درباره داریوش طلایی، تارنوازی که به ۷۱ سالگی رسید

به گزارش شهرآرانیوز مادرش دانش آموخته دانشسرا بود، فرانسه می‌دانست و از مخاطبان حرفه‌ای موسیقی به شمار می‌آمد. پدرش هم کارمند بانک بود و به شکل آماتور ویولن می‌زد.  در شرایطی که داریوش، استعداد خوبی در زمینه علوم ریاضی و فیزیک داشت هرگز سد اشتیاق او به موسیقی نشدند. آن‌ها به وضوح شاهد نبوغ او در ریاضیات بودند، اما با مشاهده گرایشاتش به هنر، تصمیم گرفتند تا پسرشان را به هنرستان موسیقی روانه کنند. جایی که علاوه بر فراگیری سایر علوم، به طور مازاد، موسیقی را نیز در کنار دیگر درس‌ها آموزش می‌دادند و آن‌هایی که علاقه و استعداد خود را کشف می‌کردند، سه سال پایانی هنرستان را به طور ویژه به هنر موسیقی اختصاص می‌دادند.

ورود داریوش طلایی به هنرستانی که روزگاری علینقی وزیری آن را پی ریزی کرده بود، اولین نقطه عطف زندگی اش بود که در رویارویی با تئوری‌هایموسیقی کلاسیک غربی، تصمیم گرفت تا یک ساز ایرانی را به عنوان ساز تخصصی خود انتخاب کند. آشنایی او با ساز تار، از کلاس‌های استاد ظریف آغاز شد، اما کسی که او را شیفته و شیدای این ساز کرد، استاد علی اکبر شهنازی بود. آن چنان که اگر در مسیر زندگی اش قرار نمی‌گرفت شاید در ادامه به ساز دیگری متمایل می‌شد. پس از آن نیز، آموخته هایش را نزد استادانی، چون نورعلی برومند، عبدا... دوامی، یوسف فروتن و سعید هرمزی تکمیل کرد.

سال ۱۳۵۰ درست پس از پایان هنرستان برای ادامه تحصیلات وارد دانشگاه تهران شد. آن روزها، مدیران جدید رادیو و تلویزیون تدابیر تازه‌ای در سیاست‌های سازمان اعمال می‌کردند. ارکستر گل‌ها منحل شد و سازمان رادیو برای جذب هنرمندان تازه، در حال برگزاری آزمون بزرگی بود. نام داریوش طلایی در جمعی متشکل از هشتاد، نود پیشکسوت موسیقی به عنوان استعدادی نوظهور در قامت یک سولیست، بر سر زبان‌ها افتاده بود، اما هم زمان با تأسیس مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، رسالت خود را در احیای موسیقی کلاسیک ایرانی و سبک نوازندگان قاجار دید.

این مرکز به دنبال حفظ اصالت و استواری موسیقی سنتی ایرانی در مقابل موسیقی غربی فعالیت می‌کرد و داریوش طلایی از جمله میراث داران شایسته‌ای بود که دل سوزانه، تجربیات و ممارست‌های سال‌های نوجوانی و جوانی اش را به میدان آورده بود تا از گنجینه موسیقی سنتی محافظت کند. پس در کنار تحصیلات دانشگاهی، کار در این مرکز را در اولویت فعالیت هایش قرار داد تا سرانجام در سال ۱۳۵۵ فارغ التحصیل شد و به عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران درآمد. او تا سال ۱۳۵۷ در این سمت مشغول به کار بود تا اینکه به فکر ادامه تحصیل در فرانسه افتاد.

پس در اواخر دهه ۵۰ به فرانسه سفر کرد، در حالی که پیش از حضور در این کشور، با انتشار یک صفحه موسیقی به نام «جنگ و موسیقی ایرانی: تار و سه تار» در این کشور به شهرت رسیده بود و در بدو ورود، بیش از آنکه بر صندلی دانشجویی بنشیند، بر کرسی تدریس، تکریم می‌شد. در این بین به برگزاری کنسرت در بهترین سالن‌های اجرای فرانسه از جمله اودیتوریوم پاریس اقدام کرد. عمده مخاطبان او غیرایرانیانی بودند که مشتاقانه در سالن‌های اجرا حاضر می‌شدند و داریوش طلایی را در قامت سفیر موسیقی سنتی ایرانی به نظاره می‌نشستند.

او علاوه بر اجرای کنسرت، به واسطه همکاری با گروه‌های تئاتر فرانسه، ذائقه هنری اش را با گونه‌های متفاوتی آشنا کرد و رفته رفته خلاقیتش در خلق آثار بدیع، شکوفا شد، اما در نهایت سال ۱۳۷۱ به ایران برگشت و فعالیت خود در هیئت علمی دانشگاه تهران را از سر گرفت و همچنان که به تدریس می‌پرداخت با برجسته‌ترین چهره‌های موسیقی ایران به اجرای کنسرت مشغول شد.

دو دهه اخیر زندگی داریوش طلایی به تألیف کتاب‌های ارزشمندی در حوزه تئوری موسیقی گذشت که از جمله معروف‌ترین این آثار می‌توان به «تحلیل ردیف» و «نگرشی نو به تئوری موسیقی ایرانی» اشاره کرد. سال ۱۳۹۷ نیز با اعمال تغییراتی در ساز تار، طرحی موسوم به «نوتار» را به سی و دومین جشنواره بین المللی خوارزمی ارائه کرد و در بخش پژوهش‌های کاربردی حوزه گروه تخصصی هنر، موفق به کسب رتبه نخست شد.

از داریوش طلایی نزدیک به دوازده مجموعه آلبوم موسیقی، بداهه نوازی و هم نوازی در دسترس است که در این بین، همکاری او با بهترین‌های موسیقی سنتی ایرانی از جمله محمدرضا شجریان، بیژن کامکار، پرویز مشکاتیان و شهرام ناظری منجر به خلق آثاری ماندگار شده است. داریوش طلایی، استاد مسلم تارنوازی، امروز ۲۶ بهمن، هفتادویک ساله شد.

در ادامه حتما بخوانید چند خطی درباره استاد جلال الدین تاج اصفهانی، استاد آواز سنتی ایرانی

تحلیل ردیف، نقطه عطف زندگی استاد طلایی

تحلیل ردیف، بر اساس نت نویسی ردیف میرزا عبدا... با نمودار‌های تشریحی، اثری از داریوش طلایی است که سال ۱۳۹۴ از سوی نشر نی منتشر شد و در سال ۱۳۹۵ جایزه کتاب سال ایران را به خود اختصاص داد. کتابی در دو بخش که به مباحث نظری موسیقی ایرانی و دستگاه‌ها و آواز‌های ایرانی می‌پردازد. این کتاب در همان ماه‌های نخست، مورد توجه ویژه منتقدان قرار گرفت.

سایه روشن طلایی

آلبوم «سایه روشن»، اثر موسیقایی بی کلام از داریوش طلایی است که در سال ۱۳۸۲ منتشر شد. در این آلبوم مجید خلیج نوازنده تنبک، تار و سه تار طلایی را همراهی می‌کند.