شهرآرانیوز - این تراشه با عنوان «رابط مغز و کامپیوتر» که نورالینک توسعه آن را در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد، نوید تغییر زندگی افراد دارای معلولیت حرکتی را میدهد. ماسک امیدوار است که اولین فردی که از بیماری حرکتی رنج میبرد و اکنون درون جمجهاش تراشه را دارد بتواند تنها با استفاده از افکار خود دستورالعملها را به این ایمپلنت ارسال کند.
آنه ونهوستنبرگ، استاد دستگاههای پزشکی قابل کاشت فعال، در کینگز کالج لندن میگوید: «ما میدانیم که ایلان ماسک در حوزه تبلیغات برای شرکت خود بسیار ماهر است. اما موفقیت واقعی این پروژه باید در بلندمدت ارزیابی شود.»
اما این رابط مغز و کامپیوتر چگونه جهان را تغییر خواهد داد؟
ماسک گفته که اولین محصول نورالینک را «تله پاتی» نام گذاشته است. او تأکید کرده که کنترل تلفن یا رایانه شما و تقریباً هر وسیلهای را از طریق فقط فکر کردن به آن امکانپذیر میکند. افرادی که ابتدا از این قابلیت استفاده خواهند کرد کسانی خواهند بود که توانایی استفاده از اندام خود را از دست دادهاند.
ایده اتصال مغز انسان به یک ماشین اتفاقی جدید نیست. در دهه ۱۹۹۰، دانشمندان شروع به آزمایش کاشت الکترود در مغز انسان کردند. اما این فناوری به سرعت در حال پیشرفت است. تراشههای کامپیوتری به نسبت میکروسکوپی کوچک شدهاند، در حالی که نرم افزار هوش مصنوعی تفسیر بهتر سیگنالهای مغز انسان را ممکن کرده است.
ماسک ادعا کرده است که یکی دیگر از کاربردهای آینده نورالینک میتواند بیناییبخشیدن به افرادی باشد که بینایی ضعیفی دارند. او روز سهشنبه این فناوری را BlindSight نامید. مدیر اجرایی تسلا گفت که این ایمپلنت میتواند با تحریک بخشهای بینایی قشر مغز، دید مستقیمی را به مغز بتاباند و تصویری ذهنی از جهان در مقابل بیمار ایجاد کند.
دانشمندان دیگر در گذشته در آزمایشات بالینی به موفقیتهای مشابهی دست یافتهاند. در سال ۲۰۲۱، محققان دانشگاه میگل هرناندز در آلیکانته اسپانیا، اعلام کردند که تراشهای را به قشر بینایی معلم بازنشسته یعنی برنا گومز وصل کردهاند که با یک دوربین فیلمبرداری به یک عینک متصل شده است. او که بینایی بسیار ضعیفی داشته سپس قادر به تشخیص چند حروف الفبا و انجام یک بازی بوده است.
Synchron، یک استارت آپ استرالیایی، در حال کار بر روی فناوری رابط مغز و کامپیوتر است که میتواند برای کنترل یک صفحه نمایش لمسی مدرن استفاده شود. برخلاف تراشه نورالینک، این شرکت نوعی استنت، مشابه آنهایی که در روشهای قلبی عروقی استفاده میشود، ساخته است که میتواند سیگنالهای مغزی را تفسیر کند.
این شرکت سازنده میگوید که فناوری آنها میتواند «در داخل بدن کار کند تا به انجام کارهای روزمره مانند برنامهریزی قرار ملاقات پزشکی، ارسال پیامک به یک دوست یا خرید یک هدیه کمک کند».
برخلاف نورالینک، این فناوری استنت نباید به عملی پیچیده برای کاشت نیاز داشته باشد.
در سال ۲۰۲۱، ماسک پیشبینی کرد که نورالینک میتواند «عملکرد کامل بدن را به فردی که آسیب نخاعی دارد بازگرداند». در حالی که این شرکت هیچ مدرکی برای حمایت از این جاهطلبی خود منتشر نکرده، دانشمندان دیگر به پیشرفتهایی در این حوزه دست یافتهاند.
پروفسور تارا اسپایرس جونز، رئیس انجمن علوم اعصاب بریتانیا، میگوید: «در آزمایشهای تحقیقاتی اخیر که به نورالینک مربوط نمیشود، دانشمندان توانستهاند رابطهای مغز و ستون فقرات را کاشت کنند که به افراد فلج کمک میکند راه بروند.»
سال گذشته، در بدن یک مرد هلندی به نام گِرت جان اوکسام که در یک تصادف دوچرخهسواری فلج شده بود، یک ایمپلنت مغزی نصب شد که به صورت بی سیم با ایمپلنت دوم در ستون فقرات او ارتباط برقرار میکرد و به او اجازه میداد دوباره راه برود.
البته اسپایرس جونز میگوید، این نوع رابط مغزی به یک جراحی مغز و اعصاب پیچیده نیاز دارد، به این معنی که تا زمان استفاده گسترده از آن هنوز سالها باقی مانده است.
ماسک همچنین حدس زده است که میتوان از ایمپلنتهای مغزی برای کنترل حملات صرع استفاده کرد. او در سال ۲۰۲۰ در یک پادکست گفت: «اگر صرع شدید دارید، میتوانید به نوعی جلوی بروز صرع را بگیرید. آن را در زمان واقعی تشخیص دهید و برای مقابله با آن کاری انجام دهید.»
در طول یک دوره صرع، نورونهای مغز سیگنالهای غیرطبیعی منتشر میکنند که باعث تشنج میشود. دانشمندان در حال آزمایش این موضوع بودهاند که آیا ایمپلنتهای مغزی میتوانند این سیگنالها را پیشبینی کنند، و به بیماران این امکان را میدهند که با داروها از آن جلوگیری یا حتی با استفاده از پالسهای الکتریکی به طور کامل با آنها مقابله کنند.
در یکی از اولین نمایشهای فناوری نورالینک، این شرکت یک میمون را نشان داد که با استفاده از سیگنالهای مغزی، بازی ویدیویی Pong را انجام میداد. به میمون آموزش داده شده بود که بازی را با جوی استیک انجام دهد و با آب میوه به او پاداش داده شد. سپس جوی استیک برداشته شد و میمون توانست به جای آن به بازی فکر کند و آن را انجام دهد.
انسانها نیز به موفقیتهای مشابهی دست یافتهاند. در سال ۲۰۰۴، متیو ناگل، مردی از ماساچوست که پس از ضربه چاقو فلج شده بود، توانست همان بازی را با استفاده از دستگاهی که به مغزش متصل بود، انجام دهد، اگرچه دستگاه متصل به او بسیار حجیم بود.
برخی از شرکتها روی تبدیل تجهیزات پزشکی مانند اسکنرهای الکتروانسفالوگرام (EEG) به دستگاههایی کار کردهاند که میتوان از آنها برای انجام بازیهای ویدیویی بدون دسته استفاده کرد. این هدستها معمولاً الکترودهایی را روی پوست سر قرار میدهند تا سیگنالهای مغز را دریافت کنند و نیازی به عملیات پرهزینه و پرخطر ندارند.
شرکت Cogitat، که یک استارتآپ فناوری محسوب میشود بازیهایی را توسعه داده که برای توانبخشی بیماران دچار سکته مغزی طراحی شدهاند که تنها با افکار کنترل میشوند. این بازیها، کاربران را تشویق میکند تا به فکر تحت کنترل گرفتن دستهای خود برای کمک به تلاش و آموزش بدن خود برای حرکت مجدد باشند.
دکتر آلن پونیا، مدیر اجرایی این شرکت میگوید: «فقط با تصور حرکت دست خود، میتوانید فرآیند ترمیم عصب مجدد مغز خود را پس از سکته مغزی آغاز کنید.»
در میان ادعاهای کاملاً اثبات نشده ماسک میتوان به توانایی محصول نورالینک برای تقویت حافظه انسان اشاره شود. ماسک در ویدئویی در سال ۲۰۲۰ ادعا کرد: «شما میتوانید خاطرات خود را ذخیره و پخش کنید.»
او افزود: «هر چیزی که در حافظه رمزگذاری شده است، میتوانید آپلود کنید. شما اساساً میتوانید خاطرات خود را به عنوان یک نسخه پشتیبان ذخیره کنید. البته برخی از کارشناسان تحت تأثیر این صحبتها قرار نگرفتند. دکتر آدام رادرفورد، مدرس ژنتیک در دانشگاه UCL، این ادعاها را احمقانه نام داد.
ماسک همچنین حدس زده است که ایمپلنتهای مغزی میتوانند به انسانها اجازه دهند تا تنها با استفاده از افکار خود با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در صحبت با پادکست جو روگان، او ادعا کرد که شما دیگر نیازی به صحبت کردن ندارید.
این فقط ماسک نیست که به این امکان فکر میکند. مقالهای که توسط ARIA، آژانس تحقیقات و اختراعات پیشرفته دولت بریتانیا منتشر شده است، این سوال را مطرح میکند که: «واسطههای قشر کاشته شده به افراد مبتلا به فلج این امکان را میدهد تا از سیگنالهای مغزی برای تولید کلمات با سرعتی نزدیک به گفتار معمولی استفاده کنند. آیا در آینده، چنین سیستمهایی میتوانند روشهای کاملاً جدیدی از ارتباطات را در افراد سالم فعال کنند؟»
با این حال، حتی ماسک اعتراف کرد که برای رسیدن به چنین پیشرفتی ممکن است زمان زیادی نیاز باشد. وقتی به او اصرار شد که یک بازه زمانی احتمالی مشخص کند ماسک گفت: «۵ تا ۱۰ سال زمان نیاز خواهیم داشت.»
عجیبترین ادعای ماسک در مورد نورالینک این است که اتصال مغز انسان به رایانه و اینترنت به جلوگیری از یک آخرالزمان بالقوه توسط هوش مصنوعی کمک میکند.
در سال ۲۰۱۹، این میلیاردر تا آنجا پیش رفت که ادعا کرد رابطهای مغزی امکان «ادغام با هوش مصنوعی» را فراهم میکند تا انسانها بتوانند «به همزیستی با هوش مصنوعی دست یابند».
او ادعا میکند که این ابزار به انسانها اجازه میدهد تا تواناییهای شناختی خود را به سطوح مافوق بشری، در حد هوش مصنوعی آیندهنگر، افزایش دهند.
این ادعا تا حدودی از هدف خوشایندتر ماسک برای کمک به افراد دارای معلولیت شدید فاصله دارد و هدفی است که احتمالاً باید توسط قانونگذاران برای آزمایش انسانی تأیید شود.