خواب عروسک‌ها

قاسمی/شهرآرانیوز-صحبت کردن از تعطیلی تئاتر عروسکی، آن هم در شرایطی که گردباد کرونا کاسه و کوزه بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی و هنری را در هم کوبیده است، بیشتر از آن جهت جای تأمل دارد که بخش مهمی از خوراک فرهنگی و هنری کودکان را قطع کرده است. کودکان که می‌توانستند در جریان هم‌زادپنداری با شخصیتی که در طول یک نمایش با آن آشنا می‌شدند، چیز‌هایی یاد بگیرند، حالا از این امکان فرهنگی محروم شده‌اند. فعالیت نمایش عروسکی در مشهد هیچ‌وقت به‌حدی نبوده است که بتوانیم بگوییم کودکان و نوجوانان یک کالای فرهنگی همیشگی خود را از دست داده‌اند، اما همان فعالیت‌های جسته‌گریخته و اجرا‌های چند گروه ثابت تئاتر کودک و نوجوان مشهد، توجه تعداد زیادی از مخاطبان را به خود جلب کرده و تئاتر عروسکی را تا حدودی رونق داده بود. از سوی دیگر فعالیت گروه‌های تئاتر کودک و نوجوان با وجود کار‌های اندک، همیشه حرفی برای گفتن داشته و نام آن‌ها معمولا در جشنواره‌های فرهنگی و هنری جایگاه مشخصی داشته است. افتخارات سال گذشته در تئاتر عروسکی و درخشش نمایش عروسکی «غول‌بابا» به کارگردانی مشترک مهدی سیم‌ریز و محبوبه پاداش و نمایش «افسانه ماردوش» در گروه نوجوان بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان فقط بخشی از این افتخارات است.

یک سال تعطیلی تئاتر عروسکی
محبوبه پاداش، مدرس و مجری و کارگردان نمایش‌های عروسکی در مشهد، که آخرین شخصیت خلق شده او به نام «غول‌بابا» طرف‌داران زیادی در بین بچه‌ها پیدا کرده بود، درباره اوضاع و احوال کنونی تئاتر عروسکی می‌گوید: الان تئاتر عروسکی اصلا اوضاع خوبی ندارد. حتی پس از بازگشایی سالن‌ها، به احتمال زیاد وضع به همین شکل خواهد بود.
پاداش می‌گوید وقتی دانش‌آموزان سر کلاس درس حاضر نمی‌شوند و تا مدت‌ها قرار است به شکل مجازی تحصیل کنند، قطعا خانواده‌ها فرزندانشان را به سالن‌های نمایش هم نمی‌آورند، بنابراین تئاتر عروسکی دست‌کم تا یک سال دیگر تعطیل خواهد بود و فعالان در این حوزه بیکار خواهند ماند.

تولید کار‌های تصویری به‌جای اجرای صحنه‌ای
این کارگردان تئاتر عروسکی، از همین‌رو شکل فعالیتش را تا حدودی تغییر داده و سمت‌وسوی فعالیتش را به تولید کار‌های تصویری سوق داده است. پاداش می‌گوید: هم خودم و هم گروه نمایشی‌ام هم‌وغممان را گذاشته‌ایم برای تولید کار در فضای مجازی. برای این منظور با شهرداری، آستان قدس و برخی دیگر از ارگان‌ها صحبت کرده‌ایم و از آن‌ها خواسته‌ایم در این مسیر از ما حمایت کنند.
به گفته پاداش، این شرایط سبب شده است تا کودکان بیشتر با فضای مجازی در ارتباط باشند.
آن‌طور که او می‌گوید، بازنویسی آثار کلر ژوبرت، نویسنده فرانسوی، از جمله کار‌هایی است که پادش و گروه نمایشی‌اش در پی انجام آن هستند و قرار است بخشی از تولیدات تصویری آن‌ها را شامل شود. «اکنون در حال خلق شخصیتی ویژه فضای مجازی هستیم تا به وسیله آن مسائل بهداشت فردی را به کودکان آموزش دهیم. طراحی این شخصیت اکنون در اتاق فکرمان طرح شده و روی آن کار می‌کنیم.»

لزوم حمایت مسئولان فرهنگی از گروه‌ها برای تولیدات مجازی
کارگردان نمایش‌های عروسکی در مشهد درباره بیشتر شدن ارتباط کودکان با فضای مجازی به دلیل شرایط جدید به مسئولان فرهنگی شهر هشدار می‌دهد و می‌گوید: بیشتر شدن این ارتباط نیازمند این است که خوراک خوبی برای بچه‌ها در فضای مجازی تهیه شود. در این زمینه ارگان‌های دولتی باید از گروه‌های خصوصی حمایت کنند تا گروه‌ها بتوانند برنامه‌های هنری مناسبی تولید کنند و در فضای مجازی بارگذاری کنند. به هر حال گروه‌های تئاتر عروسکی تا پیش از این از فعالیت‌های صحنه‌ای خود درآمدی داشتند. حالا در شرایط پیش آمده مسئولان باید کمک کنند تا این فعالیت‌ها با شرایط جدید وفق پیدا کند. حمایت مسئولان از فعالیت گروه‌ها در فضای مجازی می‌تواند آسیب‌پذیری ارتباط کودکان با فضای مجازی را تا حد زیادی کاهش دهد.