سال‌هاست که بادهای سیستان می‌وزند؛ اما حالا این بادها قرار است به کمک فناوری بومی، برق پاک تولید کنند؛ توربین‌های بادی سیمانی که با الهام از آسیاب‌های سنتی طراحی شده‌اند، در زابل نصب شدند و این طرح فناورانه می‌تواند آینده انرژی در ایران را دگرگون کند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ وقتی بادهای کویر با سیمان هم‌دست می‌شوند، تحریم‌ها هم کاری از پیش نمی‌برند! «توربین بادی سیمانی» ایرانی، بدون تجهیزات گران‌قیمت خارجی، برق تولید می‌کند؛ ساده، مقاوم و قابل ساخت در هر کارگاه معمولی. با توسعه فناوری‌های نوین در حوزه انرژی، ایران به دنبال کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر است. مرتضی چابک، مجری طرح‌های انرژی تجدیدپذیر، از پروژه‌ای نوآورانه به نام «توربین بادی سیمانی» خبر می‌دهد که می‌تواند تحول بزرگی در تولید انرژی بادی ایجاد کند.
چابکی با اشاره به اهمیت دستیابی به انرژی ایمن و پایدار، وضعیت کنونی منابع انرژی را نگران‌کننده دانست و تأکید کرد که تغییرات اقلیمی جهانی موجب کاهش منابع انرژی سنتی و تجدیدناپذیر شده و در چنین شرایطی، پذیرش انرژی‌های جایگزین و تجدیدپذیر یک ضرورت است.
به گفته وی، انرژی‌هایی مانند باد، خورشیدی، برق‌آبی و زمین‌گرمایی امید آینده محسوب می‌شوند.
وی با اشاره به وابستگی کشورها به سوخت‌های فسیلی، این مساله را عاملی برای افزایش آسیب‌پذیری اقتصادی و کاهش امنیت انرژی عنوان و خاطرنشان کرد: حدود ۸۰ درصد جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که واردکننده خالص سوخت‌های فسیلی هستند و این وابستگی، آنها را در برابر بحران‌ها بسیار آسیب‌پذیر می‌کند. این در حالی است که استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نه‌تنها این وابستگی را کاهش می‌دهد، بلکه کشورها را در برابر نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی محافظت کرده و موجب رشد اقتصادی پایدار و کاهش فقر خواهد شد.
وی همچنین آلودگی هوا را از پیامدهای مستقیم استفاده از سوخت‌های فسیلی دانست و اظهار کرد: طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، بیش از ۹۰ درصد مردم جهان هوایی را تنفس می‌کنند که آلودگی آن از حد مجاز فراتر رفته و سلامت آنها را تهدید می‌کند؛ به‌گونه‌ای که سالانه بیش از ۱۳ میلیون مرگ به دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی رخ می‌دهد و انتشار ذرات ریز و دی‌اکسید نیتروژن ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی نقش مهمی در آن دارد.
چابکی در ادامه به اقدامات ایران در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و یادآور شد: ایران یکی از ۱۹۶ کشوری است که در توافق پاریس متعهد شده تا سال ۲۰۳۰ سهم خود را در کاهش آلودگی ایفا کند و بخش بزرگی از این تعهد بر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر متمرکز شده است. طبق مطالعات کنوانسیون آب‌وهوایی سازمان ملل (UNFCCC)، هر ۱۰۰ مگاوات نیروگاه بادی یا خورشیدی در ایران از مصرف ۹۰ میلیون لیتر گازوئیل و تولید ۲۵۰ هزار تن دی‌اکسید کربن جلوگیری می‌کند.
وی افزود: هم‌اکنون ۱۲۳۱ مگاوات انرژی تجدیدپذیر در حال تولید است که منجر به ایجاد حدود ۴۵ هزار شغل شده است.
مجری طرح با تأکید بر ظرفیت بالای ایران برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر افزود: ایران با داشتن کویرهای بزرگ و بیابان‌هایی با تابش مستقیم خورشید، یکی از بهترین کشورها برای تولید برق خورشیدی است. علاوه بر آن، بادهای دائمی و قدرتمند در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان، ظرفیت عظیمی برای تولید انرژی بادی ایجاد کرده است؛ به‌گونه‌ای که مهندسان کره جنوبی در بازدید از این منطقه اعلام کردند که اگر سیستان متعلق به آنها بود، می‌توانست برق کل اروپا را تأمین کند.
چابکی در ادامه با بیان موانع موجود در مسیر بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران، به وابستگی به فناوری‌های گران‌قیمت خارجی اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال، هزینه نصب یک توربین بادی ۶.۵ مگاواتی به ۵۲۰ میلیارد تومان می‌رسد. ضمن آن‌که طراحی این توربین‌ها به‌گونه‌ای است که در سرعت باد بالا متوقف می‌شوند و این مساله بهره‌وری آنها را کاهش می‌دهد.
وی با بیان اینکه می‌توان با استفاده از فناوری‌های بومی مانند آسیاب‌های بادی سنتی سیستان، هزینه‌ها را کاهش داده و راندمان تولید را افزایش داد، از اجرای پروژه‌ای با عنوان «توربین بادی سیمانی» خبر داد و در این‌باره توضیح داد: این نوع توربین‌ها که حاصل ۱۲ سال تحقیق و توسعه هستند، برخلاف توربین‌های معمولی، با حذف وزن اضافی و استفاده از طراحی مبتنی بر نیروی جاذبه، با کمترین میزان باد به چرخش درمی‌آیند.
وی اظهار کرد: این طرح در شهرستان زابل با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا شده و نتایج بسیار امیدوارکننده‌ای داشته است. اولین نمونه این توربین در روستای چکل نصب شده و تاکنون توانسته توجه زیادی را به خود جلب کند.
چابکی با اشاره به برنامه‌های آینده این فناوری، ابراز امیدواری کرد که این تکنولوژی با حمایت دولت و سرمایه‌گذاران داخلی گسترش یابد و اعلام کرد که در اول اردیبهشت ماه سال جاری، جزئیات این پروژه در خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منتشر خواهد شد تا مسیر بهره‌برداری گسترده‌تر از انرژی‌های تجدیدپذیر هموار شود.
وی با طرح این پرسش که «چرا توربین بادی سیمانی؟» تصریح کرد: متأسفانه سرمایه‌گذاری در مسیر اشتباه توربین بادی فایبرگلاسی رایج در کشور، نمی‌تواند راهکاری منطقی باشد. همچنان تلاش می‌شود با بومی‌سازی این اشتباه، اشتباه بزرگ‌تری شکل گیرد، بدون آن‌که آگاهی نسبت به آن وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: اگر انرژی‌های تجدیدپذیر (مخصوصاً در کشورمان باد) را یک فیل قوی بزرگ فرض کنیم، متأسفانه با قطره‌چکان داریم به این فیل قوی آب می‌دهیم، آن هم فقط چند سی‌سی! و به جای استفاده از این قدرت عظیم، دو دستی چسبیده‌ایم به قطره‌چکان و دل‌مان خوش است که از قدرت ارزان این فیل سیاه‌بخت به‌نفع احسنت استفاده می‌شود. ولی حقیقت این است که این فیل، روی زمین افتاده و نفس‌های آخرش را از تشنگی (عدم آگاهی) می‌کشد.
وی افزود: وقتی شما با کمترین هزینه می‌توانید بهترین نتیجه و بهره‌وری را داشته باشید، چرا در گام‌های اشتباه‌تان پافشاری می‌کنید؟ اگر هدف، تولید برق پاک و پایدار است، پس چه فرقی دارد که توربین بادی سیمانی باشد یا تکنولوژی تحمیلی و بسیار پرهزینه با نیاز به تأمین و نگهداری در ارتفاع ۹۰ متری و ده‌ها ایراد دیگر!»
چابکی خاطرنشان کرد: با استفاده از توربین بادی سیمانی، دیگر تحریم‌ها هیچ نقشی بازدارنده و منفی در تأمین انرژی پایدار ما نخواهند داشت. دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری سنگین برای تأمین برق نیست و نیازی به تیم مهندسی برای نگهداری نداریم. با همان تراشکاری‌ها و تعمیرگاه‌های ماشین‌آلات سنگین که در تمام سی‌ودو استان کشور در دسترس هستند، این تکنولوژی قابل پشتیبانی است. دیگر نیازی به کریدور باد نداریم و در هر نقطه‌ای از کشور، قابلیت نصب و بهره‌برداری وجود دارد.
به گفته این محقق، این توربین‌ها در اندازه‌های کوچک (خانگی و کارگاهی) نیز بدون آلودگی صوتی و با ده‌ها امتیاز دیگر کاربردی هستند. امیدوارم به‌زودی زوایای پنهان این تکنولوژی کاملاً ایرانی بهتر مشخص شود.
منبع: ایسنا
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
