گفت‌وگو با داوطلب مشهدی تزریق واکسن ایرانی کرونا
گفت‌وگوی شهرآرا با یکی از داوطلبان مشهدی تزریق واکسن ملی کرونا که در کنار هزاران هم‌وطن دیگر برای کارآزمایی انسانی این واکسن پا به میدان گذاشته است.
مصطفی توفیقی | شهرآرانیوز؛ چند وقت است با دوستان صمیمی‌تان دور هم جمع نشده‌اید؟ دلتان لک زده برای مسافرت، یک مراسم عروسی یا میهمانی مفصل، رفتن به گردش و شهربازی؟ دوست دارید برای یک روز هم که شده این ماسک لعنتی را از صورتتان بردارید و بدون آن، یک صبح تا عصر را در خیابان قدم بزنید؟ همه ما همین‌طور هستیم. سوگوار از‌دست‌دادن عزیزان، لحظه‌های خوب، رفاقت‌های نزدیک‌تر؛ و منتظر! منتظر رسیدن نجات‌دهنده، نجات‌دهنده‌ای که خودش نمونه‌ای از همین موجود ریز بی‌اعصابی است که حالا یک سال می‌شود که زندگی‌مان را به‌کلی مختل کرده است، یک ویروس ضعیف‌شده یا مرده که به اسم واکسن به بدنمان وارد شود و خیالمان را برای همیشه از دست این ترس مشترک راحت کند.
کدام مسیر؟
«واکسن کرونا» دغدغه مشترک امروز بیشتر ماست، البته که بعضی‌ها هم هستند که لزوم استفاده از این واکسن را از بیخ و بن منکر می‌شوند. در‌کنار دغدغه‌های این «بعضی‌ها»، افراد احتمالا بیشتری در‌حال داغ‌کردن تنور هشتگ «واکسن بخرید» در فضای مجازی هستند. اما گروه سومی هم هستند که باور دارند رسیدن به نمونه داخلی واکسن کرونا، بهترین راه نجات است، کسانی که به‌جز بخش مهمی از جامعه علمی و پزشکی کشور، چندهزار داوطلب «تست انسانی واکسن کرونا» مهم‌ترین صدای آن‌ها محسوب می‌شوند. شما جزو کدام‌یک از این دسته‌ها هستید؟
اعتمادتان به شیوه‌های طب سنتی و دارو‌های گیاهی بیشتر است یا واکسن‌های تازه‌از‌راه‌رسیده؟ ترجیح می‌دهید در زمان زودتری از واکسن خارجی استفاده کنید یا منتظر نمونه داخلی واکس کرونا بمانید؟ و اصلا با فرض اینکه زمان دسترسی به نمونه داخلی و خارجی این واکسن یکسان باشد، ترجیح می‌دهید از کدام واکسن استفاده کنید؟ در این گزارش به‌سراغ شهروندان و کارشناسان رفته‌ایم و از آثار اجتماعی این تقابل دیدگاه‌ها گفته‌ایم و شنیده‌ایم.
موج‌سواری بر نگرانی‌های مردم
هشتگ‌باز‌های فضای مجازی که این روز‌ها آمادگی دارند هر مسئله‌ای را در فضای مجازی به هشتگ تبدیل کنند و این هشتگ‌ها را رها کنند به جان زندگی ما، این روز‌ها به‌سراغ مسئله واکسن کرونا رفته‌اند. معصومه نصیری، فعال رسانه‌ای نزدیک به اصولگرایان، ازطریق رصد دیتاک نشان داده است که (تا تاریخ نوشتن این گزارش) هشتگ «واکسن‌بخرید» در توئیتر با ۱/۷۵ هزار توئیت، ۷/۵۲ هزار ریتوئیت و ۳/۳۵۶ هزار لایک و با ۳۱۳۰ پست در ساعت از‌سوی بخشی از مخاطبان پیگیری شده است. این فعال رسانه‌ای همچنین مدعی شده است: «موجی سعی در ایجاد فضای جاماندگی ایران از سایر کشور‌ها و بی‌توجهی مسئولان به سلامت مردم را دارد؛ همین موضوع باعث شده توئیتی با مضمون «این موضوع دیگر نه امنیتی است و نه سیاسی، به ما گزارش دهید چه تعداد واکسن از چه کشوری قصد خرید دارید؟!» با ۷/۹ هزار لایک، پرلایک‌ترین توئیت در این موضوع باشد.»
نکته قابل توجه در این بین این است که کاربران بانام و بی‌نام فضای مجازی در‌حالی پرسشگری درباره تهیه واکسن کرونا را امری غیرامنیتی و غیرسیاسی تلقی می‌کنند، که مانند برخی مسائل دیگر، به‌نوعی روش مطالبه‌گری خود را خواسته یا ناخواسته سمت‌وسوی سیاسی و امنیتی می‌دهند. دکتر رضا امین‌پور، پزشک، اعتقاد دارد: «به‌طور‌کلی همان‌قدر‌که کشاندن پای مسائل حوزه سلامت و پزشکی به حیطه دعوا‌های سیاسی خطرناک است، طرح مسائل تخصصی و حرفه‌ای ازطریق پروپاگاندای رسانه‌های اجتماعی نیز می‌تواند خطرناک و آسیب‌رسان باشد.» امین‌پور در گفتگو با وبدا با اشاره به اینکه «مهم است که در هر شرایطی سلامت و زندگی شهروندان در اولویت همه ارکان سیاسی و اجتماعی باشد» باور دارد «هرگونه مطالبه‌گری اجتماعی درباره مسائل تخصصی پزشکی باید ابتدا در جامعه علمی شکل گیرد و در‌صورت صلاحدید جامعه علمی و پزشکی به سایر مردم منتقل شود، در‌حالی‌که به نظر می‌رسد کنش‌های فضای مجازی بیش از آنکه ناشی از نظر متخصصان علمی باشد، موج‌هایی است که توسط فعالین سیاسی و اجتماعی کلید می‌خورد.»
پیشاهنگان تازه‌نفس
هم‌زمان با داغ‌شدن هشتگ و توئیت و ریتوئیت‌های «واکسن بخرید» در شبکه‌های اجتماعی و البته جدال‌های لفظی سیاست‌مداران بر سر چرایی تأخیر در خرید واکسن کرونا، گروهی هم هستند که بخواهند بی‌آنکه صدایشان بلند شود، از جسم و جانشان، پلی برای به‌سلامت گذر‌کردن هم‌وطنانشان از جنگ با دشمن نامرئی درست بکنند. کسانی که کارشان، کم از آن جوانمردانی ندارد که از تن، پل می‌ساختند بر روی سیم‌های خاردار و زمینهای مین‌کاری‌شده برای عبور سلامت سربازان دفاع مقدس تا خاکریز دشمن. حالا، پس از ماه‌ها ایثار و جا‌ن‌بر‌کفی جامعه پزشکان و پرستاران، گروهی تازه‌نفس، پیشاهنگ جان‌نثاری برای سلامت ما و شما شده‌اند: داوطبان تست انسانی واکسن کرونا.
ارتش سی هزار نفری سلامت
سه‌شنبه دوم دی‌ماه، رسانه‌ها از آغاز ثبت‌نام داوطلبان تست انسانی واکسن ایرانی کرونا ازطریق سایت و سامانه۴۰۳۰ خبر دادند. اگرچه هنوز فضایی در سایت برای ثبت‌نام اینترنتی قرار داده نشده است، فقط در ۳ روز اول ثبت‌نام برای این کارآزمایی انسانی، حدود سی‌هزار نفر ازطریق تماس با سامانه ۴۰۳۰ آمادگی خود را برای انجام این تست اعلام کردند. حجت‌ا... نیکی‌ملکی، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، در توئیتی، از اعلام آمادگی حدود ۴۵ هزار نفر برای مشارکت در آزمایشات بالینی واکسن ایرانی کرونا خبر داد و نوشت تاکنون (طی سه روز اول ثبت نام) ۴۴ هزار و ۹۴۱ نفر برای داوطلبی تست انسانی واکسن کرونا با سامانه ۴۰۳۰ تماس گرفته اند و ۲۷ هزار و ۷۹ نفر اعلام آمادگی کرده‌اند.
گفت‌وگوی کوتاه با یکی از نخستین داوطلبان
در شرایطی که ثبت نام از داوطبان کارآزمایی انسانی واکسن کرونا، به‌تازگی شروع شده است و این سربازان گمنام ارتش ضد‌کرونا، به دلایل مختلف حضوری رسانه‌ای ندارند، با خوش‌شانسی از ثبت‌نام یکی از دانشجویان دانشگاهی در مشهد در این آزمایش ملی مطلع می‌شوم. ازطریق یکی از دوستان مشترک با این دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی تماس می‌گیرم تا از صحت خبری که دهان‌به‌دهان رسیده است مطلع شوم.
اگرچه بسیار خوش‌برخورد است، برای گفتگو در‌این‌باره تمایلی نشان نمی‌دهد؛ «ببینید، اینکه من در چنین طرحی داوطلب شده‌ام، حتما برای خودم حسابی بالا و پایین کرده‌ام و به چیز‌هایی رسیده‌ام که برایم مهم است، اما یک بخشی از اهمیت رفتن این مسیر هم در این است که ما رعایت همه جوانب را بکنیم و من هنوز نمی‌دانم موضع کسانی که این آزمایش را ترتیب داده‌اند درباره گفت‌وگوی ما با رسانه‌ها چیست، ضمن اینکه اصلا مشخص نیست که درنهایت با داوطلبی ما برای این آزمایش موافقت شود یا خیر، و اگر هر کدام از این صد‌ها نفر بخواهند در‌این‌باره مصاحبه کنند، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.»
او با این اشاره که «فکر می‌کردم اگر قرار است کاری برای خودم و مردم کشورم بکنم، الان وقتش است» توضیح می‌دهد که «آن‌طور‌که اعلام کرده‌اند از داوطلبان این مرحله فقط به ۵۶ داوطلب نیاز دارند و در مرحله بعد واکسن به ۵۰۰ نفر تزریق خواهد شد.»
از این داوطلب تست انسانی واکسن کرونا درباره نگرانی‌اش از عوارض مشارکت در این کارآزمایی می‌پرسم. پاسخ می‌دهد: «بالاخره اگر همه بترسند و عقب بکشند، چه‌طور می‌خواهیم از این مرحله عبور کنیم؟ با همه حرف و حدیث‌هایی که ممکن است در چنین شرایطی باشد، من ترجیح می‌دهم به حرف دانشمندان کشورم اعتماد کنم تا تجار کشور‌هایی که در دوستی‌شان با مردم کشورم شک دارم. به‌هر‌حال فکر نمی‌کنم خون ما از خون شهدا رنگین‌تر باشد یا سلامتمان مهم‌تر از سلامت پزشکان و پرستار‌ها باشد. ترجیح می‌دهم در‌این‌باره مثبت‌اندیش باشم.»
جوانان ایرانی می‌توانند
دکتر مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، به وبدا گفته‌است: «برخی افراد تصور می‌کنند که اظهارات درباره موفقیت‌های واکسن‌های ایرانی، خلاف واقع است، اما دست‌کم‌گرفتن جوانان باهوش ایرانی که سرمایه‌های کشور هستند، غیرمنصفانه و نادرست است.» وی باور دارد: «جوانان ایرانی که در‌حال ساخت واکسن ایرانی کووید ۱۹ هستند یا افرادی که کیت تشخیصی ایرانی را تولید کردند، فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های خوب کشور هستند. این‌ها سواد و دانش کافی را دارند و امکانات هم برای ساخت واکسن در‌اختیار آن‌ها قرار گرفته است.» خانم محرز درباره آزمایش فاز انسانی اولین واکسن ایرانی کرونا به رسانه‌ها توضیح داده است: «آزمایش واکسن ایرانی کرونا که موفق به کد اخلاق از کمیته ملی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت شده است، آغاز شده و داوطلبان باید سن ۱۸ تا ۵۰سال داشته باشند و از دیگر شرایط داوطلبان، مبتلا‌نبودن به بیماری‌های زمینهای و نداشتن سابقه ابتلا به کووید ۱۹ است.»
چراغ‌های افروخته، فردای روشن
آن‌طور‌که به نظر می‌رسد در شرایطی که هشتگ‌باز‌های فضای مجازی در‌حال پیش‌بردن کارزار «واکسن بخرید» برای تحت فشار قرار دادن دولت برای خرید واکسن خارجی کرونا هستند و در‌مقابل عده دیگری هم هستند که با دستاویز قرار دادن مفاهیمی، چون طب سنتی به‌کلی منکر لزوم استفاده از واکسن برای ریشه‌کنی کرونا شده‌اند، و در روز‌هایی که دعوای سیاسی بر سر تأثیر امضا یا عدم امضای NPT برای خرید واکسن خارجی بالا گرفته است، یک ارتش ده‌ها هزار نفری از جوانان گمنام ایرانی در‌حال شکل‌گرفتن است که با داوطلب‌شدن برای کارآزمایی انسانی واکسن ملی کرونا، برای روشنی راه دانشمندان ایرانی تا رسیدن به نتیجه نهایی، چراغ می‌افروزد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
