به گزارش شهرآرانیوز، در سالهای اخیر، همزمان با رشد توجه به میراث ادبی ایران، کتابهای متعددی درباره حکیم ابوالقاسم فردوسی و اثر سترگ او، شاهنامه، منتشر شده است. این آثار که از تحلیلهای پژوهشی تا روایتهای کودکانه و بازآفرینیهای تصویری را در بر میگیرند، نشان میدهند که فردوسی هنوز زنده است و اثرش الهامبخش نسلهای گوناگون باقی مانده است. در این گزارش، برخی از مهمترین کتابهایی را که در یک سال اخیر درباره فردوسی یا با الهام از شاهنامه منتشر شدهاند مرور میکنیم.
این کتاب که توسط محمد رسولی نوشته شده، تلاشی است در بازخوانی تاریخ ایران از دریچه شاهنامه و دیگر متون باستانی. نویسنده با رویکردی ایرانگرایانه، کوشیده تاریخ ایران را به روایت فردوسی بازآفرینی کند. یکی از ویژگیهای این کتاب، ارائهی خلاصهای ساده و قابلفهم در پایان آن برای مخاطب نوجوان است. این اثر نهتنها برای پژوهشگران تاریخ و ادبیات بلکه برای خانوادههایی که علاقهمندند فرزندانشان را با شاهنامه آشنا کنند نیز سودمند است.
کتاب «شاهنامهنگاری» به بررسی تطبیقی میان متن شاهنامه و تصویرسازیهایی که طی قرون بر اساس آن پدید آمده، میپردازد. دکتر فاطمه ماهوان در این اثر نقش تصویر را در انتقال مفاهیم و روایتهای حماسی مورد تحلیل قرار داده است. مقدمهای از دکتر محمدجعفر یاحقی نیز بر غنای پژوهشی کتاب افزوده است. این کتاب برای هنرمندان، تصویرگران و علاقهمندان به پیوندهای بینمتنی و بینارشتهای بسیار کاربردی است.
این اثر مجموعهای از ۶۵ گفتار کوتاه است که هر کدام به بررسی جنبهای از زندگی، اندیشهها و آثار فردوسی میپردازد. محمدامین ریاحی با زبان روشن و نگاهی مستند، مخاطب را با پیشینه فردوسیپژوهی در ایران آشنا میکند. این کتاب منبعی ارزشمند برای دانشجویان ادبیات فارسی و تاریخنگاران ادبیات حماسی محسوب میشود.
این مجموعهی دوازدهجلدی با هدف آموزش ساختارمند شاهنامه به نوجوانان تألیف شده است. هر جلد از این مجموعه با روایت یکی از داستانهای شاهنامه، اطلاعاتی درباره زمان و مکان رخدادها، نسبت شخصیتها و توضیحات مفهومی درباره واژگان دشوار ارائه میدهد. از ویژگیهای بارز این مجموعه، وجود نقشههایی برای روایتهاست که به درک بهتر کودک از مکان و فضای داستان کمک میکند.
در این کتاب، محمدناصر مودودی کوشیده است تا داستانهایی طنز و کوتاه بر اساس روایتهای شاهنامه بیافریند. مخاطب اصلی این اثر، نوجوانانی هستند که با طنز راحتتر با متون کهن ارتباط برقرار میکنند. این کتاب پس از آثار پیشین مودودی مانند «شاهنامه به لالایی» و «شاهنامه کودک و نوجوان» منتشر شده و ادامهای بر رویکرد خلاقانه او به ادبیات حماسی ایران است.
این مجموعهی مصور، داستان هفتخوان رستم را در قالب کمیک یا پینما برای مخاطب نوجوان بازآفرینی کرده است. طراحی بصری جذاب، نثر ساده و روایی، و وفاداری به روح شاهنامه از ویژگیهای این اثر است. این مجموعه میتواند گزینهای مناسب برای جذب نوجوانان به ادبیات کلاسیک ایرانی باشد.
در این کتاب، مصطفی رحماندوست یکی از زیباترین بخشهای شاهنامه یعنی داستان تولد زال و پرورش او به دست سیمرغ را با نثری شاعرانه و ساده برای نوجوانان روایت میکند. این کتاب از جمله تلاشهایی است که میکوشد پیوند عاطفی نسل جدید را با اسطورههای ایرانی حفظ کند.
کتاب «قصههای پندآموز شاهنامه» شامل ۲۸ داستان شاهنامه به نثری ساده، مصور و رنگی است که برای کودکان و نوجوانان نگاشته شده است. نویسنده با بازآفرینی روایات حماسی، ارزشهای اخلاقی نهفته در شاهنامه را به زبانی قابلفهم برای نسل امروز منتقل کرده است.
این کتابها تنها نمونهای از موج تازه علاقه به شاهنامه و حکیم توس در حوزه نشر هستند. گسترش چنین آثاری نشان میدهد که نهتنها فردوسی فراموش نشده، بلکه روایتها و پیامهای او همچنان منبع الهام هستند؛ برای اندیشهورزی، برای تربیت نسل نو، و برای بازاندیشی در هویت ملی.