رعایت عدالت و برقراری عدل در منطق اجتماعی حضرت فاطمه (س)، بر حاکمان و مردم واجب است. حضرت فاطمه (س) در خطبه فدکیه در قامت یک سیاستمدار بزرگ عدالتطلب ظاهر شده است. جابر از زینب (س)، دختر امامعلی (ع)، نقل کرده است که حضرت فاطمه (س) فرمودند: «فَرَضَ ا... العَدلَ تَسکِینَاً لِلِقُلُوب؛ عدل را خداوند برای آرامش دلها واجب ساخت» (منلایحضرهالفقیه، شیخصدوق، ج۳، ص۵۶۸ / الوافی، فیض کاشانی، ج۵، ص۱۰۶۳).
در برخی نقلها: العَدلَ تَنسِیقَاً لِلِقُلُوب، آمده است. (الاحتجاج علی اهلاللجاج، طبرسی، ج یک، ص۹۹ / بحارالانوار، علامهمجلسی، ج۲۹، ص۲۲۳ / عوالمالعلوم، بحرانی اصفهانی، ج۱۱، ص۶۶۰).
تسکین بهمعنای آرامش دادن به دلها و تنسیق هم هماهنگ ساختن و در یک خط قرار دادن دلهاست. دلها با عدل؛ آرامش و آسایش و اطمینان و تسلیت خاطر و خوشی، نظم و نسق و آراستگی پیدا میکند. این تعلیم فاطمی اشاره به امری اساسی و مهم در اصلاح جامعه و پیوستن صفها به یکدیگر و وحدت و دوری از پراکندگی است. بر پیروان حضرت فاطمه (س) لازم است نخست به برپاداشتن عدالت اجتماعی و عدالت اقتصادی و معیشتی درمیان مردم بپردازند تا در راه متحدسازی مردم و وحدت و آرامش و تنظیم و بههمپیوستن قلبها در جامعه گام بردارند.
در فراز دیگر همین خطبه فرمودهاند: فَرَضَ ا... العَدلَ فِی الأحکَامِ ایناساً لِلرَعیَه: خداوند، عدل در احکام را بهسبب انس یافتن مردم با هم و حاکمیت واجب کرد. (منلایحضرهالفقیه، شیخصدوق، ج۳، ص۵۶۸، ۱۱۳ /کشفالغمه فی معرفهالائمه، علیبنعیسی اربلی، ج یک، ص۴۸۴ / بحارالانوار، علامهمجلسی، ج۶، ص۱۰۸).
در این جمله، حقیقتی بس بزرگ یادآوری شده است؛ باید عدالت در قضاوت اجرا شود تا جامعه با انس گرفتن با هم پایدار شود. اگر مقررات و قوانین عدالتآور در مجلس تصویب نشود و اگر در دولت و قوه مجریه و در محاکم و دادگاههای قوهقضائیه عدالت برقرار نشود و دلها از حاکمیت ببرند و سرد بشوند، رفتار مردم در جامعه، از مسیر مهربانی و رحم به یکدیگر خارج میشود. عدالت قضایی باعث میشود رعیت با هم و با حاکمان و مدیران، انس بگیرند و نزدیک بشوند و امنیت و آرامش در شهرها برقرار شود.
همانطور که میدانیم، آموزههایی مثل عدل از ارزشهای اخلاقی است و برقراری عدالت، دستور خداوند متعال است. این فرمان الهی با هدف آرامش یافتن دلها و اصلاح فرد و جامعه و پیوستن صفها به یکدیگر و تحقق وحدت و همبستگی ملی و انس دلهای انسانها باهم و با حاکمیت صادر شده است. هرچند که توصیههای روایی و سیره و رفتار بزرگان دینی ما از پیامبر اکرم (ص) تا ائمه اطهار (ع) و دیگر بزرگان دینی نیز مؤید این امر است، پس شایسته است همه انسانها در خانواده و فامیل و در برخورد با همسایگان و همکاران و با عموم مردم در جامعه، با عدالت رفتار کنند تا راحتی و امنیت برقرار شود و امور جامعه اصلاح شود و سامان یابد.