ابراز نگرانی مدیر کل زمین شناسی در خصوص فرونشست زمین در دشت‌های مشهد

به گزارش شهرآرانیوز، جعفر طاهری افزود: خشکسالی‌های متوالی ۲ دهه اخیر در بخش وسیعی از کشور از یک سو و برداشت بی رویه از سفره‌های آب زیرزمینی از سوی دیگر، فرونشست زمین در بسیاری از دشت‌های حاصلخیز را رقم زده است.
وی اظهار داشت: با توجه به کمبود آب شیرین در مناطق خشک، روش‌های غیر علمی برداشت آب‌های زیرزمینی در بسیاری از مناطق در حال انجام است، این برداشت‌های بی‌رویه سبب شده است مشکلات جانبی به مسئله بحران آب افزوده شود که امروزه به صورت مشکلات اساسی درآمده و نه تنها بحران آب را جدی‌تر کرده، بلکه پیامد‌های منفی دیگری را نیز در پی داشته است.
وی گفت: از جمله این مشکلات، مسئله فرونشست دشتهاست که اگر به فکر چاره برای آن نباشیم به زودی از سایر مخاطرات طبیعی، سبقت می‌گیرد و ما را با پدیده‌ای روبرو می‌کند که شاید هرگز به آن فکر نکرده‌ایم.
مدیر کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور افزود: این پدیده اثرات مخرب بسیار بر شرایط اقلیمی و محیطی منطقه دارد، خشک شدن زمین حاصلخیز، ایجاد شکست در ساختمان ها، پل ها، راه‌های ارتباطی و سایر سازه‌ها، ایجاد فروچاله‌ها و مشکلاتی از این قبیل از عواقب فرونشست دشتهاست.
وی اظهار داشت: به منظور ارائه برنامه کاربردی برای مدیریت فرونشست، اداره کل زمین شناسی در سال ۹۵ پروژه‌ای با عنوان پایش فرونشست در دشت‌های خراسان رضوی با هدف تهیه نقشه پهنه بندی نرخ نشست و نقشه ریسک این مخاطره را به استانداری ارائه کرد که با وجود پیگیری‌های متعدد امکان جذب اعتبار استانی برای انجام کامل پروژه فراهم نشد.
وی گفت: در اسفند ماه سال ۹۶، از محل منابع در اختیار سازمانی، اعتباری برای پایش فرونشست در پنج دشت بحرانی خراسان رضوی اختصاص یافت که این مطالعات به عنوان جامع‌ترین مطالعات مرتبط با پدیده فرونشست در این استان به شمار می‌رود و نتایج آن به زودی به مراجع ذیربط ارسال می‌گردد.
طاهری افزود: طبق مطالعات انجام شده از ۲ هزار و ۷۱۸ کیلومتر مربع مساحت دشت مشهد حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع در محدوده فرونشست قرار دارد و بر اساس بررسی‌های به عمل آمده در حال حاضر دشت بردسکن از نظر وجود عوارض سطحی شامل درز و شکاف‌های ایجاد شده در مناطق مسکونی و دشت نیشابور از نظر نرخ بالای فرونشست زمین در بین پنج دشت بحرانی استان در بحرانی‌ترین حالت قرار دارند، پس از آن دشت مشهد از وضعیت بحرانی برخوردار است، دشت‌های جوین و خواف در رده‌های بعدی میزان فرونشست در این استان قرار دارند که پس از نهایی شدن پردازش داده‌ها و کنترل میدانی نتیجه آن در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.
وی عوارض فرونشست زمین را شامل کاهش ظرفیت ذخیره آبخوان و شکاف‌هایی دانست که در مناطق دارای فرونشست زمین موجب تخریب مزارع، کانال‌های آبیاری و سازه‌ها می‌شود، این شکاف‌ها همچنین به بزرگراه‌ها و خطوط راه‌آهن آسیب وارد می‌کند.
وی اظهار امیدواری کرد با توجه به توان تخصصی و اجرایی لازم در بررسی فرونشست دشت‌ها با تامین اعتبارات لازم، مطالعات فرونشست در سایر دشت‌های استان تکمیل و با نصب تجهیزات فنی و پایش میدانی هدفمند، روند بررسی فرونشست زمین در این مناطق به صورت مستمر ادامه یابد.

منبع:ایرنا