چرا قیمت گوشت مرغ افزایش یافته است؟

مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ بازار گوشت و مرغ این روز‌ها حال خوشی ندارد. افزایش قیمت‌ها قدرت خرید مردم را کاهش داده است. درآمد فروشندگان نیز به همین نسبت کاهش پیدا کرده است. اما این مشکلات، همه اتفاقات ناخوشایند حاکم بر این بازار نیست.

چیزی که شرایط بازار را در زمینه گوشت مرغ مبهم کرده، مسئله قیمت مصوب است. از سویی کارگروه تنظیم بازار در استان، قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ تازه را ۱۵۵۰۰ تومان اعلام کرده است و از سوی دیگر در بازار محصولی با این قیمت یافت نمی‌شود.
علت آن هم روشن است. قیمت خرید مرغ زنده باید حدود ۱۰۰۰۰ تا ۱۰۳۰۰ تومان باشد تا گوشت مرغ در بازار به نرخ ۱۵۵۰۰ تومان به دست مشتری برسد، اما اکنون قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده در استان حدود ۱۲۵۰۰ تا ۱۳۵۰۰ تومان است.

سود مجاز فروشندگان خرد ۱۰ درصد است و هزینه‌های حمل ونقل، دورریز و سود در سایر بخش‌ها نیز حدود ۲۳ درصد می‌شود که این ارقام به علاوه ۴۰۰ تومان هزینه کشتار هر مرغ می‌شود. با این حساب و کتاب می‌توان فهمید در عمل قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ در بازار باید حدود ۱۷۰۰۰ تا ۱۸۴۰۰ تومان باشد.
بااین حال قابل پیش بینی است که در بازار همه فروشندگان، محصول خود را بیش از نرخ تعیین شده یعنی ۱۵۵۰۰ تومان بفروشند. اما سؤال اینجاست که چطور برخی فروشندگان در بازار، محصول خود را با قیمت‌هایی کمتر از این نرخ می‌فروشند؟

برای یافتن پاسخ این سؤال و همچنین کشف وضعیت حقیقی حاکم بر بازار همراه با بازرسان اداره بازرسی و نظارت اتاق اصناف مشهد به راسته بازار گوشت فروشان خیابان استقلال مشهد رفتیم.
بازرسی از نخستین فروشگاه، گره همه مشکلات را گشود و البته مسائل جدیدی را نمایان کرد. مسئول این فروشگاه بزرگ در پاسخ به اینکه مرغ را به چه نرخی عرضه می‌کنید، گفت: فعلا اصلا مرغ نمی‌فروشیم. علت آن هم این است که نرخ خریدمان با نرخ مصوب برابر است و فروش مرغ به این صورت برایمان ضرر مالی به همراه دارد.

این فروشنده که خود را مدیر داخلی فروشگاه معرفی کرده بود، گفت: امروز ۲ تن مرغ برایمان آمده است و منتظر تصمیم صاحب فروشگاه هستیم که مرغ را به چه قیمتی عرضه کنیم.
با تصمیم بازرس اصناف منتظر آمدن صاحب فروشگاه شدیم، اما ورود مدیر اصلی مجموعه با پاسخ‌های متناقض همراه بود. صاحب یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های خیابان استقلال به محض ورود، اطلاعات بیان شده ازسوی مدیر داخلی فروشگاه خود را نقض کرد و گفت: ۳ روز است که مرغ برایمان نیامده است!

این جمله درحالی مطرح شد که یخچال‌های فروشگاه از مرغ قطعه بندی شده پر بود و ران، سینه، بال و سایر قطعه‌های گوشت مرغ به صورت بسته بندی و با برند فروشگاه عرضه می‌شد.
صاحب این فروشگاه بعد از تعلل فراوان در ارائه اسناد خرید و فروش خود، به اداره بازرسی و نظارت اتاق اصناف فراخوانده شد تا بعد از تکمیل پرونده به تعزیرات حکومتی ارجاع شود.

در خلال این بازرسی برخی نکات بسیار جالب بود. تعلل مدیران فروشگاه در ارائه اسناد، صحبت‌های درگوشی و حرف‌های ضدونقیض به وفور به چشم می‌آمد. وضعیت در سایر فروشگاه‌ها نیز کاملا مشابه بود.
فروشگاه‌های کوچک‌تر ادعا می‌کردند که مرغ را از عمده فروشان بازار استقلال مشهد تهیه کرده،  اما سند یا فاکتور خرید دریافت نکرده اند.
بررسی سردخانه و انبار‌ها نیز نشان می‌داد که مرغ به وفور در بازار یافت می‌شود، اما فروشندگان برای فرار از فروش مرغ با قیمت مصوب و تحمل زیان، راهکاری جایگزین برگزیده بودند. فروشگاه‌های بزرگ‌تر مرغ را به صورت قطعه بندی شده می‌فروختند.

به بیان دیگر قطعه بندی گوشت مرغ، راهکاری قانونی برای دور زدن قانون در این بازار است. یعنی اگر قیمت مصوب مرغ ۱۵۵۰۰ تومان است، قانون درباره قیمت ران مرغ سکوت کرده است و از این رو فروشنده می‌تواند با قطعه کردن و فروش قطعات مرغ به صورت مجاز نرخ بیشتری برای محصول خود تعیین کند. بااین حال در بازرسی انجام شده از ۳ واحد فروشگاه  بزرگ گوشت در خیابان استقلال، پرونده تخلف تشکیل شد.

رئیس اداره بازرسی و نظارت اتاق اصناف مشهد دراین باره به شهرآرا گفت: کارگروه تنظیم بازار در استان نرخی را برای فروش مرغ تعیین کرده است. فروش بیشتر از این نرخ، گران فروشی است و طبق قانون ما وظیفه داریم با گران فروشی برخورد قانونی کنیم.

امیر دلداری ادامه داد: بااین حال مسئله اصلی این است که قیمت خرید گوشت مرغ برای اصناف با نرخ مصوب هم‌خوانی ندارد. اکنون قیمت خرید مرغ زنده در استان حدود ۱۳ هزار تومان است و با این نرخ، قیمت گوشت مرغ در واحد‌های صنفی باید حدود ۱۸ هزار تومان باشد.
وی تصریح کرد: جهاد کشاورزی باید در زمینه هزینه‌های تولید و قیمت فروش از تولیدکننده به توزیع کننده پاسخ گو باشد. با این حال ما مسئول عرضه هستیم و هرجا ببینیم که قیمت مصوب رعایت نشده است برخورد خواهیم کرد.

رئیس اداره بازرسی و نظارت اتاق اصناف مشهد درباره فروش مرغ به صورت قطعه بندی شده نیز گفت: فعلا در این زمینه محدودیتی گذاشته نشده است. گاهی محدودیت‌هایی ایجاد می‌کنند، اما فعلا این طور نیست و فروش مرغ به صورت قطعه بندی تخلف محسوب نمی‌شود.