کوه پارک، سهم همه مردم

امیررضا وثوقی/شهرآرانیوز - بعد رأی مدیریت شهری به تغییر روند تخریب طبیعت برای ساخت‌و ساز کمربند جنوبی و تبدیل داشته‌های فعلی به بزرگ‌ترین تفرجگاه طبیعی مشهد، برآورد‌ها حکایت از ۳۶ ماه زمان برای رسیدن به این مهم داشت؛ هدفی که هم مردم و هم مسئولان استانی با میل و رغبت به آن رأی مثبت داده بودند.

 

با وجود تمام ناملایمات موجود و انتقاداتی که به گفته شهردار مشهد، گاه به «کم لطفی» متمایل می‌شد، تلاش برای پایان این پروژه با همتی شبانه روزی آغاز شد و وفای به عهد مدیریت شهری مشهد نه در مدت زمان ۳۶ ماه، که با صرف یک نهم از زمان وعده داده شده، در مدت ۴ ماه، جامه عمل به تن کرد و «کوه‌پارک» عصر روز پنج شنبه افتتاح شد؛

 

افتتاحی که اگر چه به دلیل وجود وضعیت قرمز کرونایی، جای اصحاب رسانه در آن خالی بود تا بازتاب این همت بی‌نظیر به بهترین وجه ممکن انجام شود، اما هر چه بود و هر چه هست، حالا قرار است کوه پارک برای همیشه برای مردم مشهد و زائران این شهر باقی بماند. این افتتاح البته با انتشار پست شهردار مشهد در فضای مجازی توأم شد. محمدرضا کلائی در پست خود در صفحه مجازی اش این گونه نوشت: «از امروز کوه پارک پذیرای شماست.

 

کوه پارک مرهم کوچکی بر زخم درخت‌های توت وکیل آباد و سپیدار‌های ملک آباد است. با بیش از یک میلیون درخت که به عشق شما کاشته ایم.» شهردار مشهد شعار گشایش کوه پارک را «خانواده امن‌ترین جای دنیا» اعلام کرد و در این شرایط بحرانی و پیچیده شیوع کرونا، احداث کوه پارک را مجال مختصری برای ارائه خدمت خانواده محور دانست.

محمدرضا کلائی ادامه داد: در همین راستا همکارانم همت کردند و پروژه‌ای ۳۶ ماهه را به صورت شبانه روزی در حدود ۴ ماه برای شما مردم نازنین آماده کردند. کلائی با اشاره به اینکه در دوران کرونا باید در کنار هر سیاست و دستورالعمل محدودیت زا و ممنوعیت آور، راهی جایگزین و روشی نوین پیشنهاد داد، افزود: وقتی از فاصله گذاری اجتماعی صحبت می‌کنیم، به فضا و عرصه عمومی زیادی نیاز داریم تا فاصله گذاری، عملی و شدنی باشد؛ کوه پارک با بیش از ۲ میلیون متر مربع معادل ۲۵۰ برابر یک زمین فوتبال یا حدود ۳ برابر پارک ملت، سرانه عرصه عمومی در شهر مشهد را به میزان زیادی افزایش می‌دهد.

شهردار مشهد در مهم‌ترین بخش این پست به ساماندهی جنجالی‌ترین پروژه شهر مشهد پرداخت و نوشت: «کوه پارک یک پروژه مرده بود. محل مناقشات و قربانی بخشی نگری ها، یک کار ناتمام بر سینه ارتفاعات جنوبی مشهد که هزینه‌ها و آثار زیست محیطی اش را قبلا پرداخته بودیم و در فراموشی و سوءتفاهم از دست داده بودیمش، اما امروز کوه پارک سهم شماست. خودتان به بولوار شهید فکوری، انتهای بولوار دلاوران، خیابان نخل قدم رنجه کنید، ببینید، قضاوت کنید و برخوردار شوید.»

اما بزرگ‌ترین پروژه تفرجگاهی مشهد که ۳ برابر بزرگ‌تر از بزرگ‌ترین پارک فعلی مشهد است، چه ویژگی‌های دیگری در دل خود دارد؟ برای رسیدن به اطلاعات کامل‌تر در این مورد، معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد در گفتگو با شهرآرا به بیان برخی از اقدامات شهرداری در کوه پارک مشهد پرداخت و گفت: ضلع شمالی و جنوبی منطقه کوه پارک کاملا درخت کاری شده است. باید توجه داشت که کاشت درخت در حفظ کاربری اراضی ۲ طرف کوه پارک به بحث فضای سبز کمک شایان توجهی خواهد کرد. مهدی یعقوبی افزود: ۲ آبشار در پهنه فضای سبز این منطقه و با هدف ایجاد شور و نشاط برای مردم و تقویت موضوع تفرجگاهی کوه پارک ایجاد شده است. یکی از این آبشار‌ها بهره برداری موقت شده است که در ماه‌های آینده با افزودن الزامات جانبی به آن‌ها زیبایی دوچندانی خواهد یافت.

یعقوبی ادامه داد: همچنین عملیات اجرایی آبشار دوم کوه پارک هم ۴ ماه زمان نیاز دارد که با بهره برداری از آن، این بخش از جاذبه‌های تفرجگاهی کوه پارک فعال می‌شود. وی با اشاره به تجهیز این مکان به سطل‌های زباله، گاری‌های گالوانیزه و دیگر امکانات خدماتی برای شهروندان افزود: در آیلند وسط این پارک حدود ۱۰ هکتار فضای سبز اجرا شده است، همچنین وسایل بازی کودکان در محوطه‌ای وسیع در ضلع شمالی پارک طراحی شده است.

معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد با بیان اینکه چشمه‌های محدوده پل هاشمیه و منطقه پل فلزی را احیا کرده ایم گفت: این فضا در گذشته به صورت نیمه کاره استفاده و در فصولی به دلیل بی توجهی در رسیدگی خشک می‌شد. اما اکنون مسیر سنگ چین شده آن به صورت حلزونی و ایجاد قسمتی برکه مانند با حجم آب بالا منظره‌ای زیبا در دل طبیعت ایجاد کرده که مورد توجه کوهنوردان قرار گرفته است.

یعقوبی افزود: بسیاری از درختان و گونه‌های رونده‌ای که در این منطقه کاشته شده است تا یکی دو سال آینده جلوه و زیبایی خود را نمایان می‌کند.

وی بیان کرد: قسمت‌هایی که در گذشته کوه برش خورده بود با خاک پوشانده شده است تا علاوه بر ترمیم کوه، منظره نامناسب این بخش‌ها از بین برود و بتوانیم روی آن گونه‌های مختلف گیاهی بکاریم.

وی با اعلام اینکه دریاچه طبیعی به وسعت ۱۵۰۰ متر مربع در قسمت بالایی مسیر کوهنوردان ایجاد شده است، ادامه داد: اکنون این دریاچه آب گیری شده است و مسیر آن حدود ۹۰ درصد پیشرفت عملیاتی داشته است که در باران‌های فصلی و جریان چشمه‌ها خودجوش پر آب می‌شود تا کوهنوردان در حین پیمایش کوه از این جاذبه استفاده کنند.

یعقوبی با اشاره به دیگراقدمات شهرداری برای ارائه خدمات رفاهی به کوهنوردان افزود: قسمت‌هایی از مسیر کوهنوردان در زمان ایجاد پروژه کمربند جنوبی تخریب شده بود که برای آن‌ها ایجاد مزاحمت می‌کرد که علاوه بر سنگ چینی آسفالت در مسیر کوهنوردان، ۲ طرف مسیر تا حدودی پله چینی شده است تا مسیر کوهنوردان احیا شود.

گفته می‌شود کوه پارک مشهد دارای امکانات خاص و منحصربه فردی است که در هیچ کدام از پارک‌های مشهد نمونه و نظیرش یافت نمی‌شود. معاون خدمات شهری شهردار مشهد در توضیح برخی از اقدمات فرهنگی در بستر کوه پارک بیان کرد: انتهای کوه پارک قسمتی برای ایجاد سینماخودرو مجهز شده است که با اعلام معاون فرهنگی شهردار مشهد تا هفته آینده افتتاح خواهد شد تا مردم بتوانند از این پرده نمایش بزرگ در شرایط کرونایی استفاده کنند.

یعقوبی افزود: همچنین در قسمت هاشمیه سکوگذاری شده است و این بخش به زودی به ویدئو مپینگ مجهز می‌شود تا شهروندان علاوه بر منظره زیبای رو به شهر این منطقه، از این امکان نیز بهره‎‌مند شوند.

وی با اشاره به ایجاد بوم پارک در انتهای کوه پارک به سمت لادن و برونسی در ضلع شمالی این منطقه گفت: محدوده‌ای با وسعت ۲۷ هکتار برای ایجاد بوم پارک حصارکشی شده است تا با هماهنگی اداره حفاظت محیط زیست، گونه‌های مختلف جانوری و حیوانات اهلی به این مکان منتقل شوند. یعقوبی تأکید کرد: مراحل مزایده این بخش تا ۲۰ روز دیگر به اتمام می‌رسد و به زودی علاوه بر حفاظت از حیوانات در این منطقه شهروندان می‌توانند از نزدیک حیوانات مختلف را مشاهده کنند.

معاون خدمات شهری با بیان اینکه تلاش خود را کردیم تا سازه‌ای در کوه پارک ایجاد نشود که ترکیب طبیعی این فضا تغییر پیدا کند تصریح کرد: در آینده با توجه به نیاز شهروندان و هماهنگی شورای حفظ حقوق بیت المال، امکانات دیگری به این مجموعه اضافه خواهد شد، اما فعلا برنامه‌ای برای ایجاد سازه نداریم.

یعقوبی افزود: اکنون سازمان ساماندهی مشاغل شهری در این منطقه خودرو‌های غذایی را به صورت سیار تجهیز کرده است تا در قسمت‌های مختلف کوه پارک به ارائه خدمات مختلف بپردازند.

شاید نام کوه پارک پیش‌تر در بیلبورد‌های شهری به چشمتان خورده باشد، اما حالا زمان آن رسیده است که مردم مشهد علاوه بر استفاده از این طبیعت بکر، برای تثبیت کوه پارک، کمکی به مدیریت شهری بکنند تا این پارک به طور مداوم از رشد و بالندگی برخوردار و میراثی جاودان برای نسل‌های آینده مشهد باشد.

همان طور که محمدهادی مهدی نیا، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر، در حین تکمیل این پروژه گفته بود: دائمی شدن این شرایط به خواست مردم بستگی دارد. اگر کوه پارک به مطالبه همگانی شهروندان مشهدی تبدیل شود، کسی نمی‌تواند برخلاف خواسته مردم تغییری در کاربری این منطقه ایجاد کند. اکنون که با تلاش بی وقفه مدیریت شهری، ارتفاعات جنوبی متناسب با خواسته سمن‌های زیست محیطی احیا شده است، باید حفظ این تفرجگاه به خواسته مردم مشهد تبدیل شود تا افرادی با نیت‌های سوء نتوانند در سرنوشت این پروژه سنگ اندازی کنند.