به گزارش شهرآرانیوز؛ همزمان با هفته محیط زیست نشست خبری معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با هدف ارائه آخرین اقدامات و برنامههای حوزه محیط زیست دریایی صبح امروز برگزار شد.
احمدرضا لاهیجانزاده در این نشست از انجام برنامههای جدید برای حفاظت از محیط زیست دریایی خبر داد.
همچنین شهرام فداکار، مدیرکل دفتر زیستبومها و سواحل دریایی، در گزارشی از فعالیتهای انجامشده این دفتر در سال ۱۴۰۳ اعلام کرد: وظایف این نهاد در دو مجموعه کلی تعریف میشود.
به گفته وی، کشور ایران دارای سه حوزه دریایی منطقی است و حدود ۲۳ منطقه تحت مدیریت ساحلی در کل سواحل کشور وجود دارد که به صورت کامل پردازش شدهاند. اما وی به صورت مفصل به فعالیتهای انجامشده در دفتر مذکور طی سال گذشته پرداخت.
فداکار اظهار داشت: در بخش مطالعات و تحقیقات، پروژههای مختلفی به انجام رسیده است. از جمله این پروژهها میتوان به اطلس گونههای جانوری اشاره کرد که در جریان آن حدود ۷ هزار گونه دریایی شناسایی شدهاند. از این تعداد، بیش از ۲۹۰۰ گونه متعلق به دریای خزر و حدود ۴۰۰۰ گونه مربوط به خلیج فارس و دریای عمان هستند.
وی ادامه داد: در سواحل مکران و شمالی دریای عمان، مطالعات گستردهای در زمینه کاربریهای مختلف صورت گرفته است. در این مطالعات، تنوع کاربریها، نحوه استقرار، ظرفیت و توان محیطی بررسی شده است. با توجه به اینکه توسعه کشور به سمت دریا پیش میرود، لازم است که مدیریت خاص و دقیقی از قبل صورت گیرد تا از بروز اتفاقات نامناسب زیستمحیطی جلوگیری شود. این مطالعات حتی تا خلیج فارس نیز ادامه یافته و به طور کامل انجام شدهاند.
فداکار با اشاره به اهمیت مناطق جنوبی کشور عنوان کرد: شاید یکی از اتفاقات بینظیر در سال ۱۴۰۳، شناسایی وضعیت حفاظت فرمانیان بود که طی آن مشخص شد این موجودات در چه وضعیتی در کشور قرار دارند. در این راستا، مناطق تحت حفاظت که نیاز به معرفی داشتند، شناسایی و معرفی شدهاند و حتی برخی مناطق در سطح کشور نیز برای حفاظت معرفی شدهاند.
وی افزود: تلاشهایی نیز برای شناسایی کاملتری صورت گرفته تا این اطلاعات بتواند در آینده پشتیبان مناسبی برای سیستم دریایی کشور باشد.
وی از وجود ویدئویی مناسب در این زمینه نیز خبر داد که در صورت امکان، قابلیت نمایش دارد.
به گفته فداکار، در قلب خلیج فارس نیز عملیات شناسایی و حفاظت گونههای دریایی حمایتشده انجام شده و فعالیتها و کاربریهایی که در خط ساحلی انجام میشوند، مورد بررسی قرار گرفتهاند.
وی تأکید کرد: پروژههایی که در خط ساحلی مستقر شده و شروع به فعالیت میکنند، باید مجوز بهرهبرداری دریافت کنند و تحت نظارت قرار گیرند تا کاهش آسیبهای زیستمحیطی حین اجرا نیز تضمین شود. این هدف یکی از اهداف مهمی است که در حال وقوع و پیگیری است.
در پایان، شهرام فداکار خاطرنشان کرد: حدود ۲۰ پروژه مختلف در راستای بررسی وظایف این دفتر و پاسخ به برنامههای توسعهای در حال انجام هستند و اقدامات مستمری در این زمینه دنبال میشود.
امید صدیقی سوادکوهی، مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: یکی از مهمترین اقدامات صورتگرفته در حوزه مقابله با آلودگیهای دریایی، مربوط به استانداردسازی مدیریتهای دریایی کشور و تدوین دستورالعملها و ضوابط اجرایی است.
وی افزود: اقدامات مهمی طی ماههای اخیر به تصویب رسیده است که از جمله آنها میتوان به موضوع تخلیه دریا اشاره کرد. پیش از این، این موضوع در ضوابط موجود لحاظ نشده بود، اما اکنون با تعیین معیارها و پارامترهای لازم، این مهم به صورت جدی در دستور کار قرار گرفته و اجرایی شده است.
صدیقی با اشاره به اینکه چند دستورالعمل دیگر نیز در زمینه مدیریت رسوبات در دست تهیه و اجراست، خاطرنشان کرد: این اقدامات نقش زیربنایی و اساسی در کاهش آلودگیهای دریایی دارند و در چارچوب برنامههای اقدام مشترک و سیاستهای همکاری دنبال میشوند.
وی همچنین با اشاره به اینکه یکی از معضلات اصلی در حوزه آلودگیهای دریایی شناسایی و بررسی شده، اظهار داشت: این موضوع علاوه بر آلودگی، منشأ منافع زیادی نیز هست که اکنون با همکاری وزارت نفت در حال پیگیری و اجرای اقداماتی در این زمینه هستیم.
مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی تأکید کرد: در حال حاضر، وضعیت آلودگی در مناطق ساحلی و دریایی، بهویژه در بخش خلیج فارس و دریای خزر شناسایی و مشخص شده و طرحهای جامع برای مقابله با آنها در دست اقدام است.
وی گفت: در چارچوب برنامههای اقدام مشترک و با همکاری دستگاههای مرتبط، امیدواریم که گامهای مؤثری در کاهش آلودگیهای دریایی برداشته شود.
آرزو اشرفیزاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابها در سازمان حفاظت محیط زیست، اعلام کرد: اقدامات شاخص سال گذشته در حوزه تالابها بر پایه سیاستها و راهبردهایی انجام شده است که برای مدیریت تالابها تعریف شدهاند و راهبرد اصلی در این زمینه، رویکرد زیستبومی با مشارکت ذینفعان محلی، استانی و ملی بوده است.
وی تصریح کرد: برای تکتک تالابها برنامههای جامع تهیه شده و در تلاش هستیم مدیریت تالابها را با تعامل همهجانبه با دستگاههای مرتبط و با همان رویکرد زیستبومی پیگیری کنیم. تاکنون برای ۳۷ تالاب کشور برنامه جامع مدیریت تدوین شده و برای ۹ تالاب دیگر نیز برنامهها آماده و در مراحل تصویب در شورای برنامهریزی استانها و کمیتههای استانی به ریاست استانداران قرار دارد.
اشرفیزاده با اشاره به برنامه سال جاری دفتر حفاظت تالابها گفت: یکی از اقدامات مهم، تطبیق برنامههای تدوینشده با شرایط اجرایی است تا بتوانیم برنامهها را با دقت و هماهنگی بیشتر پیادهسازی کنیم. در این مسیر، تلاش کردهایم با مشارکت در عرصههای بینالمللی، جایگاه کشور را نیز تقویت کنیم. بهعنوان یکی از بنیانگذاران اصلی کنوانسیون رامسر، موفق شدیم در سال گذشته سه شهر مهم کشور را بهعنوان شهر تالابی در فهرست جهانی ثبت کنیم.
وی با اشاره به انتشار اطلس تالابهای کشور و شناسنامه تالابها افزود: این اسناد نهایی، چاپ و منتشر شدهاند و در صورت نیاز، نسخههای چاپی آنها در نشستهای آتی در اختیار علاقهمندان قرار خواهد گرفت.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابها درباره ضوابط و دستورالعملهای تدوینشده در سال گذشته خاطرنشان کرد: در حوزه پایش تالابها، دستورالعملهای لازم تهیه شده و پیشبینی زیرساختهای لازم نیز انجام گرفته است. هدفگذاری ما استقرار کامل این سیستمها در سالهای آتی است. همچنین دستورالعمل تخلیه فاضلاب و پساب در حال نهایی شدن است که بهزودی ابلاغ خواهد شد و بهعنوان مبنای عملیاتی اجرا خواهد شد.
اشرفیزاده از برگزاری هفتمین جلسه ستاد هماهنگی مدیریت تالابهای کشور در بهمنماه سال گذشته خبر داد و گفت: در این جلسه، مصوبات مهمی به تصویب رسید. از جمله اینکه استانداران استانهای دارای تالاب، مکلف شدند جلسات کمیتههای تالابی را بهصورت مستمر برگزار کرده و شخصاً پیگیر مسائل و مشکلات مربوط به تالابها باشند و گزارش اقدامات خود را در جلسات آتی ارائه دهند.
وی ادامه داد: در راستای هماهنگی بینبخشی و با توجه به ماهیت فرابخشی موضوع تالابها، این اراده و جدیت در ساختار مدیریتی کشور میتواند زمینهساز احیای تالابها و پیشبرد مؤثر برنامهها باشد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابها در پایان با اشاره به یک موفقیت زیستمحیطی افزود: در سال گذشته، در یکی از تالابها که آلوده به گونه مهاجم کاراس شده بود، با برنامهریزی منسجم موفق شدیم کنترل مؤثری اعمال کنیم و اکنون گونه بومی در همان منطقه مجدداً مشاهده شده که یک دستاورد قابل توجه است. البته اجرای کامل برنامههای احیا نیازمند زمان و استمرار است و امیدواریم در زمان مقرر به اهداف موردنظر دست یابیم.
آرزو اشرفیزاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست، در سخنانی با اشاره به تهدیدات ناشی از ورود گونههای مهاجم به تالابهای کشور، هشدار داد که بسیاری از تالابهای ایران با خطر نابودی ناشی از گسترش این گونهها مواجهاند.
اشرفیزاده گفت: متأسفانه بسیاری از تالابهای ما آلوده به گونههای مهاجم شدهاند، چه از طریق ورود عمدی و چه غیرعمدی. این یک چالش جدی برای حفاظت از این اکوسیستمهای حساس است. قانون حفاظت از تالابها ما را موظف کرده که فهرستی از گونههای مهاجم و غیرقانونی تالابها تهیه کنیم، که خوشبختانه این فهرست در سال گذشته بهروزرسانی، رسمی و از طریق روزنامه رسمی ابلاغ شد.
وی افزود: این فهرست به تمام دستگاههای اجرایی و ادارات کل استانی ابلاغ شده و همه نهادها موظف به تبعیت از آن هستند. هدف اصلی ما جلوگیری از ورود گونههای مهاجم جدید و متوقفکردن روند اشتباهی است که طی سالهای گذشته موجب خسارات جدی به تالابها شده است.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابها با بیان اینکه حذف کامل گونههای مهاجم از تالابها تقریباً از نظر علمی غیرممکن است، افزود: با این حال، تمرکز ما بر کنترل و کاهش اثرات این گونههاست. همانطور که اشاره شد، در برخی از تالابها شاهد افزایش نگرانکننده برخی گونههای مهاجم بودیم که حیات تالاب را به مرز نابودی کشانده بود، اما با اقدامات کنترلی موفق شدیم جلوی رشد آنها را بگیریم.
اشرفیزاده در ادامه اظهار امیدواری کرد: در تالابهایی مانند تالاب انزلی که پیچیدگیهای اکولوژیکی بیشتری دارند، رایزنیهایی صورت گرفته و برنامههای کنترلی در حال پیگیری است. امیدواریم بتوانیم در این مناطق هم موفق به مهار رشد گونههای مهاجم شویم.
وی همچنین گفت: در کنار کنترل گونههای مهاجم، مطالعات متعددی درباره این گونهها صورت گرفته و معاونت ما به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل کرده است. در زمینه اختصاصی ماهیان و آبزیان مهاجم نیز برنامههایی با همکاری سایر بخشها در حال انجام است و این اقدام به عنوان یک وظیفه طبیعی ما دنبال میشود.
منبع: مهر