«تئاترشهر» مشهد فرصتی برای تبادل فرهنگی
یک هنرمند پیشکسوت تئاتر می‌گوید: بعد از شهر تهران، بیشترین اجرای تئاتر در مشهد اتفاق می‌افتد. آن هم برای تماشاگرانی که برای دیدن تئاتر، هزینه می‌کنند و مشتری و علاقه‌مند به دیدن تئاتر هستند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ شورای سیاست گذاری و برنامه ریزی تئاتر شهر مشهد، شورایی متشکل از هفت پیشکسوت تئاتر استان است که با توجه به رویکرد حسین مسگرانی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، مبنی بر ایجاد روند شورایی و مشورتی در اداره امور و استفاده از توان و ظرفیت‌های مختلف عرصه‌های فرهنگی و هنری شکل گرفته است.
شورایی متشکل از رضا صابری، رضا حسینی، محمد حسن زاده، سید جواد اشکذری، سید احمد هاشم آبادی، رضا لنگری و سید محمد مداح حسینی که قرار است در کنار مجموعه تئاتر شهر مشهد، کمک کند تا از این ظرفیت هنری، استفاده بهتری شود.
با توجه به اینکه هنوز مدت زیادی از صدور احکام اعضای این شورا نگذشته و جلسات هماهنگی میان اعضای شورا نیز کم کم در حال شکل گیری است، در گفت‌و‌گو با دو نفر از اعضای این شورا، ظرفیت‌های مختلف مجموعه تئاتر شهر مشهد و انتظارات جامعه فرهنگی و هنری استان و مشهد درباره آن را مرور کرده‌ایم. آنچه در ادامه خواهد آمد، ماحصل این گفت‌و‌گو است:
سالن اصلی تئاتر شهر باید ترمیم و بازسازی شود
رضا حسینی، مدیر مجموعه تئاتر شهر مشهد نیز با اشاره به سابقه شکل گیری مجموعه تئاتر شهر مشهد می‌گوید: افتتاح سالن تئاتر شهر مشهد به سال ۱۳۸۰ باز می‌گردد. تا آن زمان، فعالیت‌های عمده تئاتر مشهد در مجتمع فرهنگی شهید هاشمی نژاد صورت می‌گرفت.
سالنی که البته به لحاظ فنی و بهره برداری نمایشی، سالن بسیار خوبی بود، اما در منطقه‌ای شلوغ و در مجاورت یک مرکز درمانی بسیار پرتردد قرار داشت که مشکلاتی را برای آمد وشد هنرمندان به آن فراهم می‌آورد. مجتمع فرهنگی امام رضا (ع) که در پارک ملت احداث شده است، با انتقال سالن اصلی تئاتر شهر مشهد به این مکان، نقش مهمی در تقویت زیرساخت‌های نمایشی شهر ایفا کرد.
سالن اصلی تئاتر شهر مشهد، با ظرفیت ۳۰۰ نفر و برخورداری از ساختاری استاندارد، با اجرای نمایش «به آسمان نگاه کن» به کارگردانی محمدمهدی خاتمی، به طور رسمی افتتاح شد و بخشی از مشکلات اجرای تئاتر در مشهد را برطرف ساخت. پیش از این، سالن شهید هاشمی نژاد نیز تا زمان تغییر کاربری اش، میزبان اجرا‌های تئاتر بود، اما پس از افتتاح و تجهیز سالن اصلی در مجتمع فرهنگی امام رضا (ع)، مرکزیت تئاتر به سالن اصلی تئاتر شهر منتقل شد.
وی می‌افزاید: متأسفانه موضوعی که از بدو تأسیس سالن اصلی تئاتر شهر تا کنون به آن توجه نشده است؛ نیاز به ترمیم و بازسازی آن است. هزینه‌های این کار با اعتبارات محدود استانی امکان پذیر نیست و از سوی دیگر، وقتی اعتبار ملی و کشوری برای بازسازی و مرمت سالن‌های تئاتر در نظر گرفته می‌شود، این اعتبار در تهران باقی می‌ماند و اغلب صرف سالن‌های تئاتر پایتخت می‌شود. اتفاقی که برای همه سالن‌های خوب تئاتر در تهران افتاده و مشهد و سالن اصلی تئاتر شهر از آن بی نصیب مانده است.
حسینی تأکید می‌کند: این توقع وجود دارد که وزارت ارشاد در این حوزه ورود کند و با توزیع عادلانه اعتبارات، زمینه را برای بازسازی سالن‌های تئاتر شهرستان‌ها و مراکز استان‌ها نیز فراهم آورد. هر چند لااقل درباره بازسازی سالن اصلی تئاتر شهر، این سالن بار‌ها از سوی وزرای ارشاد و معاونان این وزارتخانه در دوره‌های مختلف بازدید شده و همه کارشناسان هم در جریان بازدید، بر ضرورت نیاز به بازسازی آن تأکید کردند. اما در عمل، اتفاقی صورت نگرفته است.
وی در ادامه می‌گوید: از سوی دیگر، واگذاری بهره برداری از سالن اصلی تئاتر شهر مشهد به بخش خصوصی، آسیب‌های بیشتری را متوجه این مجموعه کرده است. اجرا‌ها بدون در نظر گرفتن ظرفیت و تحمل سالن اتفاق افتاد و اجرا‌های متعدد در آن، به فرسودگی سالن و امکانات موجود در آن افزود. هر چند با کمک و سرمایه یکی از هنرمندان مشهد، بخش‌هایی از این سالن شامل پشت صحنه تئاتر شهر بازسازی شد، اما این بازسازی برای سالن تئاتر شهر کافی نیست. این سالن با وضعیت ممکن در شأن اجرا‌های فاخر ملی و بین المللی نیست و باید برای بازسازی و مرمت آن برنامه جدی وجود داشته باشد.
ضرورت برنامه ریزی برای ظرفیت‌های تئاتر شهر
مدیر تئاتر شهر مشهد در ادامه می‌گوید: در دوره جدید مدیریت فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خراسان رضوی، شورای سیاست گذاری و برنامه ریزی برای مجموعه تئاتر شهر مشهد تشکیل شد که خارج از شورای فنی تئاتر، به موضوع برنامه ریزی برای استفاده بهتر از مجموعه تئاتر شهر بپردازد.
مجموعه تئاتر شهر، متشکل از سالن اصلی، سالن بهار و سالن عروسکی است و امکانات رفاهی نیز در کنار آن تعریف شده است. باید شرایط مجموعه تئاتر شهر مشهد را به شرایط ایده آل تبدیل کنیم. شرایطی که جامعه هنری و مخاطبان و نیز مدیران فرهنگی از آن رضایت داشته باشند. چرا که سالن اصلی تئاتر شهر در پیشانی تئاتر استان قرار دارد.
وی درباره اولویت‌هایی که باید برای تئاتر شهر در نظر گرفت نیز می‌گوید: باید شاخص‌هایی را برای اجرای تئاتر در سالن اصلی، سالن بهار و همچنین سالن عروسکی مشخص کنیم. همچنین باید فضا‌هایی برای تمرین و خوانش و پژوهش و نیز برگزاری رویداد‌های مختلف در مجموعه در نظر بگیریم.
از سوی دیگر، یکی از مسائلی که از آن غفلت می‌شود، حضور گروه‌های منتخب تهران و دیگر شهرستان هاست. اما در این باره هم صرفا نباید مسائل مالی را در نظر گرفت. باید اجرا در این سالن با قابلیت‌ها و ظرفیت‌های سالن و نیز محتوای تئاتر هم سازگار باشد. باید شهرستان‌های استان را هم در استفاده از این سالن دخیل بدانیم و برای آن‌ها اولویت در نظر بگیریم.
به نظر می‌رسد برای گسترش فعالیت‌های تئاتری در مجموعه، به آماده سازی تقویم اجرایی مجموعه تئاتر شهر برای سال ۱۴۰۵ نیاز داریم. باید شرایط به گونه‌ای فراهم شود که جامعه تئاتری بیشترین بهره را ببرند. البته ضروری است انتقاد‌های منتقدان را هم بشنویم و البته منتقدان هم کمی صبوری به خرج دهند تا اتفاقات بهتری شکل بگیرد که این کار با دعوت از گروه‌های مختلف و جلب نظر آن‌ها میسر می‌شود.
تئاتر شهر می‌تواند مرکز استعدادیابی و تبادل فرهنگی شود
سید احمد هاشم آبادی، هنرمند پیشکسوت تئاتر استان، سخنان خود درباره باید‌ها و نباید‌های تئاتر شهر مشهد را با بیان برخی از ویژگی‌های فرهنگی مشهد آغاز می‌کند و می‌گوید: مشهد به عنوان یکی از کلان شهر‌های کشور که بیش از ۴ میلیون نفر جمعیت دارد و سالانه پذیرای بیش از ۳۰ میلیون زائر است، به عنوان پایتخت معنوی جهان اسلام باید از شاخص‌های فرهنگی و هنری برخوردار باشد. تئاتر هم یکی از مقوله‌هایی است که به رشد و ارتقای فرهنگی کمک می‌کند. تئاتر مشهد از پیشینه درخورتوجهی برخوردار است و به همین دلیل نیز حواشی پیرامونی آن، مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی می‌افزاید: بدون اغراق، بعد از شهر تهران، بیشترین اجرای تئاتر در مشهد اتفاق می‌افتد. آن هم برای تماشاگرانی که برای دیدن تئاتر، هزینه می‌کنند و مشتری و علاقه‌مند به دیدن تئاتر هستند. از سوی دیگر، از اقبال و علاقه هنرمندان پایتخت برای حضور و اجرا در مشهد نیز نمی‌توان غافل بود. این‌ها از ظرفیت‌های مهم تئاتر مشهد است.
از سوی دیگر، وجود بارگاه منور رضوی، این شهر را به یک شهر مذهبی تبدیل کرده و به همین دلیل نیز از ظرفیت‌های بالایی برای اجرای نمایش‌های آیینی برخوردار است که در کنار رویکرد‌های مدرن هنری، می‌تواند اجرا‌های متفاوتی در آن شکل بگیرد. ظرفیت بزرگی که نباید از آن غافل شد.
هاشم آبادی در ادامه به مأموریت‌های شورای سیاست گذاری و برنامه ریزی تئاتر شهر مشهد اشاره می‌کند و می‌گوید: در ترکیب شورا، افرادی دغدغه‌مند حضور دارند که می‌بایست تلاش کنند با کمک به برنامه ریزی‌ها و انسجام عملکردها، به بهبود وضعیت تئاتر شهر مشهد کمک کنند.
با وجود آنکه بخش خصوصی در سال‌های اخیر نشان داده که از توان و ظرفیت بالایی برخوردار است و تأثیر قابل توجهی در رشد تئاتر مشهد دارد، اما تئاتر شهر مشهد، ویترین اصلی تئاتر مشهد است و نمی‌توان تأثیرگذاری آن را روی مجموعه تئاتر مشهد انکار کرد. از این رو، شورای سیاست گذاری و برنامه ریزی تئاتر شهر مشهد، می‌بایست علاوه بر سالن اصلی تئاتر شهر، برای تمام ظرفیت موجود در مجتمع فرهنگی امام رضا (ع) که می‌تواند در خدمت تئاتر باشد، برنامه داشته باشد.
تئاتر شهر مشهد با ایفای نقش محوری، حتی می‌تواند در زمینه جهت دهی محتوایی به آثار هم مؤثر باشد. ضمن اینکه این مجموعه همچون گذشته و فراتر از آن، می‌تواند به مرکزی برای استعدادیابی و نیز محلی برای تبادل فرهنگی تبدیل شود.
تئاتر شهر پلی میان دانش و تجربه
هاشم آبادی در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید: در تئاتر شهر مشهد، به ابعاد مختلف و ظرفیت‌های تئاتر شهر مشهد توجه شود. از تئاتر‌هایی که با مجوز، در سالن‌های حاشیه شهر اجرا می‌شود تا ظرفیت دانشکده‌ها و دانشگاه‌های شهر مشهد که در مسیر آموزش و پرورش هنرمندان حرکت می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید شورای سیاست گذاری و برنامه ریزی تئاتر شهر مشهد به آن توجه کند؛ پیوند میان مراکز دانشگاهی و بدنه تجربی تئاتر مشهد است. این نکته باید مورد توجه باشد که مباحث آکادمیک، از اجرا جدا نشود و در قالب این پیوند، آثاری خلق شود که شایسته و در خور شهر مشهد و تئاتر باسابقه آن باشد.
وی تأکید می‌کند: به نظر می‌رسد نخستین اولویت‌ها در حوزه برنامه ریزی و سیاست گذاری تئاتر شهر مشهد، این است که محتوا و کیفیت اجرای نمایش‌هایی که در سالن اصلی تئاتر شهر به روی صحنه می‌رود، باید آن قدر فاخر باشد که امکان اجرا در این سالن را پیدا کند. سالن اصلی تئاتر شهر مشهد باید برای بقیه سالن‌ها الگوساز باشد.
هاشم آبادی بیان می‌کند: مشهد این ظرفیت را دارد که همچون شهر‌های دیگر از جمله اصفهان و تبریز و همدان و ... به پایگاه اصلی یک یا چند ژانر و جشنواره تئاتر مبدل شود. حیف است که با این همه ظرفیت موجود در مشهد از آن استفاده نشود. البته می‌بایست چهارچوب محتوایی برای آثار نمایشی که قرار است در سالن تئاتر شهر مشهد اجرا شود، مشخص شود و به حفظ تنوع هنری هم در آن توجه شود.
وی در ادامه می‌گوید: ما به اتاق فکر‌هایی نیاز داریم تا با بهره گیری از ظرفیت هنرمندان جوان و باتجربه، کمک کنند سالن تئاتر شهر مشهد وضعیت بهتری پیدا کند.
نظرات اعضای شورای برنامه ریزی و سیاست گذاری، می‌بایست با در نظر گرفتن واقعیت‌ها و امکانات و نیز ظرفیت‌های موجود شکل بگیرد و راهنمایی افراد مختلف در این زمینه می‌تواند راهگشا باشد. به نظر می‌رسد باید یک نقشه راه در مدت زمان مشخص برای تئاتر شهر مشهد مشخص شود تا کارکرد‌ها و جهت گیری‌های آن، قابل ارزیابی و در صورت نیاز، تجدیدنظر و اصلاح باشد. فراهم آوردن زیرساخت مناسب برای استفاده از فناوری روز در اجرای تئاتر نیز مدنظر قرار داشته باشد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
