیری مشکلات مردم و مشاهدات عینی گزارشگر صدای مردم به سراغ حسن خداپرست، رئیس بیمارستان قائم (عج) مشهد می‌رویم.
رئیس بیمارستان قائم (عج) درباره خراب بودن دستگاه سی تی اسکن در طبقه اورژانس می‌گوید: دو هفته پیش دستگاه خطا می‌داد. کارمندان بیمارستان پیگیری کردند. مشخص شد باید سرویس دوره‌ای انجام شود. ناچار شدیم دستگاه را متوقف کنیم. از شرکت مراجعه کردند و سرویس دوره‌ای را انجام دادند که سه روز زمان برد، اما در کار بیماران اختلالی ایجاد نشد. چون در طبقه منفی یک دستگاه سی تی اسکن دیگری وجود داشت. در آن بازه زمانی بیماران سرپایی را پذیرش نمی‌کردیم. چون به هرحال مریض بستری اولویت بیشتری دارد.

مشکل نیروی خدماتی داریم

خداپرست درباره معطلی بیماران برای انتقال به بخش سی تی اسکن بیان می‌کند: ما نیروی خدماتی رزرو نداریم. در شرایط اوج حضور بیماران از جایی که باید خدمات بدهند برمی داریم و به بخش اورژانس اضافه می‌کنیم. نه فقط ما، همه کشور مشکل نیرو‌های خدمات و کمک بهیار دارند. استخدام‌های جدید بیشتر پرستار و رده‌های تحصیل کرده را شامل می‌شود و نیرو‌های خدماتی وقتی بازنشست می‌شوند جایگزینی نیرو به راحتی انجام نمی‌شود.
وی می‌افزاید: این مسئله معطلی بیمار، در زمان شلوغی بوده است. در تعطیلات مطب‌ها تعطیل هستند و بیماران بدحال نیز به بیمارستان مراجعه می‌کنند. در تعطیلات که اورژانس شصت تخت دارد گاهی تا ۱۱۵ بیمار داریم.

آسانسور داریم، فرهنگ استفاده نداریم

رئیس بیمارستان قائم (عج) درباره وضعیت آسانسور‌های بیمارستان می‌گوید: بیمارستان ما سیزده آسانسور دارد که همه در مدار هستند. مشکلی که داریم فرهنگ سازی ضرورت استفاده از آسانسور است. برای یک طبقه افراد سالم و جوان از آسانسور استفاده می‌کنند. آسانسور برای بیمار است. اگر آسانسور‌ها را فقط به بیماران اختصاص دهیم همه اعلام نارضایتی می‌کنند. نه آسانسور خراب داریم و نه امکان اضافه کردن آسانسور در مدار را داریم، برای همین است که خود مردم باید همراهی کنند.

خداپرست با بیان اینکه آسانسور فضای محبوسی است و احتمال انتقال عفونت در آن زیاد است اظهار می‌کند: هر چه کمتر از آسانسور در بیمارستان استفاده کنیم هم به نفع خودمان است هم به نفع بیمار. بیمار می‌خواهد به آی سی یو منتقل شود، افراد دیگری داخل آسانسور هستند، ممکن است بیمار عفونت بگیرد. مردم باید ترغیب شوند که از پله‌ها استفاده کنند.

سالن بیمارستان هم مجهز است

وی درباره خوابیدن بیماران در سالن اورژانس می‌گوید: بیمارستان باید مواقع بحران را پیش بینی کند. وقتی بیمارستان را تحویل گرفتم برای راهرو‌ها هم اکسیژن و ساکشن تعبیه کردم. با این کار در زمان بحران به جای اینکه بیماران را در راهرو کنار هم قرار دهیم. آن‌ها را در زمان اعزام مدیریت می‌کنیم.

خداپرست درباره مواردی که بیماری روی زمین خوابیده است، بیان می‌کند: این مسئله به مظلومیت مراجعان ما برمی گردد که یا تابه حال بیمارشان را به بیمارستان نبرده اند یا خانواده کم توقعی هستند. برانکارد خالی است. کادر درمان هم مطلع که‌ می‌شوند سریع پیگیری می‌کنند. وقتی کسی مراجعه نکند تصور می‌کنند همراهی بیمار است، اما باز هم در این موارد به کارکنان می‌گوییم که دقت و پیگیری بیشتری داشته باشند.

پشت در آی سی یو، همراه نباید باشد

رئیس بیمارستان قائم (عج) درباره نبود صندلی در سالن منتهی به آی سی یو برای همراهان بیماران می‌گوید: پشت در آی سی یو اصلا نباید جایی برای نشستن باشد.  قرارندادن صندلی به دنبال تبعیت از این قانون است.

تعهدی به همراهان بیمار نداریم

خداپرست درباره اتراق همراهان بیمار در محوطه بیمارستان و رعایت نکردن بهداشت بیان می‌کند: بیمارستان به همراهان بیمار تعهدی ندارد. وظیفه اش درمان بیمار است. یک همراه سرا داریم، ولی در حد توقف چند ساعت یا یک شب برای همراه بیمار است.
وی می‌افزاید: تذکر داده ایم که همراهان بیمار نظافت را رعایت کنند، اما کسی را بیرون نکرده ایم. درباره دخانیات بار‌ها تذکر داده شده است و اینکه مردم زباله هایشان را در محوطه بیمارستان نریزند. ما نظارت کامل داریم و تذکر می‌دهیم، اما این موضوع نیاز به فرهنگ سازی دارد.