جامعه به رفاقت آباد می‌شود

"من کنار توام. چرا داد می‌زنی؟! " این پرسش را هم فراوان مطرح کرده‌ایم و هم فراوان شنیده‌ایم. کار که به بحث و جدل می‌رسد، صدا‌ها بالا و بالاتر می‌شود. عالم و عامی هم نداریم. حتی در مناظرات ارباب سیاست هم شاهدیم که تن صدا‌ها متفاوت می‌شود با اینکه جایگاه استقرارشان هیچ فرقی نکرده است. در خانه هم با اینکه همان جای همیشگی هستیم، اما صدایمان آن صوت همیشگی نیست.

آیابه این فکر کرده‌ایم؟ پی جواب، به متخصصی، اهل فضلی، کتابی، چیزی مراجعه کرده‌ایم؟ خیلی‌هایمان شاید به ماجرایی چنین فکر هم نکرده باشیم؛ و برخی هم دنبال جواب باشیم. من، اما فکر می‌کنم جواب این مهم است. خیلی هم راهبردی است در حیات فردی و اجتماعی ما. به یاد دارم پیش‌تر جایی خواندم ماجرایی در این باره را. به چند باره خواندن می‌ارزد؛ استادى از شاگردانش پرسید: چرا ما وقتى عصبانى هستیم داد می‌زنیم؟ چرا مردم هنگامى که خشمگین هستند صدایشان را بلند می‌کنند و سر هم داد می‌کشند؟

شاگردان فکر کردند و یکى از آن‌ها گفت:، چون در آن لحظه، آرامش و خون‌سردی‌مان را از دست می‌دهیم. استاد ادامه داد، اینکه آرامشمان را از دست می‌دهیم درست است، اما چرا با این که طرف مقابل کنارمان قرار دارد، داد می‌زنیم؟ آیا نمی‌توان با صداى ملایم صحبت کرد؟ چرا هنگامى که خشمگین هستیم داد می‌زنیم؟ شاگردان هر کدام جواب‌هایى دادند، اما پاسخ‌هاى هیچ‌کدام استاد را راضى نکرد. سرانجام، خود استاد چنین توضیح داد: هنگامى که دو نفر از دست یکدیگر عصبانى هستند، قلب‌هایشان از یکدیگر فاصله می‌گیرد.

آن‌ها براى اینکه فاصله را جبران کنند مجبورند که داد بزنند. هر چه میزان عصبانیت و خشم بیشتر باشد، این فاصله بیشتر است و آن‌ها باید صدایشان را بلندتر کنند. طرفه نکته‌ای است که این اهل حکمت می‌گوید. قهر دوری و غربت و غریبگی می‌آورد. خشم، نه نگاه که کلام را هم خشن می‌کند. دل‌ها که دور می‌شوند، شنوایی کم و کمتر می‌شود حتی اگر گوش‌ها را با دهان فاصله‌ای اندک باشد. کلمات، حکم سوهان می‌گیرد حتی اگر با کلمات دیروز فرق نکند.

اگر می‌خواهیم حال آدم‌ها خوب باشد و صدایی، آرامش محیط را بر هم نزند، باید بکوشیم دل‌ها به هم نزدیک شود. در این قرابت است که رقابت هم جایش را به رفاقت می‌دهد. چیزی که امروز به آن نیاز داریم همین رفاقت‌هاست. همین که دلمان با هم چنان گره بخورد که در مسابقه هم به یکدیگر تنه نزنیم. با هم باشیم. مهربانی را روز افزون کنیم. با این منطق، منطقه زیستی ما هم رویاننده گل‌های مهربانی خواهد شد.