بودجه کم، معضل بزرگ کشف رود

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ نیمه‌های آبان سال گذشته بود که استاندار وقت خراسان‌رضوی برای جلوگیری از هرگونه موازی‌کاری در انجام اقدامات مربوط‌به کشف‌رود، هماهنگ کردن فعالیت‌ها در این زمینه را به شهردار مشهد سپرد و شهرداری مشهد را به‌عنوان فرماندهی واحد سامان‌دهی این رودخانه تاریخی شهرمان انتخاب کرد. رودخانه‌ای که سال‌ها به بستری برای عبور پساب‌های شهری و صنعتی تبدیل شده بود، حالا به همت شهرداری مشهد رنگ تازه‌ای به خود گرفته است.

 

اهمیت سامان‌دهی این رودخانه به اندازه‌ای بود که در آلبوم اقتصادی سال ۹۹ یک ردیف بودجه جدا به مبلغ ۲۵ میلیارد تومان برای آن درنظر گرفته شد و آن‌طور که رضا جمشیدی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان‌رضوی، به شهرآرا می‌گوید، تاکنون ۱۸ میلیاردو ۷۵۰ میلیون تومان آن تخصیص یافته است. این خبر خوبی است؛ چون ۵ سال قبل، رئیس دولت در نخستین سفرش به استان، برای نجات این رودخانه، اعتبار ۱۶۰ میلیارد تومانی تخصیص داد، اما طی این سال‌ها فقط مبلغ ناچیزی از آن تحقق یافته بود.

حالا در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ نیز کشف‌رود همچنان جای خود را حفظ کرده، اما مبلغ این ردیف بودجه نسبت‌به سال ۹۹ تغییری نکرده و همان ۲۵ میلیارد تومان درنظر گرفته شده است.
البته اعتبار لازم برای سامان‌دهی کشف‌رود بسیار بیشتر از مبلغ درنظرگرفته‌شده در آلبوم اقتصادی دو سال اخیر کشور است و مدیریت شهری مشهد باید خیلی بیشتر از این‌ها برای به مقصد رساندن سامان‌دهی رودخانه‌ای که سال‌ها بستر فاضلاب بوده است، هزینه کند، با این حال مدیریت شهری مشهد تمام‌قد در قامت فرماندهی کشف‌رود ایستاده و تاکنون اقدامات مهم و موثری نیز برای سامان‌دهی آن انجام داده است.

 

مثلا یکی از اقدامات مهم برای این پروژه در نیمه آبان امسال رقم خورد و برای سامان‌دهی این رود، کلنگ ساخت اولین تصفیه‌خانه سپتاژ کشور در مشهد بر زمین خورد. با احداث این تصفیه‌خانه، اهالی این منطقه که سال‌ها به‌صورت غیرقانونی محصولات کشاورزی خود را با آب‌های آلوده پرورش می‌دادند، می‌توانند از آب سالم برای کشت‌و‌کار خود استفاده کنند.

مدیر پروژه سامان‌دهی کشف‌رود در این‌باره به شهرآرا می‌گوید: با وجود افزایش هزینه‌ها و همچنین وسعت این پروژه، ردیف بودجه ملی درنظر گرفته‌شده برای آن بسیار ناچیز است و دولت اگر قصد کمک به پیشبرد پروژه را دارد، باید مبلغ بیشتری برای این ردیف درنظر بگیرد.

عبدا... سلطان‌احمدی با اشاره به هزینه زیاد پروژه اضافه می‌کند: هنوز مطالعات ما برای اعلام مبلغ دقیق اعتبار این پروژه بزرگ به پایان نرسیده است، اما طبق برآورد‌های انجام‌شده، فقط برای اجرای فاز نخست توسعه فضای سبز به میزان ۳۰۰ هکتار و سامان‌دهی بستر رودخانه به میزان ۲۶ کیلومتر تا خرداد ۱۴۰۰، حدود ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار لازم است.

 

همچنین فقط هزینه ساخت تصفیه‌خانه طبرسی‌شمالی حدود ۸۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است. به گفته مدیر پروژه سامان‌دهی کشف‌رود، در این یک سال اقداماتی همچون حدود ۱۸۰هکتار درخت‌کاری در بستر رودخانه و سامان‌دهی ۴کیلومتر از بستر این رودخانه بین کلات تا خین‌عرب، کمی به وضعیت اسفناک آن را بهبود بخشیده است. فرماندهی کشف‌رود قصد دارد تا خرداد ۱۴۰۰ بیش از ۳۰۰هکتار توسعه فضای سبز و سامان‌دهی ۲۶کیلومتر دیگر از بستر این رودخانه را به سرانجام برساند.
سلطان‌احمدی می‌افزاید: هم‌اکنون ساخت ۱۰هکتار فضای سبز جدید، نگهداری ۱۷۰هکتار فضای سبز موجود، مهندسی رودخانه بین کلات تا خین‌عرب، احداث تصفیه‌خانه سپتاژ و سامان‌دهی کال زرکش و... در دست اقدام است.

بر این اساس ما اگر بخواهیم با یک حساب‌وکتاب سرانگشتی سهم دولت را در این پروژه بررسی کنیم، باید بگوییم که سهم مجموع ردیف بودجه کشف‌رود در آلبوم‌اقتصادی سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ فقط برای ساخت یک تصفیه‌خانه مانند طبرسی در این پروژه، کمی بیشتر از ۶ درصد است. با این حال بودن ردیف بودجه‌ای به نام کشف‌رود در آلبوم اقتصادی کشور، بهتر از نبود آن است و شاید رقم درنظرگرفته‌شده برای آن در سال‌های بعد افزایش پیدا کند.