بررسی سینمای نوجوان ایران از سال ۹۰ تا ۹۹

جوینی و ثابت | شهرآرانیوز - فیلم‌های سینمایی‌ای که در هر سال برای مخاطب سنّی کودک و نوجوان ساخته می‌شود معمولاً از تعداد انگشت‌های یک دست فراتر نمی‌رود. این موضوع می‌تواند اتّفاق ناخوشایندی برای سینمای ایران باشد، به این معنا که این گروه سنّی آن طور که باید مورد توجّه قرار نمی‌گیرد. مخاطب نوجوان که معمولاً با نیاز‌های مخصوص به خودش شناخته می‌شود، بهتر است دیده و شنیده شود. این گروه سنّی همیشه به دنبال خوراک فرهنگی است که متناسب با سنّ و سالش باشد. زمانی که این نیاز برطرف نشود، به دنبال فرهنگ‌های دیگر می‌رود و چیزی را که می‌خواهد از آنجا دریافت می‌کند. برای بهتر متوجّه شدن این موضوع، خوب است به سراغ فیلم‌های سینمایی ساخته شده طی سال‌های ۹۰ تا ۹۹ برویم و آن‌ها را بررسی کنیم. آیا در این سال‌ها فیلم‌های خوبی برای مخاطب نوجوان ساخته شده است؟ آیا این فیلم‌ها موردتوجّه نوجوانان قرار گرفته است؟ کدام فیلم‌ها موفّق و کدام‌ها ناموفق بوده است؟ آیا بهتر نیست روند تولید فیلم سینمایی برای مخاطب نوجوان تغییر کند؟

 

 

 

در ژانر دفاع مقدس ساخته شده است و از کار‌های خوش ساخت به شمار می‌رود. «بزرگ مرد کوچک» به کارگردانی صادق صادق دقیقی روایت نوجوانی است که برای دفاع از شهرش به جنگ می‌رود و اتّفاقات زیادی را رقم می‌زند. با این حال، به نظر می‌رسد این فیلم نتوانسته است ارتباط خوبی با مخاطب خود برقرار کند.

 

به کارگردانی علی و حمید شاه حاتمی، روایتگر ۲ نوجوان مشتاق است که در تست بازیگری یک گروه فیلم سازی قبول شده اند و حال باید یکی از آن‌ها برای نقش اصلی انتخاب شود. این فیلم را می‌توان جزو کار‌های خوب به شمار آورد، زیرا به یکی از دغدغه‌های نوجوانان، یعنی دیده شدن و موردتوجّه قرار گرفتن، پرداخته است.

 

برخلاف اسمش که طولانی و دم دستی است، داستان خیلی خوبی در ژانر کمدی دارد. شاید بتوان گفت یکی از فیلم‌های پرمخاطب آن سال به شمار می‌رود که کاملاً برای مخاطب نوجوان ساخته شده است و دغدغه‌های سنّی او را نشان می‌دهد. داستان درباره‌ی فوتبال و رسیدن به رؤیا‌های شخصی و شکست‌ها و موفّقیّت‌های یک نوجوان است. تماشایش به شدّت پیشنهاد می‌شود.

 

یکی از اعجاب انگیزترین و بهترین فیلم‌هایی که در این سال‌ها برای نوجوانان ساخته شده است فیلم «سیزده» به کارگردانی هومن سیّدی است. این فیلم لایه‌های زیادی دارد و به بحران‌های شخصی یک پسر نوجوان می‌پردازد. از ویژگی‌های بارز آن می‌توان به به روز بودن و مطابق بودن آن با نیاز‌های یک نوجوان امروزی اشاره کرد. شاید بتوان اسمش را درددل یا واگویه‌های یک نوجوان امروزی با تمام آدم‌های اطرافش گذاشت.

 

مازیار میری از آن کارگردان‌های خوبی است که هرچه بسازد نمی‌شود آن را ندید. در این فیلم هم به سراغ موضوع خاصّی رفته است و از ارتباط بین یک پدر و مادر نیمه معلول با پسرشان می‌گوید. مخاطب این فیلم بزرگ سالان هم می‌توانند باشند، زیرا با یک عشق خانوادگی ساده و واقعی روبه رو خواهند بود. «حوض نقّاشی» جوایز زیادی را از آن خود کرده است.

 

 

از آن فیلم‌های درجه یک است که نمونه اش در سینما کم پیدا‌ می‌شود. کاری که احسان عبدی پور در این فیلم کرده است یک کار خارق العاده است. رنجرو پسر دوست داشتنی اهل جنوب است که تصمیم می‌گیرد برای برگرداندن دوست خارجی اش، به سازمان ملل برود و نامه‌ای به آن‌ها برساند. او در نامه اش پیام صلح دارد و خواستار تمام شدن همه‌ی جنگ‌های دنیاست. تماشایش به شدّت پیشنهاد می‌شود.

 

 

در این سال فیلم نوجوان ساخته نشده است.

 

 

می‌توان آن را جزو فیلم‌های خوبی دانست که از نوجوان‌های مدرسه می‌گوید. داستان فیلم از این قرار است که گروهی از دانش آموزان برای اردویی دوروزه به شمال کشور می‌روند، اما در آستانه رفتن به سمت دریا، برنامه‌ی آن‌ها توسّط مسئولان مدرسه تغییر می‌کند و این تغییر مسائل و مشکلاتی برایشان در پی دارد. کارگردان این فیلم خوب غلامرضا رمضانی است.

 

یک پویانمایی بلند سینمایی به کارگردانی هادی محمّدیان است که پس از اکران، با استقبال زیادی روبه رو شد. این مسئله نشان می‌دهد چقدر در فضای انیمیشن داخلی ایران، کمبود احساس می‌شود. داستان این پویانمایی درباره‌ی چگونگی ولادت امام زمان (عج) و مادرشان، ملیکا، شاهزاده‌ی روم، است.

 

 

داستان نوجوانی به نام حسن است که سعی دارد کشتی به گل نشسته پدرش را که در دریاچه‌ی ارومیّه قرار دارد برای روز تولّد او احیا کند. او در این راستا با معضلات و مشکلات بسیاری روبه رو می‌شود. کارگردان این فیلم مجید اسماعیلی، فیلمی بسیار خوش ساخت و مرتبط با گروه سنّی نوجوان است.

 

یکی از فیلم‌های بسیار خوبی است که در زمان خود با استقبال زیادی روبه رو شد. داستان پسری است که با وجود مشکلات زیاد در زندگی و مریضی مادرش، از خلّاقیّت و هوش خود برای نوشتن و ساختن فیلم استفاده می‌کند. این فیلم به کارگردانی سید محمدرضا خردمندان در سی امین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان درخشید و موفّق به کسب ۷ پروانه‌ی زرّین شد.

 

از جوایز این فیلم می‌توان گفت که فیلم بسیار موفّقی بوده است. «درساژ» جایزه‌ بخش نسل جشنواره‌ی برلین ۲۰۱۸ و بهترین فیلم اوّل در سی وششمین جشنواره‌ی جهانی فیلم فجر را کسب کرده است. داستان دختری به نام گلسا را روایت می‌کند که عاشق اسبی خارج از شهر شده است و هرروز راه زیادی را طی می‌کند تا به دیدنش برود. او همچنین با مشکلات زیادی در اطرافش روبه روست.

 

 

این فیلم نگاهی انسانی و عاطفی به زندگی کودکان و نوجوانان دارد و به نقد چالش‌های اجتماعی و تربیّتی در این زمینه می‌پردازد. فریدون نجفی اوّلین فیلم بلند سینمایی اش را با «اسکی باز» آغاز کرد و بسیار موفّق ظاهر شد. این فیلم جوایز زیادی را در جشنواره‌های داخلی و خارجی از آن خود کرد و بسیار خوش درخشید. داستان «اسکی باز» درباره‌ی بزی است که قرار است قربانی شود و پسربچّه‌ای که قبل از مسابقه‌ی اسکی اش می‌خواهد او را نجات دهد.

 

 

این فیلم را باید ۱۰۰۰ بار دید! نه تنها نوجوانان باید ببینند که اتفاقاً بزرگ سالان هم باید تماشایش کنند. یک فیلم بی نهایت مهمّ و خوش ساخت به کارگردانی حسین قناعت که پیشینه‌ای طولانی در ساخت فیلم سینمایی برای کودکان و نوجوانان دارد. این فیلم جوایز زیادی را از آن خود کرده و در جشنواره‌ی بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان موفّق بوده است. داستان فیلم درباره‌ی نویسنده‌ای است که یک شب با در خانه اش کودکی اش روبه رو می‌شود و مدّتی با هم زندگی می‌کنند.

 

 

 

این فیلم به کارگردانی امیر داسارگر و تهیّه کنندگی حامد بامروّت نژاد در این سال عنوان پرفروش‌ترین فیلم سینمای کودک و نوجوان را از آن خود کرد. داستان از این قرار است که ۳ نوجوان برای شرکت در یک مسابقه مشغول ساخت پهپاد می‌شوند. در حین آماده شدن برای این مسابقه، یوزپلنگی در نزدیکی محلّ زندگی شان پیدا می‌شود و مسائل هیجان انگیزی برایشان رخ می‌دهد. در کل، این فیلم داستان بسیار جذّاب و چالش برانگیزی دارد که به سرعت مخاطب نوجوان را درگیر می‌کند.

 

 

فیلم سینمایی «۲۳ نفر» اقتباسی از خاطرات ۲۳ نفر از رزمندگان نوجوان ایرانی است که در جریان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۱ به اسارت نیرو‌های عراقی درآمدند. این گروه کم سنّ و سال بین ۱۳ تا ۱۷ سال داشتند. این فیلم به کارگردانی مهدی جعفری در جشنواره فیلم فجر چندین بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد. یکی از فیلم‌هایی است که حتماً باید ببینیم تا شجاعت از یادمان نرود.

 

 

آخرین پویانمایی بلند سینمایی ایرانی است که ساخته شده است و برای گروه سنی نوجوان می‌باشد. این پویانمایی در استودیوی هورخش به کارگردانی اشکان رهگذر تولید شده است، یک اثر قوی با داستان و برداشتی آزاد از روایت ضحّاک که در شاهنامه‌ی حکیم ابوالقاسم فردوسی به تفصیل به آن پرداخته شده است. بعد از تماشای این کار، می‌توان به آینده‌ی انیمیشن ایران امیدوار بود و در انتظار آثار قوی و جذّاب نشست.

 

به علت شیوع بیماری کرونا، اجرا‌های سینما‌ها کنسل شد و به نظر می‌رسد امسال فیلمی برای نوجوان‌ها ساخته نشود.