ساعتی با عوامل نمایش «زمانی برای پاکوبی مادیان‌ها» که روی صحنه تئاتر شهر رفته است

به گزارش شهرآرانیوز، جمعه ۱۵ دی‌ماه، آغاز اجرای « زمانی برای پاکوبی مادیان‌ها» بود؛ زمانی که احسان روحی کارگردان تئاتر، نمایش خود را روی صحنه‌های تئاتر شهر می‌برد تا نگاهی داشته باشد به دهه ۶۰ ایتالیای دوره پیشوا. این نمایش اقتباسی از نمایش‌نامه «خانه‌ی برناردا آلبا» است که بخش مهمی از تاریخ نظام دیکتاتوری جهان در اسپانیا در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی رخ می‌دهد. این بازه تاریخی بسیار سخت و تاریکی بر مردم به حساب می‌آید.

نمایش «خانه برناردا آلبا» نوشته نمایشنامه‌نویس مشهور اسپانیایی فدریکو گارسیا لورکا که با عنوان فرعی «درام زنان در روستا‌های اسپانیا» نیز شناخته می‌شود.

احسان روحی در گفتگو با  با شهرآرانیوز  می‌گوید: در این قصه متفاوت سعی کردم نقد‌هایی که بر این نظام حاکم وارد است بیان کرده و به تصویر بکشم. اما به طور کلی متعهد به متن اصلی هستم و سعی کردم نمایشنامه‌ای جدید خلق کنم.

وقتی درمورد تیم نمایش، از این کارگردان تئاتر مشهد می‌پرسیم می‌گوید: مهم‌ترین بخش کار یک کارگردان تیمش است. به جرئت می‌توانم بگویم با بهترین‌ها کار می‌کنم، تیم این نمایش بسیار خوب و همراه بودند و من امیدارم مخاطب نمایش را دوست داشته باشد.

روی صندلی‌های تئاتر شهر که می‌نشینید اولین چیزی که نظرتان را جلب می‌کند میزانسن‌ها، خلوت چیده شده است. دکور متشکل از یک صندلی، دو کاناپه طولانی به‌هم چسبیده و پس‌زمینه آن‌ها دیواری است که تا فاصله قابل توجهی بالا رفته است. چیدمان مختصر معمولا به ما می‌گوید که یک تئاتر پر از بازی و حرکت خواهیم دید. مادیان‌ها دقیقا به همین صورت روی صحنه می‌آیند. شاید رفت و برگشت‌های متعدد آکتورها و به همین میزان تعدد پلان‌هایی که پیش‌رویتان بازی می‌شود نمایش را از چیزی که هست طولانی تر به نظر برساند؛ اما موسیقی اختصاصی ساخته شده توسط مرتضی روحی آهنگساز گروه که یک فولکلور ایتالیایی آمیخته با بیس‌های مدرن ایجاد کرده این فضا را تعدیل می‌کند.

احسان روحی در این باره می‌گوید: فضا را به گونه‌ای طراحی کردیم که مخاطب ما که ایرانی است با آن ارتباط برقرار می‌کند. فراهم کردن این بستر، بسیار سخت بود و ما به طور مداوم ۴ الی ۵ ماه تمرین کردیم.

نشانه‌های ذره‌بینی و صحنه‌های آوانسنی

 نمادها برای به تصویر کشیدن استبداد و نشانه‌های ذره‌بینی که در نمایشنامه جاخوش‌کرده است مخاطب را به تامل بر روی این نمایش تشویق می‌کند. به‌عنوان مثال گره‌خوردن موهای بافته و کراواتی که در دستان آکتور کولی فیلم به چشم می‌خورد، فرم رقص‌ دختران عمارت که شبیه به اسب‌های مادیان طراحی شده و همزیستی طولانی ساکنان عمارت را با تنها موجوداتی که اجازه همنشینی با آن‌ها را دارند از این دسته نمادها و نشانه‌هایی است که مورد توجه است. از طرف دیگر نشان دادن دیوارهای بلند با درب‌های بسته که به سادگی استبداد را به تصویر می‌کشد نیز از نگاه دور نمی‌ماند.

وقتی می‌بینیم اکثر صحنه‌های نمایش آوانسن و مقابل چشم تماشاگر است، از شاهین نورایی بازیگر تئاتر زمانی برای پاکوبی مادیان‌ها، درباره وضعیت تئاتر امروز می پرسیم، اینکه به عنوان یک هنرمند جوان نظرت درمورد استقبال تماشاگران چگونه است؟ می‌گوید: هنر شهر با اینکه در دوره کرونا بیشترین آسیب را دید اما حمایت مخاطب از آن نگذاشت تا  از عرصه رشد خودش عقب بماند. امروز با اینکه شاهد روی صحنه بودن بزرگان تئاتر شهر در زمستان هنری مشهد هستیم و افسوس می‌خوریم که بخاطر روی صحنه بودنمان فرصت تماشایشان را نداریم اما مخاطب از تئاتر مادیان‌ها نیز استقال خوب و رو به رشدی دارد.

در انتها وقتی می‌بینیم که نقش‌های تئاتر مادیان‌ها هرکدام شخصیت‌پردازی مختصر خودشان را داشتند و روایت‌های عمیق خودشان را هم باید در نمایشنامه داشته باشند، پس از جلال شهبازنژاد، از دیگر بازیگران این اثر می‌پرسیم: برای خودمانی‌تر شدن نقش‌تان با شخصیت جلال که می‌خواهد نقش یک خدمتکار را بازی‌کند چه عناصری را به کار بستی؟ جلال شهبازنژاد می‌گوید: نیاز داشتم کمی با نقشم خودمانی تر باشیم، درواقع یک شخصیت خوددار و مستبد را می‌دیدم که خانه‌زاد عمارت بود. مرموز بودن، درونگرای کم‌حرف بودن و شخصیتی تاریک داشتن برای جلال که برونگرا بود چالش‌هایی ایجاد می‌کرد. پس تصمیم گرفتیم در تنهایی خودمان با نقش‌هایمان خلوت‌کنیم و بیشتر به شخصیت‌پردازی‌های نمایشنامه دقت کنیم. تاریک‌تر باشیم و بیشتر سکوت کنیم تا اسرار شخصیت‌ها در آنچه از پشت صحنه به دید تماشاگر عرضه می‌کنیم نهادینه شود.

در ادامه حتما بخوانید کافه شهر | تئاتر «زمانی برای پایکوبی مادیان‌ها»