بُزکَشی (کشیدن بز) یک بازی سنتی گروهی است که بر روی پشت اسب انجام می‌شود، این بازی یکی از قدیمی‌ترین بازی‌های افغانستان است که جهان آن را به عنوان بخشی از فرهنگ افغانستان می‌شناسد.
سید محمدرضا هاشمی | شهرآرانیوز؛ بزکشی در میان اقوام عشایری ترک‌تبار که از شمال و شرق دورتر به افغانستان آمده بودند و از چین و مغولستان در سده‌های ۱۰ تا ۱۵ به سمت غرب گسترش یافته بودند آغاز شد و این سری مهاجرت‌ها در قرون طولانی بالاخره در سال ۱۹۳۰ پایان یافت از زمان سکاها تا دهه‌های اخیر، بزکشی میراثی از دوران گذشته باقی مانده است.
طالبان با بزکشی مخالف بودند
در هنگام حاکمیت رژیم طالبان، بزکشی در افغانستان متوقف شده بود، به این دلیل که طالبان بزکشی را غیراخلاقی دانسته بودند اما بعد از شکست طالبان، انجام این بازی دوباره آغاز گردید.
این بازی در میان ببشتر اقوام افغانستان رواج دارد، در شمال افغانستان علاقه‌مندان زیاد داشته و در مجموع به عنوان ورزش فرهنگی مردم شمال افغانستان شناخته می‌شود. فعلاً به جز ولایات جنوبی در ۲۸ ولایت افغانستان تیم‌های منتخب وجود دارد.
نحوه انجام بازی به این صورت است که عده‌ای سوار بر اسب برای جابجا کردن لاشه یک بز یا گوساله تازه ذبح شده با هم به رقابت می‌پردازند، سوارکاران باید لاشه بز را در حین سوارکاری از روی زمین برداشته و آن را با پیشی گرفتن از رقبا در محل مشخصی که معمولاً یک دایره علامت‌گذاری شده در زمین بازی است بر زمین بگذارند.
چاپ‌انداز بازیکن بزکشی
بازیکنان بازی بزکشی که در افغانستان چاپ‌انداز نامیده می‌شوند گاه برای کسب مهارت به سال‌ها تمرین نیاز دارند.
لاشه مورد استفاده در بزکشی معمولاً ذبح شده و دست و پاهایش از زانو به پایین قطع می‌شود، لاشه را برای سفت شدن حدود ۲۴ ساعت قبل از بازی در آب سرد می‌خوابانند، گاهی برای افزودن بر وزن لاشه درون آن را پر از سنگ می‌کنند.
بنا بر نوشته دانشنامه ایرانیکا؛ بزکشی در افغانستان از حمایت دولت‌های متوالی برخوردار بوده است به نحوی که در زمان محمد ظاهرشاه (تا ۱۹۷۳) این مسابقات همزمان با جشن تولد شاهنشاهی برگزار می‌شد، رژیم‌های بعدی تاریخ مسابقه را به سالروز سازمان ملل متحد تغییر دادند.
در شمال افغانستان حداقل قبل از تجاوز شوروی در ۱۹۷۹، تا چند صد سوارکار می‌توانستند همزمان با هم در نوع خاصی بزکشی که در زبان دری به «توده‌برآئی» معروف است به رقابت بپردازند این رقابت در جشن‌های عروسی و ختنه‌کنان رایج بود.
سوارکاران بزکشی که به نام چاپ انداز یاد می‌شوند مردان خیلی قوی می‌باشند که خوراک آنها شوربای گوشت می‌باشند، در مسابقات پر هیجان بز کشی کسی که بز را می‌خواهد اززمین بالا کند یا در حال انتقال به دایره حلال باشد دیگران حق شلاق زدن بز کش را دارند.
در یک مسابقه یک چاپ انداز پر مهارت صدها یا هزار شلاق می‌خورد تا بز از دستش بیافتد به منظور کم شدن درد چاپ اندازان کلاگیرد یاتقر و لباش زیاد می‌پوشند.
به همین منظور روسها این بازی را در کشورهای آسیای میانه ممنوع قرار داده بودند در بازی بزکشی امکان زیاد شکستن دست وپا وجود دارد بعضاً چاپ اندازها عمر خودرا از دست می‌دهند.
برای تماشای عکس‌ها در سایز بزرگتر و کیفیت بهتر بر روی آنها کلیک کنید
تاش پهلوان مشهورترین پهلوان بزکش
مشهورترین پهلوان بزکش در تاریخ افغانستان تاش پهلوان (در ازبکی به معنی پهلوان سنگی است) بود، قد این مرد دو متر وزنش ۱۹۰ کیلو و در زیبائی خود شهرت داشت، این مرد در سال ۱۳۶۰ از طرف دشمنان او بقتل رسید.
تربیت بزکش یا چاپ انداز
در شمال افغانستان خان‌های بزرگی وجود دارند که دارای چندین هزار گوسفند گاو و بز هستند. این خان‌ها به منظور رقابت بین همدیگر جوانان قوی را در سنین ۱۴-۱۸ سالگی تحت تمرین چاپ اندازی قرار می دهند.
خان‌ها کوشش می‌کنند بهترین اسب را داشته باشند، برای نگهداری اسبها چند نفر را استخدام می‌نمایند که به نام «میتر» یاد می‌شود، این جوانان برای چندین سال در خط دوم یا عقبی تمرین داده می‌شوند تا چاپ انداز ماهر شوند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
