درباره محصولات تراریخته + مزایا و معایب

به گزارش شهرآرانیوز، محصولات تراریخته، اصطلاحاً به محصولاتی گفته می‌شود که با دستکاری ژنتیکی در آزمایشگاه از حالت عادی خارج شده‌اند، برای مثال، انتقال ژن یک حیوان مقاوم به سرما به میوه گوجه فرنگی، تحت شرایطی سبب مقاومت گوجه دستکاری شده (تراریخته) نسبت به سرما خواهد شد؛ یا انتقال یک ژن مقاوم نسبت به سم، یا انواع ژن‌هایی که خواص بیشمار دیگری را منتقل می‌کنند.

خطرناکترین مسئله درباره محصولات تراریخته، عدم شناسایی و یا پنهان کردن عوارض، به دلیل مقاصد سازمان‌های تجاری و سیاسی جهان و احتمال بروز عوارض بسیار شدید و غیرقابل بازگشت طی طولانی مدت و در نسل‌های بعدی کشور‌های هدف از جمله ایران است.

محصولات تراریخته چیست؟

بخش عمده محصولات دستکاری شده ژنتیکی را در دنیا سویا، ذرت، پنبه و دانه کلزا تشکیل می‌دهند و اغلب روغن‌های سویا و ذرت موجود در بازار ایران نیز تراریخته هستند. روغن‌های آفتابگردان تراریخته نیستند البته به شرط اینکه با سایر روغن‌هایی که محصول گیاهان تراریخته هستند، مخلوط نشوند؛ بنابراین روغن‌های آفتابگردان موجود در بازار با برچسب غیر تراریخته مزیتی نسبت به بقیه روغن‌های آفتابگردان ندارند.

گیاهان زراعی تراریخته به منظور تولید گیاهانی با کیفیت و عملکرد برتر و حل بسیاری از معضلات بخش کشاورزی از جمله مبارزه با علف‌های هرز، مقاومت به بیماری ها، آفات، کاهش نیاز به استفاده از آفت کش‌ها توسعه یافته‌اند.

اهمیت کنترل کیفیت مواد غذایی

آگاهی از ویژگی‌های شیمیایی و میکروبی مواد غذایی و آشامیدنی برای مصرف انسان و خوراک دام، طیور و آبزیان نه تنها ضامن سلامت مصرف کننده است، بلکه برای تولید کنندگان نیز لازم و ضروری است. همچنین نیاز به تامین سلامت جامعه از طریق انطباق اقلام خوراکی انسان و دام بوسیله آزمون‌ها و آنالیز‌های آزمایشگاهی، باعث شده آزمایشگاه کنترل کیفیت مواد غذایی جهت پوشش این خدمات تاسیس و توسط سازمان‌های ذیربط (سازمان ملی استاندارد و وزارت درمان و آموزش پزشکی کشور) تایید صلاحیت شوند.

تراریخته یا غیر تراریخته چیست

سازمان بهداشت جهانی تراریخته را اینگونه تعریف می‌کند: "گیاهان، جانوران یا موجودات میکروسکوپی که ترکیب ژنتیکی آن‌ها DNA به طریقی تغییر یافته که در طبیعت از راه جفتگیری یا نوترکیبی طبیعی اتفاق نمی‌افتد.

غیرتراریخته یا ارگانیک محصولاتی هستند که روند تولید آن‌ها (کاشت، داشت و برداشت) کاملاً طبیعی بوده و در تولید یا پرورش آن‌ها هیچ نوع فرآیند شیمیایی به کار برده نمی‌شود.

یک محصول را زمانی می‌توان ارگانیک نامید که آب، خاک یا خود محصول به دور از آلودگی شیمیایی بوده و در روند تولید آن تمامی استاندارد‌ها رعایت شده و هیچ‌گونه ضرری برای انسان و محیط زیست نداشته باشد.

وقتی طی فرایندی یک یا چند ژن جدید به دلیل داشتن صفات مشخص با استفاده از فنون آزمایشگاهی به شکل مصنوعی به ژن‌های یک موجود زنده (ارگانیسم) اضافه میشود را ترانسژنیک یا تراریخته می‌گویند.

موافقان و مخالفان محصولات تراریخته چه می‌گویند؟

تولید محصولات تراریخته در حوزه کشاورزی و صنعت غذا عمدتاً به منظور تأمین نیاز غذایی افراد با توجه به روند رو به رشد جمعیت انجام می‌پذیرد.

گیاهان با هدف مقاومت به برخی آفات، مقاومت به تنش شوری، تولید نژاد بهتر، افزایش میزان برداشت در واحد سطح و بهبود کیفیت خوراکی دچار دستکاری ژنتیکی می‌شوند، به عنوان مثال یک ژن خارجی به وجود آورنده مقاومت مانند ژن نوعی باکتری مقاوم به حشره‌ای خاص به گیاهی مانند ذرت تزریق می‌شود که باعث ایجاد یک گیاه زراعی تراریخته یا تغییر یافته ژنتیکی مقاوم به آفات می‌شود.

موافقان کاشت و مصرف این محصولات معتقد هستند با کاهش منابع آبی و خشکسالی‌های پی در پی، افزایش جمعیت و بحران کمبود منابع غذایی می‌توان با تغییر در ژنوم گیاه آن را نسبت به کم آبی مقاوم ساخت و در نتیجه عملکرد و بازدهی محصول را افزایش داد و همچنین استفاده از سموم شیمیایی در تولید محصول به دلیل مقاومت گیاه به آفات را به حداقل رساند.

آیا خوردن محصولات تراریخته برای انسان ضرر دارد؟

مخالفان مصرف محصولات تراریخته بر این باورند که محصولات تراریخته می‌توانند دارای عوارض و خطرات پیش‌بینی نشده‌ای بر سلامت انسان و محیط زیست باشند و با استناد به ممنوعیت مصرف محصولات تراریخته برای گروه‌های حساس مانند کودکان و زنان باردار در بسیاری از کشور‌ها به خصوص کشور‌های پیشرفته، مصرف این محصولات را بدون خطر ندانسته‌اند و معتقد هستند مصرف محصولات تراریخته یکی از دلایل مقاومت بدن نسبت به آنتی بیوتیک‌ها هستند، به علاوه آلرژی زا بودن و یا انتقال ژن و تغییرات نامطلوب روی سلول‌ها در بلند مدت از دیگر نگرانی‌های این محصولات هستند.

همچنین در بسیاری از کشور‌ها بر روی موادغذایی تراریخته و دست‌کاری شده ژنتیکی برچسبی با عنوان GMO (Genetically Modified Organism) یا تراریخته یا تغییر ژنتیکی یافته درج می‌شود و مصرف‌کننده با آگاهی کامل اقدام به خرید و مصرف محصول می‌کند.

در ادامه حتما بخوانید گلایه‌مندی بیماران از حذف داروهای پرمصرفِ لیست تحت پوشش بیمه‌ها + فیلم