بازار داغ «همیار تقلب»؛ چند می‌گیری جای من امتحان بدهی؟

تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ بساط سرکلاس‌نشینی که با حضور کرونا برچیده شد، حواسمان به این نبود که عده‌ای متخصص کاسبی در شرایط سخت، نانشان را چرب می‌کنند به لطف دانش‌آموزان و دانشجویان عزیزی که پول دارند، اما انرژی و اراده درس‌خواندن ندارند. زمانی دانش‌آموزان اهل تقلب باید شب تا صبحِ امتحان را بیدار می‌ماندند و همه کتاب را در یک برگه به‌اندازه کف دست پیاده می‌کردند، روی دست و پا و لباس‌هایشان فرمول می‌نوشتند یا این اواخر به هزار دوز و کلک، تلفن همراه می‌بردند سر جلسه. متقلبان دست‌کم زحمت و استرسی نفس‌گیر را تحمل می‌کردند که گاهی با تیزبینی مراقب ممکن بود تلاششان تباه شود، اما این روز‌ها تقلب با آرامشی عجیب همراه است. سفارش تقلب می‌دهید، نمره تضمینی عالی می‌گیرید و خداحافظ تا ترم بعد.

در این گزارش به آن‌هایی که خودشان درس می‌خوانند و بدون هیچ تقلبی امتحان می‌دهند، کاری نداریم، حرف بر سر افرادی است که تقلب می‌کنند و به پدیده‌ای به نام «همیار تقلب» پر و بال می‌دهند. اگر کلاس اول تا پنجم یا ششم باشند، همین‌که پدر، مادر یا خواهر و برادری کنار دستشان بنشیند و آزمون‌های داخل نرم‌افزار شاد را حل کند، کافی است.

 

پدرِ آرش، مادرِ نیکا و خواهر دانشجوی مهراد، نمونه‌ای از هزاران مورد تقلب خانگی هستند. توجیه‌شان هم متفاوت است. یکی می‌گوید: بچه‌ها نمی‌توانند امتحان آنلاین بدهند، دیگری دلش برای دخترش می‌سوزد که نمره کم بگیرد و آن یکی هم می‌داند اگر به هوای برادرش باشد، نمره‌اش ناپلئونی است.

البته آن‌ها از واژه «کمک» برای کارشان بهره می‌گیرند و همه متفق هستند در اینکه «چرا ما کمک نکنیم، آن هم در جایی که همه تقلب می‌کنند!»

نیلوفر، دانش‌آموز سال دوازدهم رشته ریاضی، سال‌های قبل جزو محصلان خوب کلاس بوده، اما از خرداد گذشته، حضور دسته‌جمعی در امتحانات را در پیش گرفته که هم سرگرمی است و هم نمره نهایی، بهتر؛ «بچه‌های کلاس یک گروه تلگرامی جدا ساخته‌اند که به محض شروع امتحان در سامانه شاد، کسی که در آن درس زرنگ‌تر است، پاسخ می‌دهد و جواب‌ها را در گروه می‌گذارد تا همه استفاده کنند.»

او که خودش زحمت پاسخ‌دادن به سؤالات امتحانی درس شیمی را برعهده گرفته است، با خنده‌ای بلند می‌گوید: «هرچه امتحان میان‌ترم و پایان‌ترم شیمی و کار کلاسی باشد، انجام می‌دهم و می‌فرستم داخل گروه. حالا همه بچه‌ها در یک سطح نمره هستند.»

روز‌های امتحان برای نیلوفر و دوستانش، «روز سرگرمی است؛ همه به‌سرعت به سؤالات جواب می‌دهند و نیازی نیست نگران آزمون باشند. شور و حال عجیبی برپاست.»

دانش‌آموزان راه‌هایی دیگر هم دارند. چیزی که با یک جست‌وجوی ساده در شبکه‌های اجتماعی پیدا می‌شود، گروه‌هایی است که بدون نگرانی، عنوان «تقلب در امتحانات» را انتخاب کرده‌اند. برای برخی البته باید تعداد مشخصی را عضو گروه کنید. آنجا می‌توانید دنبال کسی بگردید که یا از روی معرفت یا با دریافت وجه در امتحان به شما کمک کند. گروه پر از مشتری و فروشنده کمک و پیام‌های این‌چنینی است: «کسی ریاضی دهم بلده؟»، «کسی هست ادبیات یازدهم رایگان کمک کنه؟»، «سلام. من ساعت ۵ امتحان دارم. ریاضی هشتم. اینجا اگه دبیرستانی هست، لطفا کمکم کنه»، «زیست و شیمی دهم فولم».

از عجز و ناله‌هایی که در این گروه‌ها دیده می‌شود، پیداست برخی دانش‌آموزان آن‌قدر از درس و کتاب دور شده‌اند که اگر فردی را برای تقلب یا همان کمک پیدا نکنند، نمره‌شان کمتر از ۱۰ می‌شود. سؤال این است که چنین شرایطی پیش از کرونا هم بوده یا اثر کلاس‌ها و امتحانات مجازی است؟

برای گرفتن مبلغ شرکت در آزمون‌ها، برای چند گروه پیام می‌فرستم. یکی را در دیوار مشهد پیدا می‌کنم که بدون نام و نشانی مشخص با نام H پیام می‌دهد و هویت پاسخ‌دهنده مشخص نیست. اسم چند درس را در رشته‌های دانشگاهی می‌آ‌ورم تا قیمت بدهد؛ برای درس آمار مقطع کارشناسی ارشد ۱۵۰ تا ۲۰۰‌هزارتومان نرخ می‌دهد؛ البته با تضمین نمره ۲۰. برای درس رشته‌های خیلی تخصصی به گفته خودش، استاد به سؤالات پاسخ می‌دهد. می‌گوید: «باید مبلغ را واریز کنید و کد شرکت در جلسه آزمون آنلاین را بدهید تا فرد موردنظر ما به‌جای شما امتحان بدهد.»

آنچه می‌گوید، خیلی عجیب است! یعنی استادی که در یک دانشگاه از دانشجویانش امتحان می‌گیرد، در دانشگاه دیگری در ازای مبلغی برای دانشجویان دیگری امتحان می‌دهد! مبلغی که برای هر امتحان از من می‌خواهد ۲۰۰‌هزارتومان است، البته در گروه دیگری قیمت کمتر است و در گروه دیگری، بیشتر. مثلا در گروهی که اسمش «همیار...» است، مبالغ بیشتر است، اما کارشان از همیاری گذشته و کم‌مانده مراحل فارغ‌التحصیلی، گرفتن مدرک و ارسال در منزل را برایتان انجام بدهند! از تدریس، حل تمرین، رفع اشکال و اجرای پروژه‌های مختلف در همه رشته‌ها تا انجام تایپ، ترجمه، ساخت پاورپوینت، پروپوزال و پایان‌نامه، همه را انجام می‌دهند.

هم دبیرستان را پوشش می‌دهند هم دانشگاه را. برای درس استاتیک رشته مکانیک بین ۲۵۰ تا ۳۰۰‌هزارتومان می‌گیرند و برای یکی از دروس رشته پزشکی ۵۰۰ تا ۵۵۰‌هزارتومان. البته کسی که به پیام‌هایم پاسخ می‌دهد، تأکید می‌کند که «باید پیش از امتحان جزوه‌ها را برایمان ارسال کنید.» ضمن اینکه نمی‌دانم تعهد کاری است یا داستان دیگری در‌جریان است، وقتی در پایان می‌نویسد: «اگر قبول کنیم کار را انجام بدهیم، قطعا نمره خوب را تضمین می‌کنیم.»

گردش در گروه‌های دیگر را ادامه می‌دهم. همه‌جور مشتری و همه‌جور فروشنده پیدا می‌شود؛ بعضی‌ها مثل دو دانشجوی درس‌خوان دانشگاه فقط برای گذارندن امور زندگی با مبلغ توافقی امتحان می‌دهند و یکی فقط درس ریاضی راهنمایی و دروس دبیرستان را در ازای ۱۲ هزار‌و ۵۰۰ تومان برای هر درس امتحان می‌دهد. برایم می‌نویسد که باید سؤالات امتحان را بفرستم تا جواب را ارسال کند.

اگر خیال می‌کنید اوضاع خیلی خراب است، ادامه مطلب را بخوانید تا ببینید که خراب‌تر نیز می‌شود و بدانید در جامعه آموزشی خود با چه شرایطی روبه‌رو هستیم. آزمون‌های مجازی شرایطی را پیش آورده است که تنبلی و تقلب به رشته خاصی تعلق نمی‌گیرد. برخی دانشجویان پزشکی هم این روز‌ها برای فرار از امتحانات سخت به خیل متقلبان پیوسته‌اند.

 

سارا، دانشجوی مشهدی سال چهارم پزشکی عمومی یکی از دانشگاه‌های شهر‌های شمالی است. می‌گوید: «امتحانات ما خیلی مشکل است و با کمک‌گرفتن از دانشجوی سال بالایی حل نمی‌شود؛ برای همین مجبوریم از پزشکان و متخصصانی که درحال کار هستند، کمک بگیریم. تیرماه پنج‌نفری در یک خانه جمع شدیم و پدر یکی از بچه‌ها که متخصص ارتوپد بود، برای ما امتحان داد. حالا هم یک متخصص قلب از آشنایان پیدا کرده‌ایم که در آزمون «کورس قلب» شرکت کند و امتحان بدهد.»

او در همه روز‌های کرونا که دانشگاه‌ها تعطیل بوده است، با دوستانش برای تقلب جمعی در همان شهر شمالی ماند و به خانه برنگشت. وقتی می‌پرسیم مدرکی که با این شیوه به دست بیاید چه ارزشی دارد، لبخندی می‌زند و جوابی‌ نمی‌دهد.

نوید هم که دانشجوی پزشکی است، مشابه همین تجربه را دارد. البته در یک مورد تقلب نتیجه نداده است؛ او تعریف می‌کند: «یکی از هم‌کلاسی‌هایم از هماهنگی تقلب‌ها در اینستاگرام استوری گذاشته‌بود، درحالی‌که استاد همان درس جزو فالوورهایش بود. روز بعد تصمیم عوض شد و به‌جای امتحان وادارمان کردند پروژه تحویل بدهیم.» خود نوید با خنده‌ای حرف آخر ما را می‌زند؛ «خدا می‌داند از این دانشجوها، چه پزشکان و مهندسانی بیرون بیاید!»

اگر آدم تازه کاری در دنیای تقلب باشید و همین حالا پای گوگل بنشینید و جست وجو کنید، ده‌ها صفحه برایتان باز می‌شود که انواع روش‌های عملی و فضایی تقلب را به شما پیشنهاد می‌کند. درکنار آن با هر مبلغی که اندازه جیبتان است، می‌توانید فردی را برای امتحان دادن استخدام کنید. در چنین شرایطی، چند درصد دانش آموزان و دانشجویان حاضر به درس خواندن در شب امتحان و اضطراب پاسخ گویی به سؤالات می‌شوند؟ منطقی است که پول بدهید و نمره الف بگیرید. از سوی دیگر، دانش آموزان و دانشجویان نخبه هم ترغیب می‌شوند درکنار درس‌های خود برای دیگران هم امتحان بدهند و درآمدی کسب کنند.

 

کار البته خراب‌تر است و شما می‌توانید پزشکی را پیدا کنید که دربه در به دنبال کسی می‌گردد تا به جای او، در امتحانات بازآموزی اش شرکت کند. اینجا آشفته بازاری است، بدون نظارت هیچ متولی و مسئولی.

توضیح شهرآرا: باتوجه به پیامد‌ها و دغدغه‌های حقوقی‌ای که این گزارش می‌تواند داشته‌باشد، همه نام‌ها و نام‌های خانوادگی تغییر داده‌شده‌است، اما نام‌ها و عناوین حقیقی در تحریریه موجود است.