ضرورت اصلاح جامعه در مکتب فاطمیه

ما به درس‌آموزی از مکتب فاطمی تکلیف شده‌ایم. مکتب حضرت مادر است که فرزندان را برای روز‌های بهتر پرورش می‌دهد. با خوانش و عمل به احادیث فاطمی است که می‌توان زندگی را نظم و نسقی مؤمنانه بخشید. در این هندسه است که می‌توان گفت، جامعه به امر به معروف و نهی از منکر، زنده و سازنده است. انسان در احیای این واجب الهی، احیا و به حیا غنی‌سازی می‌شود.

فلسفه واجب شدن این مهم در کنار نماز و روزه و حج و جهاد برای اصلاح امور و با در نظر داشت مصلحت عمومی است. همان که در کلام راهنمای حضرت فاطمه زهرا (س) به این بیان می‌خوانیم: «فَرَضَ اللّهُ... الأَمرَ بِالمَعرُوفِ مَصلَحَةً لِلعَامَّةِ، خداوند امر به معروف را برای اصلاح امور مردم، واجب ساخت.» مخاطب این امر واجب و تکلیف همیشگی، همه ما هستیم. چنان‌که در مباحث فقهی هم با مرتبه‌بندی اجرای آن، برای همه ما از مردم عادی تا صاحبان حکومت، وظیفه تعیین شده است.

بهترین شیوه اجرای آن نیز، زیست کردن آن است. هرکه هستیم و هر جایگاهی که داریم، برای توسعه خیر و محو شر بکوشیم. مؤمن نمی‌تواند چشم در رفتار دیگران داشته باشد و قضاوتشان کند، اما بر خود چشم ببندد و رفتار خویش را عیار نسنجد. در هر حوزه کاری باید برای خویش ترازو طراحی کرد.

اینکه حضرت فاطمه زهرا (س) می‌فرمایند: «فَرَضَ اللّهُ... تَوفِیةَ المَکاییلِ وَالمَوازینِ تَعییراً لِلبَخسَةِ، خداوند کامل کردن پیمانه‌ها و ترازو‌ها را برای زشت نشان دادن کم‌فروشی قرار داد.» فقط ناظر به حوزه عملکردی کاسب‌ها نیست که هر کداممان در این حوزه نیازمند سنجش و پیمایش هستیم. کامل کردنِ پیمانه برای کارگر، انجام درست و دقیقِ کار است.

برای کارمند این است که تمام ساعات موظفی را به بهترین نحو در خدمت مردم باشد. واگذاشتنِ کار امروز مردم به فردا، عین کم‌فروشی است. سهل‌انگاری و گره‌اندازی در امور مردم، مثل غش در معامله است که عمل را باطل می‌کند. برای کاری چنین حقوق تمام گرفتن، می‌تواند ذیل بحثِ «اکلِ مال به باطل» تعریف شود و لقمه‌های آدم را در خورشت شبهه‌ناک، زند. با چنین لقمه‌هایی نمی‌توان در اندرون، نورِ معرفت دید و جان روشن داشت. نمی‌شود به نسبتی مومنانه با حضرت زهرا (س) و امامت و ولایت رسید. کسانی در این نسبت، می‌توانند خود را متناسب‌سازی کنند که اهل حلال باشند.

فقط و فقط حلال‌لقمه‌ها و حلال‌کرداران‌اند که در هندسه امامت صاحب نقش می‌شوند. برای اصحاب حرام در این ساحت جایگاهی نیست. ایام شهادت حضرت مادر و سوگواری فاطمیه را فرصت اصلاح خویش قرار دهیم تا در فراوانی اصلاح شدگان، جامعه نیز به صلاح برسد و بستر اصلاح شود. این بهترین شیوه تکریم نام و یاد و راه حضرت زهرا (س) است. اگر در مسیر نباشیم، با فاصله ۱۴۰۰‌سال فقط دیده به اشک داشته باشیم، صاحب نسبتی بایسته نخواهیم شد. تأمل کنیم.