به گزارش شهرآرانیوز؛ بهار امسال وقتی بارندگیها نسبت به چند سال اخیر خشکسالی، افزایش یافت و خبر از پُرشدن خیلی از سدهای کشور و حتی سرریزشدن هشت سد کشور از جمله چند سد استان کردستان روی خط رسانهها آمد، نامی از سدهای مشهد و خراسان رضوی در این فهرست قرار نگرفت.
در این میان، با وجود اینکه بارندگیها در مشهد و خراسان رضوی در مقایسه با چند سال اخیر بیسابقه بود، باز هم تغییر شگفتی در میزان ذخایر سدها نداشت و درمجموع میانگین ذخایر سدهای استان در مقطعی از فصل بهار ۱۱ درصد و در پایان این فصل هم ۱۵ درصد اعلام شد. همین وضعیت بعد از بارشهای بهاری پایدار بود و در نهایت شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، ذخیره سدهای اصلی استان را حدود ۲۳۵میلیون مترمکعب شامل ۱۲درصد پرشدگی سدها در مشهد و ۱۵درصد در سطح استان اعلام کرد.
این حجم اندک از ذخایر سدها جای سؤال بزرگی را در اذهان کارشناسان و حتی افکار عمومی و رسانهها ایجاد کرد که پس، این میزان از بارشها کجا رفتهاند که حجم ذخایر سدهای مشهد و استان، همچنان بحرانی مانده است؟ پس از آن، در سلسله جلسات هفتگی کارگروه آب مشهد، فرماندار مشهد صحبتهایی خطاب به متولیان حوزه آب داشت که دقیقا بحث یک خلأ و مشکل بزرگ را نشان میداد.
محسن داوری صحبت از نظارت بر بالادست سدها را پیش کشید و از شرکت آب منطقهای خراسان رضوی خواست این موضوع را بررسی کنند که چرا آب در بالادست سدها و یا جای دیگری هدر رفته و وارد سدها نشده است. بحث موضوع خروج آبهای حاصل از بارندگی از مرزهای خراسان رضوی به کشورهای همسایه مطرح شد و بحث دیگر مشکلات زیرساختی است که سبب حداقل بهره سدها از بارشها میشوند.
اما حالا که در آستانه بارشهای پاییزی قرار داریم، دوباره نگرانی از هدررفت آب بارشها در بالادست سدهای خراسان رضوی مطرح شده است. در همین زمینه روز گذشته، کارشناس آبهای سطحی اداره منابع آب سرخس اعلام کرد: بخشی از شبکه پایاب سد دوستی در محاصره شنهای روان قرار گرفته است و شنهای روان در حال بلعیدن این شبکه مدرن هستند. صحبتهای محمد آریاپور در حالی مطرح شده که بخشی از آب مشهد از طریق سد دوستی تأمین میشود و این سد از گذشته تاکنون، یکی از منابع پایدار تأمین آبشرب مشهد بوده است.
به گفته این کارشناس آب، شنگرفتگی کانالهای شبکه آبیاری از خسارتهای زیرساختهای حوزه آب است و آنچه در این میان پررنگتر مشاهده میشود، خسارت شنهای روان در شبکه آبیاری و زهکشی است که گریبان سیستم انتقال آب در شبکه پایاب دوستی را گرفته است.
به گزارش شهرآرا به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، وی بیان کرد: هر بار که طوفان شن در شهرستان سرخس روی میدهد، بخش جدیدی از شبکه آبیاری که محدوده حساسی محسوب میشود در زیر ماسهها دفن میشود، ماسهها بر آبراههها، رودخانهها، کانالها، انهار و بر روی شبکه هیدروگرافی منطقه، آثار منفی کاملا مشهودی بر جای گذاشته است. تجمع ماسهها باعث مسدودشدن شبکه پایاب دوستی، ایجاد انحراف در مسیر آبهای جاری و درنهایت فرسایش کناره رودخانهها میشود.
وی تأکید کرد: پرشدن کانالهای آبیاری توسط ماسه در منطقه، باید جدی گرفته شود و هرگونه طرح عمرانی در زمینه تأمین آب میتواند مورد تهدید ماسههای روان قرار گیرد.
پنج کیلومتر از شبکه پایاب دوستی سالهاست که در محاصره کامل شنهای روان قرار دارد که در صورت مهارنشدن شنها، این شبکه در ماسهها دفن میشود.