به گزارش شهرآرانیوز؛ تولید مجموعههای تلویزیون برای ماه مبارک رمضان از سال ۱۳۶۹ و با سریال «مهمان» اثر «خسرو ملکان» آغاز شد. در دهه هفتاد هم صداوسیما برای این ماه چند سریال تدارک دید که همسو با حال و هوای رمضان بود، اما «روند» سریالسازی برای مناسبتهایی نظیر «ایام عاشورا»، «عید نوروز» و «ماه رمضان» از ابتدای دهه ۸۰ آغاز شد و تا نیمه دهه ۹۰ نسبتاً با قدرت به راهش از حیث کیفی ادامه داد.اعتبار رسانه ملی در تمام این سالها وابسته به تولید و پخش همین سریالها بود و توانست بهترین زمان با هم بودن خانوادهها در ساعات پس از افطار را به خودش اختصاص بدهد. نقل است که در گذشته مهمترین و بیشترین انتقاد مردم نسبت به صداوسیما تداخل زمان پخش سریالهای محبوب و خیابان خلوتکُن این رسانه در مناسبتهای مختلف بود؛ بهطوریکه مردم کار و زندگیشان را تعطیل میکردند تا پای جعبه جادو بنشینند و به تماشای «وضعیت» خود در قالب سریالها و کاراکترهای به شدت اینجایی و خودمانی بپردازند.از آن دوران زیاد فاصله نگرفتهایم، اما کیفیت آثار تلویزیونی، بهخصوص محتواهای مناسبتی در دهه هشتاد بهقدری دستنیافتنی هستند که آیندگان همیشه از آنها بهعنوان متر و معیار برنامهسازی یاد خواهند کرد. در این گزارش به بهانه آغاز ماه مهمانی خدا نگاهی به مهمترین برندهای تولیدی تلویزیون در ماه رمضان خواهیم انداخت.
چراغ اوّل را رامبد جوان روشن کرد
رامبد جوان را بسیاری از بچههای دهه هشتادی با «خندوانه» و مجموعه نَوَدشبی «مسافران» میشناسند، اما جوان در روزگاری که هنوز پا به میانسالی نگذاشته بود با کارگردانی سریال مناسبتی «گمگشته» وارد گود شد و اولین نقطهعطف تلویزیون در ماه رمضان را رقم زد. جوان پیش از این با بازی در سریالهایی نظیر «کُت جادویی»، «خانه سبز»، «سرزمین سبز»، «ولایت عشق» و حتی کارگردانی مجموعه طنز آیتمی «جمعه بازار» در میان مخاطبان شناخته شده بود، ولی «گمگشته» برای او و کارش حکم برگ برنده را داشت.قصه در مورد یک خلافکار و دزد سابقهدار بود که به سبب شباهت به یک فرد خوشنام و ثروتمند، خودش را جای او میزد. یکی از دلایل شهرت و مقبولیت «گمگشته» در بین مردم بازی خوب «آتیلا پسیانی» در نقش اول و همینطور حال و هوای معنوی این سریال در لایههای میانیاش بود. از اینها گذشته، صدای گیرا و یونیک «مجید اخشابی» در مقام خواننده تیتراژ هم باعث نفوذ هرچه بیشتر این اثر در حافظه مردم شده بود. یکی از دلایل موفقیت سریال «گمگشته» را میتوان به طرح داستانی جذاب، ولی نهچندان بکرش که برگرفته از فیلم مشهور هندی «رام و شام» بود ربط داد. گمگشته که در ماه رمضان سال ۱۳۸۰ از شبکه سه سیما پخش شد توانست یکی از اولین مجموعههای تلویزیونی «خیابان خلوت کُن» سیمای جمهوری اسلامی لقب بگیرد.
آقای شانس
رضا عطاران هنگامی که در اولین روز فیلمبرداری پروژه «خانه به دوش» پشت دوربین قرار گرفت هیچ فکرش را نمیکرد که دسترنجش تا این حد مورد استقبال عموم مردم قرار بگیرد. حتی مخاطبان حرفهای تلویزیون و طرفداران سریالهای پیشین عطاران، نظیر «سیب خنده»، «مجید دلبندم» و «کوچه اقاقیا» هم نمیتوانستند تصور کنند دنبال کردن ماجرای «آقا ماشاءالله» و باجناقش، «اصلان» طوری بین ایرانیان همهگیر شود که کارنامه رضا عطاران تا چندسال بعد هم با سریالهای مناسبتی گره بخورد! «خانه به دوش» به علت همسویی با روح زمانه و ایضاً شوخیها و ساخت موقعیتهای جذاب، تبدیل به یکی از پرطرفدارترین سریالهای تاریخ تلویزیون در قبل و بعد از انقلاب تبدیل شد. موفقیت «خانه به دوش» در زمان پخش خود، یعنی ماه رمضان سال ۱۳۸۳ به حدی بود که سبب شد امثال مجید صالحی و سعید آقاخانی رو به ساخت آثاری با حالوهوای کارهای عطاران بیاورند.
میگن تهران شهر قشنگیه
موفقیت «خانه به دوش» به حدی فراتر از انتظار بود که باعث شد مسئولان تلویزیون، بالاخص مدیران شبکه سوم سیما دوباره به رضا عطاران و تیمش اعتماد کنند و وظیفه ساخت سریال ماه رمضان در سال ۱۳۸۴ را به دوش او بگذارند. «متهم گریخت» بهنوعی واریاسیون دیگری از همان تم شکلدهنده «خانه به دوش» بود و پخش آن از تلویزیون حتی بیش از سریال قبلی عطاران سر و صدا به پا کرد و پیگیری ماجرای بدشانسیها و بداقبالیهای «هاشم آقا» به خواب و خیال مخاطبانش هم راه یافت. بعدها، مریم امیرجلالی بهعنوان یکی از بازیگران اصلی هر دو سریال مهم رمضانی رضا عطاران در گفتوگو با آرش ظلیپور مدعی شد که نویسنده و طراح اصلی قصه «خانه به دوش» و «متهم گریخت» کسی جز «اصغر فرهادی» نبوده است؛ ادعایی که با واکنش و تکذیب مهران مهام بهعنوان یکی از تهیهکنندگان متهم گریخت و خانه به دوش مواجه شد.
شیطان «دیگر» وجود ندارد
سیروس مقدم یکی از رکوردداران ساخت سریال در صداوسیما بهشمار میرود. نسل جدید، اما او را بهعنوان کارگردان «پایتخت» و دنبالههایش میشناسند؛ سوای این، مقدم در همکاری با علیرضا افخمی بهعنوان نویسنده، سریال ماورایی «اغما» را بهعنوان اثر نمایشی شبکه یک سیما برای پخش در ایام ماه رمضان سال ۱۳۸۶ تولید کرد. «اغما» ورژن دیگری از «او یک فرشته بود» به حساب میآمد و از حیث جذب مخاطب هم چیزی از اولین اثر ماورایی افخمی کم نداشت. «نفیسه روشن» بازیگر نقش پری بعدها عنوان کرد تیم بازیگری این کار برای حضور در جلوی دوربین شبنخوابیهای زیادی را پشت سر گذاشت و در یک نمونه ۵۲ ساعت بدون پلک زدن به کار پیوسته ادامه داد. «اغما» هم مانند اکثر سریالهای مناسبتی در دهه ۸۰ خیابان خلوتکُن بود.
کمدی تلخ به سبک رضا عطاران
«بزنگاه» آخرین و شاید بهترین و پختهترین کار تلویزیونی رضا عطاران در رسانه ملی بود. این مجموعه درحالی از تلویزیون پخش شد که رسانه ملی داشت به دوران افول سریالسازیاش نزدیک میشد. «بزنگاه» در عین اینکه یک کمدی با رگههای ابزورد و سیاه به حساب میآمد، بهزعم منتقدان و اهل فن کاملترین و یکدستترین اثر نمایشی عطاران هم بود. پخش این سریال در ماه رمضان سال ۱۳۸۷ محبوبیت عطاران و تیم بازیگرانش را با افزایش چشمگیری مواجه کرد و این گمان را در ذهن افراد تقویت کرد که این کارگردان نسبتاً باسابقه دیگر هیچگاه از تلویزیون کوچ نخواهد کرد. اما «بزنگاه» نقطه پایانی بر همکاریهای مشترک میان عطاران و مدیران سیما بود و این فیلمساز و کمدین مشهور هم هیچوقت بهطور جدی در مورد دلایل شخصیاش برای عدم حضور در رسانه ملی و ساخت مجدد آثار نمایشی صحبت نکرده است.
منبع: فرهیختگان