بررسی مشکلاتی که دریافت وام ازدواج را سخت کرده است

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ یک جفت کفش آهنی، اولین نیاز شما قبل از هر چیز دیگری است تا بتوانید وام ازدواج ۷۰ میلیون تومانی سال ۱۴۰۰ را دریافت کنید. هـرچند مسئولان‌حرف وحدیث‌های زیادی درباره آسان سازی ازدواج -که به نظرشان یکی از مصداق هایش همین وام است- می‌زنند و حتی برای دریافتش قوانین به ظاهر ساده‌ای وضع می‌کنند، بازهم از حرف تا عمل فاصله زیادی است. چرا این نکته را می‌گویم؟ چون تقریبا در بیشتر بانک‌ها این قوانین رعایت نمی‌شود؛ البته بیشتر شدن دردسر‌های دریافت این وام باتوجه به افزایش مبلغ آن و باوجود انتقاد‌های سیستم بانکی به ناتوانی در پرداختش، پیش بینی پذیر بود.

اگر شما جزو زوج‌هایی هستید که تاریخ عقدتان بعد از ۱ فروردین ۱۳۹۷ بوده است و تابه حال وام ازدواج دریافت نکرده اید و حالا قصد اقدام برای دریافت آن را دارید، بد نیست از قوانین جدیدی که فعلا فقط روی کاغذ آمده است، مطلع باشید. حتما می‌دانید که طبق مصوبه مجلس، مبلغ وام ازدواج امسال به ۷۰میلیون تومان رسیده است. البته این مبلغ با هدف تشویق به ازدواج در سنین کم، برای پسران زیر ۲۵سال و دختران زیر ۲۳سال، ۱۰۰ میلیون تومان درنظر گرفته شده است. همچنین بانک‌ها برای ضمانت فقط باید یکی از سه گزینه اعتبارسنجی، یا یک ضامن و سفته یا سهم فرد از حساب یارانه را به منزله ضمانت بپذیرند.

بازدید‌های میدانی ما از شعب بانک‌های مختلف نشان می‌دهد که هیچ کدام از بانک‌ها حاضر به پذیرش این قوانین نیستند. به عنوان مشتری وارد شعبه یکی از بانک‌های دولتی می‌شویم و از خانمی که پشت باجه تسهیلات نشسته است، درباره شرایط دریافت وام ازدواج در این بانک می‌پرسیم. بدون هیچ حرفی، یک برگه باریک را که رویش با خط درشت تایپ شده است «مدارک لازم برای وام ازدواج»، به دستمان می‌دهد.

کادری در گوشه برگه با عنوان «مدارک لازم برای ۲ ضامن» توجه ما را جلب می‌کند. از خانم بانکدار می‌پرسیم مگر نگفتند یک ضامن کافی است و او پاسخ می‌دهد: مبلغ وام افزایش یافته است. یک فیش حقوقی برای ۷۰ میلیون تومان کافی نیست. از او درباره شرایط ضمانت با حساب یارانه سوال می‌کنیم که آن را هم به دلیل کمتر بودن مبلغ یارانه درمقایسه با اقساط، غیرممکن می‌داند.

شرایط در بانک بعدی هم به همین شکل است. این بار مرد میان سال پشت باجه بانک می‌گوید: حداقل دو ضامن با نامه کسر از حقوق لازم است. اگر هم بخواهید یکی از ضامن هایتان بازاری باشد، باید به بانک معرفی اش کنید. اگر تایید شد، مشکلی نیست. کارت یارانه را هم فراموش کنید؛ چون اصلا جواب نمی‌دهد.

اما شرایط در بانک سوم متفاوت است. مسئول باجه تسهیلات در این بانک به ما می‌گوید فعلا تا نیمه اردیبهشت، پذیرش وام ازدواج ندارند تا شرایط جدید پرداخت وام به آن‌ها ابلاغ شود. با خوشحالی می‌پرسیم یعنی همان کفایت یک ضامن؟ با تعجب جواب می‌دهد: نه، دو ضامن هم کم است. مبلغ وام افزایش یافته است. احتمالا شرایط به سه ضامن تغییر کند!

متصدی یکی از بانک‌های خصوصی نیز می‌گوید: فعلا دو ضامن کافی است، ولی شاید به دلیل افزایش مبلغ وام، شرایط تغییر کند.
شرایط در دیگر بانک‌ها نیز به همین صورت است. حتی برخی متصدیان وقتی درباره یک ضامن یا کارت یارانه سوال می‌کنیم، آن قدر باتعجب نگاهمان می‌کنند که انگار چیزی درباره قوانین جدید نشنیده اند.

از چند تازه عروس و تازه داماد اطرافمان هم درباره تجربه شان از اقدام برای دریافت وام ازدواج در سال جدید سوال می‌کنیم. «سنگ سنگین جلوی پایمان می‌اندازند تا کلا بی خیالش شویم. خب، اگر از اول نمی‌خواستند پرداخت کنند، چرا این قدر تبلیغ می‌کنند؟» این جملات را یکی از تازه داماد‌ها به ما می‌گوید و ادامه می‌دهد: من یک ضامن کارمند هم ندارم. در اخبار گفتند با یارانه، وام را می‌دهند، ولی حالا که مراجعه کرده ایم، می‌گویند دو ضامن می‌خواهند.

مرضیه که اواخر سال گذشته «بله» را گفته است، می‌گوید: پدر من کاسب است و پدر همسرم معلم بازنشسته. فکر می‌کردیم می‌توانیم هر دو وام را دریافت کنیم، اما وقتی به یکی از بانک‌های دولتی مراجعه کردیم، گفتند برای هر وام دو ضامن لازم است. به چند جای دیگر هم سر زدیم که اگر شرایط بهتری بود، بانک مدنظرمان را تغییر دهیم، اما همه جا داستان همین گونه است.

علی، یکی دیگر از افرادی است که به دلیل نداشتن ضامن به قول خودش فعلا بی خیال گرفتن وام و تهیه اقلام زندگی شده است. او می‌گوید: گفتیم دست کم هزینه چهار قلم از وسایلمان جور می‌شود که آن هم نشد. البته کلا مشخص است که نمی‌خواهند وام بدهند، فقط نمی‌دانم چرا اذیت می‌کنند؟
این گلایه‌ها به فضای مجازی هم رسیده است و عده‌ای در واکنش به اخبار منتشرشده دراین باره از تجربیات سخت خود برای دریافت وام یادشده گفته اند.

برای پیگیری موضوع به سراغ حمید صفایی نیکو، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های خراسان رضوی، رفتیم تا سوال هایمان را درباره علت اجرایی نشدن این قانون در بانک‌های استان، بازرسی‌های صورت گرفته در این زمینه و نحوه پیگیری شکایت مراجعه کننده‌ها در این باره مطرح کنیم، با این حال پس از چند روز پیگیری، پاسخی دریافت نکردیم.

 

اما شما می‌توانید پس از مراجعه به شعب بانک درصورت مشاهده تخلف با بازرسی بانک مربوط تماس بگیرید و درصورت بی نتیجه ماندن آن، شکایت خود را در سامانه بانک مرکزی ثبت کنید. امید است با افزایش شکایت ها، یا مجلس از وضع قوانین اجرانشدنی و تبلیغاتی که فقط موجب سرگردانی مردم می‌شود، دست بردارد یا مجریان دربرابر اجرای این قوانین تسلیم شوند.