چند خط درباره نقاشی امام(ره)

به گزارش شهرآرانیوز، «سید محمدرضا میری» دبیر نهضت مردمی پوستر انقلاب و چهره سال هنر انقلاب اسلامی خراسان رضوی در سال ۱۳۹۹ در صفحه شخصی خود، با انتشار ۱۰ تصویر از چهره امام (ره) که توسط خود او و ۷ نقاش دیگر ترسیم شده است، مطالبی درباره نقاشی از چهره امام (ره) بیان کرده است.

وی در توضیح این تصاویر چنین می گوید: به قول «محمد دبوق» سازنده مستند «روح الله»: «آیت الله خمینی با آن عمامه سیاه و محاسن سپید، مانند نوزادی بود که از رحم تاریخ متولد شده باشد» و به راستی هم امام خمینی بازگشت بی‌آلایش بشر امروز به فطرت الهی و انسانی خود بود. چهره امام در مدتی کوتاه در ایران و حتی جهان، به عنوان سمبل خداجویی، ظلم‌ستیزی و خدمت به مستضعفین تعیین یافت.

روایت‌های مختلف تصویری از این چهره نورانی و قاطع در قالب عکس و نقاشی و تصویرسازی های گرافیکی تکثیر شد و دست به دست چرخید. چیزی که در دوران مبارزه جرم تلقی می شد و چه بسا افرادی که به خاطر تکثیر، توزیع یا نگهداری تصویر امام بازداشت و متحمل رنج شکنجه یا شهادت شدند.او خود می دانست که چهره‌اش دیگر نماد مبارزه با طواغیت و عزت امت مسلمان و سمبل اقتدار و وحدت کلمه مردم است. امامی که در نجف مقادیر زیادی از عکس های خودش که توسط ارادتمندانش چاپ شده بود را بایکوت کرده و اجازه نشر آن را نمی داد، حالا نه تنها مانع تکثیر آن نمی‌شد، بلکه به دور از هیچ نفسانیتی حتی تصاویر خود را امضا می کرد و به دختر بچه های نوفل لوشاتو تا بسیاری از مردم انقلابی هدیه میداد.

در این میان، بدیهی است که نقاشان در خلق پرتره های متعدد از امام و مراد خود پیشتازند. شخصیت عمیق، متفاوت و چندبعدی امام بر سیمای او نیز تأثیر گذارده است. چهره امام به عنوان ولی خدا، آینه صفات جمال و جلال الهی است. اوست که پس از قرن‌ها غربت دین، اوامر و نواهی و انذار و تبشیرهای الهی را برای مردم میخواند و این سیمای اوست که آیات الهی در قاب آن دیده می‌شود.

گاه سیمای امام دارای جلال و قاطعیت و گاه سرشار از رحمت و مهر است. و این تفاوت را شاید در هیچ چهره دیگری نتوان یافت. مقصود نه در حد تفاوت چیزی مانند اخم و لبخند است که در چهره همه ما مشاهده می شود. غرض چیزی فراتر و عمیق تر از ظاهر عناصر چهره است. کافی است با یک جستجوی کوچک، چهره او در قاب درس تفسیر سوره حمد و جلسه حکم تنفیذ دولت موقت را مقایسه کنیم و حدیث مفصل بخوان ازین مجمل. پس نقاش چهره امام، فقط نقاش پرتره نیست. باز مقصود فقط ویژگی‌های فیزیکال عناصر چهره این مرد نیست. نقاش چهره امام باید با روح بیکرانه او نسبت و ارتباطی برقرار کند و به قدر این ارتباط است که تکنیک او نیز توفیق می یابد. امام یک حقیقت سترگ است و نقاش چهره امام باید به قدر بضاعتش روایتگر این حقیقت باشد.

گفتنی است در این مطلب، به جز ۳ نقاشی از سید محمدرضا میری، آثاری از استاد افشاری، استاد طاهری، استاد کیخسرو خروش، مرحوم استاد خرمی نژاد، استاد شعرباف، استاد اسدی جوزانی و زهرا ولیخانی منتشر شده است.