همتی: برداشت اقساط از حساب مردم تخلف است/ بانک‌ها پول را برگردانند

عبدالناصر همتی در برنامه تیتر امشب به تشریح برنامه‌ها و اقدامات بانک مرکزی در زمان شیوع کرونا پرداخت و اظهار داشت: مجموعه تصمیماتی در دولت و بانک مرکزی گرفته شد تا تسهیلاتی برای افرادی که کسب و کارشان از شیوع کرونا دچار مشکل شده اند، در نظر گرفته شود. در مرحله اول تصمیم گرفته شد اقساط تسهیلات دریافتی کسب و کار‌های تعیین شده، سه ماه عقب بیافتد.

وی با بیان اینکه افرادی که فکر می‌کنند جزو مصادیق کسب و کار‌های آسیب دیده از کرونا هستند به شعب مراجعه نکنند، آن‌ها هم مشمول می‌شوند، تصریح کرد: برای تسهیلات قرض الحسنه نیز اعلام کردیم که تا سه ماه نیازی به پرداخت اقساط نیست.

همتی گفت: برخی از بانک‌ها از حساب‌های مشتریان اقساط تسهیلات قرض الحسنه را برداشت کرده اند که خوب نیست؛ اگر برداشت شده باشد بانک‌ها موظف به بازگشت اقساط هستند و این تخلف است.

وی از بانک‌ها خواست با مردم همکاری کنند و ادامه داد: از مدیران عامل بانک‌ها خواهش می‌کنم به شعب تاکید کنند که با مردم همراهی کنند و اقساط تسهیلات قرض الحسنه و کسب و کار‌های مشمول تعویق سه ماهه را برداشت نکنند.

رئیس کل بانک مرکزی درباره چک‌های برگشتی هم اعلام کرد: با اصلاح قانون چک پیش بینی شد که اگر فردی یک چک برگشتی داشته باشد از خدمات بانکی محروم شود؛ با این حال، اما به دلیل شرایط خاص کشور و مشکلاتی که برخی کسب و کار‌ها از شیوع کرونا پیدا کرده اند مصوب کردیم افرادی که از اول اسفند تا ۳۱ اردیبهشت چک شان برگشت بخورد تا سه ماه بعد می‌توانند از خدمات بانکی استفاده کنند و محروم نمی‌شوند.

وی درباره محدودیت گردش اسکناس در بانک‌ها گفت: مقرر شده تا هر بانک شعب مخصوص برای دریافت و پرداخت اسکناس تعیین کنند، ولی با این وجود هنوز برخی از بانک‌ها مشکل دارند؛ از مردم خواهش میکنیم به بانک‌ها مراجعه نکنند.

همتی در خصوص استفاده بیشتر مردم از خدمات الکترونیک بانکی افزود: قبل و بعد از اینکه کرونا شیوع بیشتری پیدا کرد تصمیماتی گرفته شد. قبلا کارت به کارت ۳ میلیون تومان بود که سقف آن به ۱۰ میلیون تومان افزایش یافت که این تصمیم در تراکنش‌های غیرحضوری تاثیر داشت و دوم اینکه کسانی که بخواهند کارت هدیه بدهند سقف تا دو میلیون تومان بالا رفت و سوم هم اینکه عابربانک‌ها را گفتیم تا ۵۰۰ هزار تومان بتوانند برداشت کنند و اجازه دادیم که مردم زیاد به شعبه برای دریافت پول مراجعه نکنند.

* رمز پویا ۵۵ درصد جرایم را کاهش داد
وی با اشاره به اینکه تراکنش‌های اینترنتی و خارج از شعبه به شدت افزایش یافته است، بیان داشت: در واقع تراکنش‌های خرید اینترنتی در ماه‌های اخیر با افزایش، به ۹۹ میلیون تراکنش اینترنتی در بهمن ماه رسید. از زمانی که رمز پویا معرفی شد حدود ۵۵ درصد جرایم کاهش یافت و برخی پرونده‌های فعلی نیز از قبل مانده است. همچنین متوسط تراکنش‌های انتقال وجه از ۴۵۰ هزارتومان به ۶۲۰ هزارتومان رسید و مردم از روش‌های غیرحضوری استفاده کردند و سامانه‌های بانک مرکزی نیز در این حجم خدمات ارائه کرد.

رئیس کل بانک مرکزی افزود: در حال حاضر، اگر شخص حقیقی بخواهد بالای ۱۰۰ میلیون تومان حواله داشته باشد باید به شعبه برود و البته تعداد آن محدود است. یا فرض کنید کسی بخواهد سپرده بگذارد، این دو هفته را نیز صبر کند. کسی کلی پول آورده بود و خواسته بود بانک بگیرد و چک بانکی به وی بدهد و این به همکاران بانکی ما ظلم است و خیلی از کار‌ها را می‌توان عقب انداخت. شبکه بانکی الکترونیکی توان دارد که همه این کار‌ها را انجام دهد.

همتی با قدردانی از همکاران نظام بانکی تصریح کرد: فداکاری بالایی می‌خواهد که در این شرایط در شعب بانک‌ها به مردم سرویس دهند آنهم درحالی که احتمال ابتلای ویروس کرونا در محیط شلوغ و پرتردد شعب بانکی بالاست.

* پاسخ صندوق بین المللی پول به درخواست ایران چه بود؟ / چرا باید از صندوق وام بگیریم؟
وی درباره درخواست ایران از صندوق بین المللی پول برای دریافت تسهیلات ۵ میلیارد دلاری افزود: این حق ایران است و ۶۰ سال از آن استفاده نکرده است؛ پول ما سال هاست در صندوق وجود دارد؛ چرا ما نباید از تسهیلاتی که خودشان اعلام کرده اند به کشور‌ها می‌دهند، استفاده نکنیم؟ ما در خواست را مطرح کردیم تا صداقت آن‌ها را بسنجیم؛ الان زمان تحقق ادعا‌هایی است که آن‌ها دارند.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: درحال مذاکره برای چگونگی دریافت و پرداخت این تسهیلات در شرایط تحریم هستیم؛ ما هیچ مشکل ارزی نداریم از ابتدای سال تا کنون ۳۹.۲ میلیارد دلار تامین ارزی انجام دادیم و ۵ میلیارد دلار رقمی نیست در مقابل این تامین اعتبار! تا الان البته هیچ واکنش منفی از طرف صندوق بین المللی پول برای درخواست تسهیلات ایران دریافت نکرده ایم.

وی با بیان اینکه فشار تحریم‌های آمریکا باعث شده تا ایران در مخارج ارزی خود احتیاط را سرلوحه قرار دهد، تصریح کرد: با این حال ما حقی برای دریافت وام از صندوق بین المللی پول داریم و چرا از این حق استفاده نکنیم؟ ما برای تجهیزات و دارو برای کمک به کسانی که کسب و کار‌های آن‌ها آسیب دیده است، می‌توانیم از این وام استفاده کنیم. رستوران‌ها و هتل‌های مختلف آسیب دیده اند. استمهال تسهیلات برای بانک‌ها هم هزینه دارد.

همتی گفت: از ابتدای امسال ۱۴.۸ میلیارد دلار کالا‌های اساسی نهاده‌ها و دارو وارد کرده ایم. هفته پیش و دیروز دیدید که شایعاتی درباره قرنطینه تهران مطرح شد که باعث شد مردم خرید کنند، ولی باز هم دیدید که فروشگاه‌ها پر بود. این درحالی است که در کشور‌های دیگر فروشگاه‌ها خالی شده اند.

رئیس کل بانک مرکزی با تاکید براینکه دو سال است که تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داریم افزود:، ولی توانسته ایم نزدیک ۱۵ میلیارد دلار برای واردات تامین کنیم. صادرکنندگان غیرنفتی نیز از ابتدای امسال ۲۴.۴ میلیارد دلار ارز عرضه کرده اند که رکورد خوبی در شرایط تحریمی و زمانی است که به درآمد‌های نفتی دسترسی نداریم.

وی با اشاره به تزریق دو مرتبه‌ای ارز در اسفندماه در سامانه نیما، تصریح کرد: در اسفندماه بانک مرکزی و صادرکنندگان غیرنفتی ۱.۵ میلیارد دلار ارز عرضه کرده اند و مشکلی در تامین ارز نداریم. ده‌ها میلیارد دلار از منابع ارزی کشور توسط بانک‌های خارجی به خاطر تحریم آمریکا مسدود شده است و ما تلاش داریم تا از کانال‌های مختلف و با رایزنی‌های مختلف آن‌ها را آزاد کنیم.

* چرا دلار گران شد؟ / بانک مرکزی خریدار اصلی ارز در بازار است؛ خریدار نداریم
همتی درباره علت اصلی افزایش قیمت ارز در هفته‌های اخیر گفت: در امریکا احساس کردند کرونا آمده تمام اقتصادشان ریخت بهم؛ الان بانک مرکزی امریکا ۵۰۰ میلیارد دلار وارد بازار کرد و نرخ بهره را به صفر رساند، ولی هیچ اتفاقی در جهت بهبود رخ نداد؛ البته در مثل مناقشه نیست و نمی‌خواهم توجیه کنم.

وی افزود: حوادث مختلف در سال ۹۸ یک بحرانی برای ما بود از سیل تا گرانی بنزین و کرونا و ...؛ تمام اتفاقات بدی که ممکن است رخ دهد تماماً باهم در سال ۹۸ رخ داد! با این حال قیمت ارز چقدر می‌توانست نوسان داشته باشد؟!

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تورم ۳۵ درصدی گفت: نرخ ارز امروز نسبت به ابتدای سال ۱۵ درصد تورم دارد؛ با این حال، اما قیمت ارز، قیمت ذاتی ارز نیست. خیلی از افرادی که ارز بالا خریداری کرده اند، اقدام به خالی فروشی کرده اند، این‌ها با کاهش شدید طلا تلاش دارند زیان خود را با افزایش فردایی قیمت ارز، جبران کنند. ضمن اینکه مشکلات در صادرات و ... ناشی از کرونا به این فضا دامن زده است.

همتی تصریح کرد: به مردم صادقانه می‌گویم ذخایر ارزی بخصوص در حوزه اسکناس فوق العاده است، ولی ما وارد بازی دلال‌ها نمی‌شویم؛ چطور است که در دو هفته گذشته نرخ ارز در تامین ارز وارداتی کاهنده است، ولی در بازار آزاد افزایشی؟ تقاضایی در بازار آزاد نداریم بنابراین چطور می‌توان این قیمت‌ها واقعی باشد؟ آنهم درحالی که عمده خریدار ارز در بازار آزاد بانک مرکزی است؛ ما ارز را از مردم می‌خریم که روی دستشان مانده است تا ضرر نکنند.

* تاثیر کرونا در رشد اقتصادی چقدر است؟
وی همچنین به وضعیت رشد اقتصادی و حمایت از تولید اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب سال ۹۸ را سال رونق تولید نام گذاری کردند و در حالی که رشد اقتصادی نفتی و غیرنفتی ما در ابتدای امسال منفی بود در فصل سوم امسال، رشد اقتصادی با نفت ۱.۳ درصد و بدون نفت ۳.۳ درصد مثبت شد. ضمن اینکه رشد اقتصادی در مجموع ۹ ماهه امسال با نفت ۶.۷ درصد منفی و بدون نفت ۱.۳ درصد مثبت شده است.

رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت: بعد از پایان اسفندماه می‌توان درباره تاثیر کرونا بر رشد اقتصادی اظهارنظر کرد، ولی تلاش مسئولان آن است که تاثیر رشد اقتصادی با نفت را به حداقل ممکن رساند.

به گفته وی، عملکرد بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات نشان داد که آنچه رسانه‌های خارجی می‌گفتند که رشد اقتصادی ایران با نفت منفی ۱۰ درصد خواهد بود، صحت ندارد.

وی همچنین درباره تورم سال ۹۹ گفت: برای سال ۹۹ که البته کرونا در آن لحاظ نشده بود، تورم را حدود ۲۰ درصد پیش بینی کرده بودیم و حالا باید منتظر باشیم تا ببینیم کرونا چه اثراتی از خود برجای خواهد گذاشت و باید این را هم در نظر گرفت که نقدینگی حال حاضر نقدینگی ۳ سال پیش نیست و باید در کنار تورم آن را کنترل کنیم و خواهش می‌کنم که همه در داخل یک کشتی به یکدیگر کمک کنیم.

همتی گفت: در سال گذشته برخی اعلام می‌کردند که در سال ۹۸ با ابر تورم و رشد شدید نقدینگی مواجه می‌شویم، اما با تلاش‌های بانک مرکزی و همه ارکان توانستیم همه چیز را مدیریت کنیم و از ابر تورم هم خبری نشد و شاکله اصلی اقتصاد حفظ شد، نیاز‌های روزمره مردم تامین شد در حالی که آمریکایی‌ها فکر می‌کردند ایران با قحطی مواجه می‌شود، اما حتی این سطح از تورم نیز بخاطر شوک ناشی در سال ۹۷ بود، اما به هر حال اثرات شوک منفی را خنثی کردیم و مدیریت بازار در اختیار ما است و با کمک دولت و بانک مرکزی شرایط بهتر هم می‌شود.

* درخواست بانک مرکزی از دولت/ اوراق بیشتری منتشر کنید
رئیس شورای پول و اعتبار در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به عملیات بازار باز تاکید کرد: اگر بانک‌ها از نظر تامین اعتبار به خصوص به دلیل حوادث کرونا مشکل پیدا کنند بانک مرکزی در خدمت آن‌ها خواهد بود، بانک مرکزی از ابتدا کمک اقتصاد بوده و بانک‌ها نگران نباشند و آن‌ها کمک می‌کنیم تا افرادی که کسب و کارشان آسیب دیده و می‌خواهند کماکان در رونق تولید نقش داشته باشند را حمایت کنیم.

همتی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین کار‌هایی که بانک مرکزی شروع کرد و نتیجه خوبی نیز گرفته‌ایم، عملیات بازار باز است. در عملیات بازار باز هدف اصلی ما کنترل تورم و هدف واسط کنترل سود بانکی است.

وی افزود: روش سنتی که از طریق نقدینگی سود بانکی را کنترل کنیم امروزه در دنیا به تدریج کنار رفته است و روش عملیات بازار باز به عنوان روش اصلی به کار گرفته می‌شود، چند مرحله خرید و فروش اوراق انجام شده، اما الان شرایط طوری است که خیلی نیاز به استفاده از این ابزار نداریم، از سوی دیگر مشکل ما این است که بازار اوراق ما هنوز عمق زیادی ندارد و لازمه آن این است که وزارت اقتصاد و سازمان برنامه اوراق بیشتری را عرضه کنند تا ما بتوانیم به خرید و فروش آن بپردازیم.

همتی ادامه داد:، اما با همین اقداماتی که انجام شده موجب شده نرخ سود بین بانکی روی ۱۸.۴ ثابت شود و نرخ موثر اوراق خزانه در بازار بین ۲۰ تا ۲۱ درصد باشد که این پیام را به اقتصاد می‌دهد که انتظارات آتی تورمی در کشور انتظارات بالایی نیست.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: نرخ سود اوراق سه و پنج ساله بین ۲۰ و ۲۱ درصد است و نشان می‌دهد که بانک مرکزی با این ابزار می‌تواند تورم را کنترل کند؛ بنابراین بانک مرکزی از دولت خواهش می‌کند که اوراق بیشتری را منتشر کند و هزینه‌ها را از طریق فروش اوراق تامین کند و ما قول می‌دهیم که از طریق عملیات بازار باز کنترل کنیم که نرخ سود افزایش پیدا نکند.

همتی درباره آخرین وضعیت بانک‌های ادغامی نیز اینطور توضیح داد که از ۵ بانک سه بانک در مراحل نهایی امور مربوط به ادغام بود، ولی مجامع آن‌ها به بعد از عید منتقل شد و پس از عید نیز، تابلو‌های بانک‌ها بعد از برگزاری مجمع تغییر خواهد کرد.