دشمنی «دوستی» با «دره‌بید»

امیررضا وثوقی - «دیگر امیدی برای تغییر شرایط نیست؛ همیشه پایان همه پیگیری‌های فعالان محیط زیست این است که کار از کار گذشته و مجبوریم به اتمام پروژه و تخریب کامل محیط زیست رضایت بدهیم». این بخشی از گله‌های حمید نظام‌دوست، مسئول کارگروه حفظ محیط کوهستان خراسان رضوی، در گفتگو با شهرآرا درباره تخریب‌های منطقه دره‌بید است. منطقه‌ای با فاصله حدود ۵ کیلومتری از محدوده شهری مشهد که حالا این‌روز‌ها به دلیل برخی از ساخت‌و‌ساز‌های شرکت آب و فاضلاب، حال‌وروز خوش سال‌های نه چندان قدیمش به فراموشی سپرده شده است.
ماجرا از این قرار است که ۲ ماه پیش شماری از کوه‌نوردان متوجه اجرای پروژه‌ای تحت نظارت آبفای مشهد در منطقه دره‌بید، واقع در انتهای دره هفت‌حوض، می‌شوند که از منطقه ده‌غیبی شروع و به پیشانی سد طرق خاتمه می‌یابد و همین موضوع پیگیری‌های جدی آن‌ها را برای مهار این‌تخریب به همراه دارد. با‌این‌حال پیشرفت فیزیکی بالای این‌پروژه پیگیری‌های آن‌ها را بی‌اثر کرده و به دلیل جدا بودن این‌منطقه از حوزه تحت حاکمیت شهرداری مشهد، تلاش‌های فعالان محیط زیست نتیجه مطلوبی به دنبال نداشته است.
به گفته مسئول کارگروه حفظ محیط کوهستان استان، طرح انتقال کانال آب از سد دوستی به سد طرق از ۴ سال پیش با دریافت مجوز به عنوان طرح ملی کلید خورده و اجرای آن را به عهده آبفاست.
‌نظام‌دوست افزود: با وجود اینکه راه‌های مختلفی برای انتقال آب از سد دوستی وجود دارد، پیمانکاران این‌پروژه بدون دریافت مجوز‌های زیست‌محیطی این مسیر را برای انتقال آب انتخاب کردند و به دلیل اینکه کمتر از ۶۰۰ متر تا انتهای تخریب‌ها باقی مانده است، عملا کاری از دست مسئولان قضایی استان نیز برای جلوگیری از ادامه پروژه برنمی‌آید.
او با بیان اینکه باید دریافت مجوز از سازمان محیط زیست و مطالعات دانشگاهی لازمه شروع پروژه‌های تخریبی باشد تأکید کرد: اگر چند‌مرتبه جلو ادامه پروژه‌های آسیب‌زننده به محیط زیست گرفته شود، با ضرر هنگفت پیمانکاران دیگر چنین اشتباهاتی تکرار نمی‌شود و دیگر دغدغه فعالان محیط زیستی این است که آیا سد طرق با توجه به قدمتش توان تحمل این‌حجم از آب انتقالی را دارد؟
مدیر شرکت و منطقه ملی نمونه گردشگری هفت‌حوض نیز در گفتگو با شهرآرا در واکنش به این‌موضوع با بیان اینکه شهرداری به شدت از تخریب‌های صورت‌گرفته در این منطقه ناراضی است گفت: محدوده در حال تخریب که با نام «دره بید» شناخته شده است خارج از حوزه تحت حفاظت منطقه ملی گردشگری هفت‌حوض قرار دارد و به همین دلیل عملیات تخریب این‌منطقه هم زیر نظر شهرداری نیست.
مهدی زارعی ادامه داد: این‌منطقه از لحاظ بافتی به منطقه هفت‌حوض متصل است و تخریب آن نگران‌کننده است، اما به دلیل نبود نظارت حاکمیتی شهرداری در این منطقه نمی‌توانیم محدودیتی برای جلوگیری از ادامه تخریب‌های دره‌بند اعمال کنیم.
با‌این‌حال مدیر عامل آبفای مشهد در واکنش به تخریب‌های زیست‌محیطی صورت‌گرفته درمنطقه دره‌بید در گفتگو با شهرآرا اظهار کرد: اگر فعالان محیط زیست خیلی نگران‌اند جلوی تخریب‌های معدنی و نابودی کوه‌های منطقه را بگیرند.
به گفته حسین اسماعیلیان این‌پروژه شامل احداث یک کانال انتقال آب است که سد دوستی را به طرق می‌رساند.
او با بیان اینکه در پروژه انتقال کانال پس از تکمیل پروژه با پوشاندن مسیر این‌مشکل رفع می‌شود، افزود: درباره راه جایگزین نیز مطالعات فنی صورت گرفته است و در شرایط فعلی نمی‌توان دراین‌باره اظهار نظر کرد، به‌هرحال یا موانعی برای تغییر مسیرکانال وجود داشته یا مسیر‌های جایگزین به دلیل افزایش طول کانال از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نبوده است.