«در ستایش سایه‌ها» برای دوست‌داران زیبایی‌شناسی شرقی
«در ستایش سایه‌ها» مقاله‌ای است به قلم جونیچیرو تانیزاکی، رمان‌نویس مطرح ژاپنی که علیرضا شلویری آن را ترجمه کرده است. این مقاله در واقع بخشی از دنیای شرق را زیر نور لرزان شمعی روشن می‌کند؛ دنیایی زیبا برآمده از تاریکی، کهنگی و سایه‌ها در مقابل زرق و برق غرب.
امیری-به گزارش شهرآرانیوز - تانیزاکی، این مقاله بلند را در سال‌های ۱۹۳۳ و ۱۹۳۴ نوشت که منظره فرهنگی ژاپن در اثر اصلاحات شتابان عصر میجی تقریبا زیر و رو شده بود. در آن دوران کابوس زیستن در جهانی به کلی فروپاشیده، نویسندگان و روشنفکران مدرن ژاپنی را به حفاظت از عناصر منحصر به فرد فرهنگ اصیل ژاپنی واداشته بود، کابوسی که سرانجام با شکست ٓژاپن در جنگ جهانی دوم به واقعیت پیوست.
زیبایی‌شناسی معماری ژاپنی
تانیزاکی در صفحه‌های ابتدایی این مقاله، خانه‌ای به سبک ژاپنی را ترسیم کرده است. خانه‌ای که خیلی با چراغ‌های برقی جدید هم‌خوانی ندارد و انگار برای همان چراغ‌های نفت‌سوز کهنه و قدیمی ساخته شده است.
شاید برایتان جالب باشد، یکی از بخش‌های جذاب این مقاله درباره «زیبایی‌شناسی مستراح» است. تانیزاکی در این بخش نمونه‌ای از یک مستراح در خانه‌های ژاپنی را توصیف کرده است که با فاصله‌ای از ساختمان اصلی خانه قرار گرفته و به وسیله دالانی به بنای اصلی متصل می‌شود. «مستراح‌های سنتی کم نور و پاکیزه که محاسن معماری ژاپنی را در خود دارد. این مستراح‌های کوچک همیشه جدا از عمارت اصلی و در سایه‌سار بیشه‌ای قرار گرفته‌اند که عطر خزه و برگ‌های سبز از آنجا به مشام می‌رسد.»
«جلای کهنگی» بخشی دیگر از این مقاله است که درباره علاقه ژاپنی‌ها و شرقی‌ها به اشیای زنگار بسته صحبت می‌کند و این را مقابل علاقه غربی‌ها به اشیا شفاف و رنگ‌های براق و ظروف نقره جلا خورده شان می‌گذارد.
تانیزاکی در بخشی دیگر از مقاله‌اش «راز سایه‌ها» را برایمان برملا می‌کند که آن هم به نوع معماری ژاپنی ارتباط دارد. «کشیده بودن رخ‌بام‌ها در ژاپن به احتمال قوی عوامل مختلفی داشته است. نیاکان ما هم که خواه ناخواه باید در تاق‌های تاریک زندگی می‌کردند زیبایی نهفته در تاریکی را کشف کردند و سرانجام به این نتیجه رسیدند که از سایه‌ها برای زیباتر کردن اتاق‌هایشان بهره گیرند.»
او همچنین بخشی از مقاله‌اش را به «سکوت مرموز» اختصاص می‌دهد: «شاید مراد از «راز مشرق‌زمین» که فرنگی‌ها حرفش را می‌زنند همین سکوت مرموز و ترس‌آوری باشد که در بطن فضاهای تاریک نهفته است»
از جمله ویژگی‌هایی که خواندن کتاب «در ستایش سایه‌ها» را برای مخاطبان آسان می‌کند، فرهنگ لغات مختصر پایان کتاب است. مخاطب به وسیله آن به راحتی می‌تواند معانی لغات و توضیح اصطلاحات ناآشنا را دریابد.
از دیگر ویژگی‌های کتاب ترجمه روان آن است به گونه‌ای که احساس نمی‌کنیم متنی فقط برگردانده شده است.
به طور کلی با خواند کتاب «در ستایش سایه‌ها» دریچه‌ای دیگر به جهان شرقی‌ها گشوده می‌شود و فلسفه استفاده از برخی عناصر برایمان روشن می‌شود.
کتاب «در ستایش سایه‌ها» را انتشارات «مشکی» در ۱۰۲ صفحه چاپ کرده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
