بازار سهام در برزخ سیاست

بازار سهام ایران در برزخ تصمیم‌های سیاست‌گذار برای حفظ شاخص قرار گرفته و تدبیر شورای‌عالی بورس درباره دامنه نوسان نامتقارن، سرمایه‌گذاری و دادوستد سهام را در وضعیت انتظار و بلاتکلیفی نگه داشته و یکی از متغیر‌های اصلی بازار سهام یعنی نقدشوندگی را بی‌اثر کرده است. بدیهی است تا زمانی که هدف و جهت سیاست‌گذاری‌ها بر اساس انگیزه‌های سیاسی و نه مؤلفه‌های واقعی اقتصاد در راستای حفظ شاخص در محدوده مورد انتظار باشد، پویایی و شفافیت در بازار سهام شکل نخواهد گرفت.

 

روشن است که سیاست‌های اتخاذشده برای تقویت قدرت نقدشوندگی بازار سهام تا کنون پاسخ‌گو نبوده است و دامنه نوسان نامتقارن هم نمی‌تواند به عمیق‌ترشدن بازار بینجامد و تنها خاصیت این سیاست‌های کوتاه‌مدت و شکننده، نگهداری سهام‌داران در وضعیت صبر و انتظار و برزخ بین فروش‌وخرید خواهد بود.

این روز‌ها تأکید بیشتر فعالان بازار سهام و صاحب‌نظران روی برداشتن دامنه نوسان و پایان‌دادن به وضعیت برزخی است و این ضرورت ایجاب می‌کند که به‌جای روش‌های منسوخ و سلبی مبنی حفظ شاخص و جلوگیری از روند اصلاح قیمت سهام در بازار، جهت سیاست‌گذاری‌ها به‌سمت تقویت تحلیل‌محورشدن بازار تغییر کند؛ افزون بر اینکه باید از سیاست‌های دستوری دست کشیده شود تا شاهد عمیق‌ترشدن بازار و اصلاح رفتار سهام‌داران باشیم.

تردیدی نیست که بازار سهام در آینده با نوسان مثبت‌ومنفی روبه‌رو خواهد شد و هرگونه تلاش برای حفظ تصنعی شاخص بر مدار مثبت یا جلوگیری از ریزش سنگین، محکوم به‌شکست خواهد بود. اگر سیاست‌گذاران بازار سهام به ارزنده‌بودن سهام برخی شرکت‌ها باور دارند، وضع مقررات محدودکننده و دستوری توجیه‌ناپذیر خواهد بود و اصرار بر این سیاست‌های نامطلوب فقط به‌نفع نوسان‌گیران و سیگنال‌دهندگان به‌جای تحلیلی‌شدن بازار سهام و تقویت نقدشوندگی و شفافیت بازار رقم می‌خورد. افزون بر اینکه چشم‌انداز نرخ تورم به‌گونه‌ای است که نشانه‌هایی از کاهش نرخ تورم در کوتاه‌مدت متصور نیست و سیاست‌گذاران بازار سهام اگر روند و جهت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری خود را اصلاح نکنند، این خطر وجود دارد که انتظارات تورمی بر رفتار سهام‌داران حاکم شود و محاسبات آن‌ها برمبنای تحلیل واقع‌بینانه جای خود را به تصوراتی از احتمال نوسان پرقدرت شاخص در آینده بدهد.

واقعیت این است که تکرار روند بازده سهام که تا قبل از مرداد امسال صورت گرفته بود، دیگر دور از انتظار است و بیم آن می‌رود که سیاست‌های محدودکننده معاملات در بازار سهام بیشتر بر انتظارات غیرواقع‌بینانه و تصورات سهام‌داران غیرحرفه‌ای دامن بزند و آن‌ها را برای ورود یا خروج در وضعیت برزخ نگه دارد. بازار سهام وقتی آیینه تمام‌نما و دماسنج واقعی اقتصاد ایران است که اصولی، چون شفاف‌شدن معاملات، نقدشوندگی سهام، تحلیل‌محورشدن تصمیم سهام‌داران و شناخت و آگاهی آن‌ها از اتفاقات درون شرکت‌ها و چشم‌انداز آینده آن‌ها و همچنین تصویر روشن از تحولات سیاسی و اقتصادی حاکم شود و نباید فراموش کرد که بازار سهام، بازاری برای سرمایه‌گذاری مبتنی بر قدرت ریسک سهام‌داران و توان آینده‌نگری آن‌هاست و بیمه‌کردن بازار سهام با سیاست‌های موقت و شکننده راه به‌جایی نخواهد برد.