توس، پناهگاه آواز و موسیقی اصیل ایرانی شود

موسیقی و آواز ایرانی که دستاورد تمدن کهن ماست، همواره حامی و پشتیبان و بلکه مکمل شعر فارسی بوده است. آنچه از دربار ساسانیان تا صفویان به‌یاد تاریخ مانده، رشد و توسعه و توجه خاص به مغنیان و خنیاگران بوده است و اگرچه در دوره‌هایی نیز موسیقی از همراهی با شعر بازمانده، اما آواز و نغمه‌ها و مقام‌های موسیقی بر محمل آواز و مرثیه و مولودی راه خود را طی کرده‌اند و هفت‌دستگاه و ده‌ها گوشه دلآویز امروز موسیقی و بسیار مقام‌های محلی نشان از فطری‌بودن موسیقی در نهاد انسان ایرانی است. در صنعت کلمه و کلام نیز «موسیقی شعر» که معجونی رنگارنگ از تناسب‌ها و تقارن‌هاست، به‌تنهایی، سال‌هاست محمل فرهنگ و اندیشه و اعتقاد ایرانیان بوده است.

امروز میراث موسیقی ایرانی در مواجهه با تحول‌های شتابناک جامعه و رشد فناوری‌های شنیداری و گسترش مخاطبان و تقلیل سن شنونده‌های موسیقی و تجاری‌شدن هنر و حاکمیت بلامنازع تهیه‌کننده‌های بازاری و گسترش نوع خاص موسیقی «سرگرمی» در سالن‌ها و تکنیک‌های حرفه‌ای پخش آثار، در معرض انقراض و انهدام و فراموشی است.

به‌نظر می‌رسد موسیقی و آواز ایرانی به‌جایی شبیه موزه برای حفظ و نگهداری نیاز دارد؛ جایی برای عرضه و نمایش با توجه به اینکه مخاطبان فراوان این نوع موسیقی اهل خلوت‌اند و با هیجان‌های رایج «استیج‌ها» میانه‌ای ندارند؛ جایی‌که خواننده‌ای با تکنیک‌های آواز و تصنیف در کنار گروهی نوازنده حرفه‌ای به‌نمایش موسیقی مقامی و دستگاهی ما بپردازد و این سنت فرهنگی را زنده نگاه دارد.

توس که این روز‌ها قرارگاه جان آواز ایرانی، زنده‌یاد محمدرضا شجریان است، محیط مناسبی برای اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری است و به‌نظرم متولیان شریعت در این استان دیرسال اگر با نظر مهر به فرهنگ ایرانی بنگرند و به دادوستد موسیقی و عرفان در تاریخ اعتقادات ما اذعان داشته باشند، خود باید پیشقدم شوند و این فرصت طلایی را دریابند.

خراسان باید پناهگاه و ملجأ میراث ارزشمند آواز ایرانی شود، با برگزاری نشست‌های تخصصی و بررسی سیر تحول موسیقی اصیل... و توس مکانی برای طنین موسیقی و آواز ایرانی تا شیفتگان فرهنگ و هنر دست‌کم در این استان پرآوازه، دور از هیاهو و جنجال کنسرت‌های سرگرم‌کننده، به تأمل و تفکر و بهره‌مندی از شعر و آواز ایرانی نایل شوند. بسیاری از مدایح رضوی در گوشه‌ها و مقام‌های بومی و محلی اجرا شده است و حیف است که موسیقی و آواز ایرانی با چوب حذف موسیقی پرهیاهوی رایج رانده شود و متولیان فرهنگ و هنر بی‌تفاوت باشند.