مواسات در هندسه اجتماعی امام صادق(ع)

ما به برادری، همدلی و همراهی توصیه شده‌ایم، برای همه پهنه زندگی. پیشوایان معصوم به‌عنوان الگو‌های رفتار حسنه، هم به سخن و هم به سلوک ما را به این خصلت نیک انسانی فراخوانده‌اند. اصلا جهان با این منش سرای زندگی زیبا می‌شود و زیستن به این قاعده آرامش‌آفرین است، حتی اگر حوادث از پی هم بیایند و بلایا از زمین بجوشند. یعنی با همدلی و همراهی است که می‌توان راهی به سوی سلامت و سعادت و رستگاری گشود.
امام جعفرصادق (ع) ناظر به همین نگاه، می‌فرمایند: «تَواصَلوا و تَبارُّوا و تَراحَموا و کُونُوا إخوَةً بَرَرَةً کَما أمَرَکُمُ ا....» به این معنا که «با یکدیگر پیوند داشته باشید و به هم نیکی کنید و با یکدیگر مهربان باشید و همچنان که خداوند به شما دستور داده است، برادرانی نیکوکار باشید.» این را می‌توان زیر عنوان راهبردی «مواسات» تعریف کرد که هم نیاز اولویت‌دار جامعه امروز است و هم ممتازکننده امداد در جامعه باورمند به امامت است از دیگر جوامع. در همین ماجرای دامن‌گستر شدنِ کرونا دیدیم که کمک و یاری در جای‌جای جهان رخ نمود و مردمان دست همدیگر را گرفتند، اما در میان آن همه یاری و یاری‌رسانی، دستی که گرم‌تر از همه دست‌ها بود، دست ایرانیان بود که با رفتار به قاعده سلوک ائمه (ع) نه‌تن‌ها یاریگر هم بودند که به غم‌خواری از هم نیز همت می‌گماشتند. شاید همین خلق و خو و رفتار عملی را بتوان یکی از عوامل موفقیت کشورمان در مواجهه با این بلیه قرن دانست، آن هم در شرایطی که ما با سخت‌ترین تحریم‌های ظالمانه دست‌به‌گریبانیم. شرایطی که اگر برای هر کشور دیگری اتفاق می‌افتاد و به این بیماری دامن‌گستر هم مواجه می‌شد، به فاجعه می‌رسید، اما ما نه‌تن‌ها به چاه فاجعه نیفتادیم، بلکه در هیئت یک کشور توسعه‌یافته توانستیم دامنه این بیماری را کنترل و شرایط را مدیریت کنیم. مسئله‌ای که با محاسبات امکاناتی و حتی علمی نمی‌توانست نتیجه‌ای چنین در خور احترام داشته باشد، اما کادر درمانی، پهلوانی را تمام کردند و مردم هم به سنت مواسات پای کار آمدند تا کاری که شکل می‌گیرد، در حد کارستان باشد. این همدلی نتیجه انصاف و ایثار است که باز در کلام نورانی امام صادق (ع) می‌خوانیم؛ «أنصِفِ النّاسَ مِن نَفسِکَ، و واسِهِم فی مالِکَ.» یعنی: «با مردم انصاف داشته باش و آنان را در مال خود سهیم کن.» مردم ما هم همین خط را پیش گرفتند و با انصاف وارد میدان شدند و لقمه‌ها را کوچک‌تر برداشتند تا به تعداد بیشتری برسد. بخشودگی عوارض از سوی مدیریت‌شهری و اجاره اماکن از سوی دستگاه‌های متعدد و به‌ویژه نهضت بخشیدن اجاره منازل که از سوی مردم اجرا شد، نشان داد که با شیوه امامت بهتر می‌توان جامعه را حتی در بدترین بحران‌ها مدیریت کرد. فکر می‌کنم در آستانه شهادت امام اندیشه و اخلاق و معرفت و زیست مؤمنانه، باید به بازخوانی زندگی به قاعده امامت توجه کنیم تا نتایج آن را در رسیدن به جامعه‌ای سالم و صالح تجربه کنیم، ان‌شاءا....