الهام ظریفیان | شهرآرانیوز؛ کله گنجشکی بگیرهای سابق حالا یک مرحله بالاتر آمدهاند و قرار است جدی جدی روزه داری کنند. باورش معمولا برای پدر و مادرها سختتر از خود بچه هاست. ممکن است شما در مقام والدین بگویید «هنوز بچه است، بنیهش ضعیفه، نمیتونه روزه کامل بگیره...» ولی حتی همان بچههایی که واقعا بنیه شان به قول شما ضعیف است، حسابی ذوق و شوق این را دارند که میخواهند روزه واقعی بگیرند. پس بیایید توی ذوقشان نزنیم، به جای آن کمک کنیم اولین تجربه روزه داری برایشان تبدیل به بهترین خاطره زندگی شان شود و در عین حال مراقب سلامتی شان هم باشیم.
قبل از هر چیزی سعی کنید او را درک کنید. خودتان هم این دوره را گذراندهاید. یادتان هست چقدر از صمیم قلب خوشحال بودید از اینکه قرار است مانند بزرگ ترها سحری بلند شوید و پا به پای آنها روزه تان را بگیرید و اشتیاق لحظه افطار را داشتید؟ برای این کار چند توصیه برایتان داریم:
از ضعف و کم سن و سالی بچه ننالید. تشویقش کنید و با او در این ماه بیشتر از قبل خوش رفتار باشید.
غذاهایی را که دوست دارد برای افطار درست کنید و نظرش را بخواهید.
به فکر یک هدیه برای عید فطرش باشید که خوشحالش میکند.
موقع سحر با مهربانی و نوازش بیدارش کنید.
هنگام افطار پذیرایی را از او شروع کنید و در جمع بگویید دلیل این کارتان این است که او روزه اولی است.
میتوانید دوستانش را برای افطار دعوت کنید و جشن کوچکی برای او بگیرید.
این از همه مهمتر است که سعی کنید رفتار و اخلاق خود را در این ماه بهتر کنید تا فرزندتان آثار مثبت ماه رمضان را در وجود شما ببیند و خاطره خوبی از اولین روزه داری برایش ثبت شود.
از خاطرات شیرین اولین روزهای روزه داری خودتان تعریف کنید. این کار باعث میشود هم رابطه بینتان بهتر شود هم او متوجه شود که حال وهوای این روزهایش را درک میکنید.
برای اینکه حسابی هوای فرزند روزه اولی تان را داشته باشید و به خودش هم این را نشان دهید، در گام اول بهتر است قبل از شروع ماه رمضان یا همان اوایلش به متخصص تغذیه مراجعه کنید و شرایطش را ارزیابی کنید. بعضی کودکان ممکن است بیماریهایی داشته باشند که در نتیجه آنها پزشک روزه داری را برای آنها به صلاح نداند، یا اینکه دستورات غذایی ویژهای متناسب با شرایط کودک را تجویز کند. این کار باعث میشود فرزندتان با عوارضی مانند وقفه در رشد، لاغری، چاقی بیمارگونه، کوتاهی قد، کم خونی، ناراحتیهای گوارشی و سردردهای مزمن روبه رو نشود. در گام دوم پیشنهادهای زیر را جدی بگیرید:
تعداد وعدههای غذایی او را از افطار تا سحر بیشتر کنید، اما حجمشان را کمتر.
مصرف غذاهای سرخ شده را در این ماه ممنوع کنید یا به حداقل برسانید.
از آنجایی که فرزندتان در سن رشد قرار دارد مطمئن شوید که در وعدههای سحر و افطار به اندازه کافی پروتئین، ویتامین و املاح دریافت میکند.
در وعده سحر به جای پلوی ساده، پلوی مخلوط برایش بپزید که پروتئین و فیبر بیشتری بگیرد.
برای اینکه در طول روز دچار کم آبی نشود، مراقب باشید در وعده سحر چای زیاد نخورد، به جایش سالاد حاوی کاهو و بدون سس بخورد.
در افطار چای سبز، چای کم رنگ و دمنوش گل گاو زبان و شربت آب و عسل به رفع تشنگی اش کمک میکند.
مغزها و آجیلها را در سفره افطارش قرار دهید یا در فاصله افطار و سحر به عنوان تنقلات به او بدهید.
فاصله افطار تا سحر بهترین زمان برای مصرف میوهها ست. مطمئن شوید که دو واحد میوه و سه واحد سبزی از زمان افطار تا سحر مصرف میکند.
مراقب مصرف شیرینی جاتش باشید. اشکالی ندارد که زولبیا، بامیه، حلوا، فرنی، شله زرد و ... بخورد ولی توجه کنید که مجموعشان بیشتر از ۱۰۰ گرم در روز نباشد.
مصرف سه واحد لبنیات برای رشد کودکان و نوجوانان الزامی است. میتوانید بخشی از آن را در قالب فرنی یا دسرهایی موردعلاقه اش به او بدهید.
در ماه رمضان سبک زندگی و به تبع چرخه خواب همه افراد خانواده تغییر میکند، اما شما باید در ساعات خوابیدن روزه اولی تان بیشتر دقت کنید تا انرژی او برای فعالیتهای روزمرهاش افت نکند. به ویژه دو هفته اول ماه رمضان که فرزندتان مدرسه هم دارد. در این دو هفته حواستان باشد که:
تا سحر بیدار نماند، چون صبح در مدرسه نمیتواند تمرکز و انرژی کافی داشته باشد.
بعد از مدرسه تا یکی دو ساعت قبل از افطار بهترین زمان خواب نیمروزی برای فرزند روزه اولی تان است.
در مجموع فرزند شما به ۸ تا ۱۰ ساعت خواب عمیق نیاز دارد. با توجه به اینکه بخشی از زمان خواب شبانه اش صرف سحری خوردن میشود، باید مراقب باشید که این زمان در روز جبران شود.
درست است که برنامه درسی فرزندتان اهمیت زیادی دارد و نباید ضربه ببیند، اما در این دو هفته اول که بچه اولین تجربه روزه داری اش را میگذراند، خیلی سخت نگیرید و انعطاف پذیر باشید. اشکالی ندارد که در برنامه روزانه اش کمی تغییر ایجاد شود. برای مثال اجازه بدهید تکالیفش را بعد از افطار بنویسد.
به صورت کلی ورزشهایی که باعث تعریق بدن میشوند، مناسب ماه رمضان نیستند؛ بنابراین مراقبت کنید که فرزند روزه اولی تان تمرینات سنگین ورزشی، به ویژه ورزشهای هوازی انجام ندهد تا دچار خستگی، ضعف و کم آبی نشود. به جای آن یک پیاده روی سی دقیقهای یک ساعت پس از افطار را پیشنهاد بدهید. همچنین اگر فرزند شما ورزش مشخصی را دنبال میکند، بهتر است آن را به بعد از افطار موکول کند.
اولیای مدرسه هم باید حواسشان به روزه اولیها باشد. هرچند خودشان بهتر میدانند ولی محض یادآوری:
باید مراقب باشند که دانش آموزان در این ایام بیشتر داخل ساختمان بمانند و خیلی زیر نور خورشید قرار نگیرند تا دچار بی آبی نشوند.
زنگهای ورزش بهتر است بازیهای گروهی داخل کلاس را با آنها کار کنند و از وادار کردن دانش آموزان به فعالیتهای شدید اجتناب کنند.
تا جایی که میتوانند امتحانات را به بعد از ایام ماه رمضان موکول کنند.
جشن روزه اولی برایشان ترتیب دهند. برای مثال میتوانند از دانش آموزان بخواهند هرکسی سفره افطارش را به مدرسه بیاورد. چیزی مانند جشنوارههای غذایی که در بیشتر مدارس برگزار میشود.
برنامههایی مانند مسابقه خاطره نویسی از تجربه روزه داری، نقاشی و ... میتواند حس همدلی را در دانش آموزان روزه اولی تقویت کند.
گاهی عادت بیدار نشدن کودکان برای خوردن سحری به غلط به عنوان نشانهای از قدرت و استقامت تلقی میشود و در برخی مواقع بابت این کار بین خودشان پز هم میدهند. روزه اولیها باید توجه کنند که خوردن سحری را فراموش نکنند.
یکی از باورهای غلطی که بین مردم رایج است، خوردن بیش از حد شیرینی مانند زولبیا و بامیه و انواع شیرینی هاست، چون اینها قند ساده دارند، نه تنها کمک به سلامتی ما نمیکند بلکه باعث بروز اختلالات و بیماریهایی در بدن شده، به طوری که بعد از ماه رمضان تعداد زیادی از افراد با اضافه وزن روبه رو میشوند.