درباره «گردباد»، نخستین جاروبرقی دنیا

عاطفه همایونی | شهرآرانیوز - پیش از اختراع جارو‌های برقی، بهترین روش برای خلاص شدن از شر گردوخاک فرش‌ها، تکاندن آن‌ها بیرون از خانه بود. در سال ۱۷۹۷، جارو‌های دستی در آمریکا رواج یافت، اما چندی نگذشت که مردم از این روش خسته‌کننده و وقت‌گیر دلزده شدند و به‌دنبال راهی بهتر و البته پیشرفته‌تر برای جارو کردن رفتند. در دهه ۱۸۵۰، جاروی دستی پیشرفته‌تری که از چندین قرقره و میل‌لنگ برای انتقال گردوغبار به داخل یک مخزن استفاده می‌کرد، اختراع شد.

چند سال بعد، آیوز مک‌گافی، اختراع اولین جاروی شبیه‌به دستگاه‌هایی را که ما امروز از آن استفاده می‌کنیم، ثبت کرد. او اختراعش را «گردباد» نامید. البته اختراع مک‌گافی یک جاروی موتوری یا برقی نبوده است، اما اولین جاروپمپی در ایالات‌متحده آمریکا شناخته می‌شود. بسیاری از مورخان، مک‌گافی را مخترع جاروبرقی می‌دانند، زیرا اختراع او دست‌کم از نظر ظاهری و کارآیی کلی، بسیار شبیه‌به جارو‌های برقی امروزی است.

آنچه منجر به اختراع جاروبرقی شد، نمی‌توان تنها به حساب بی‌حوصلگی و مشغله مردم آمریکا گذاشت. درواقع مشکل اصلی در استفاده از جارو‌ها یا برس‌ها برای تمیز کردن فرش‌ها این بود که گردوغبار‌های سبک روی فرش در هوای اتاق پراکنده می‌شدند و ذرات سنگین‌تر داخل پرز‌های فرش به دام می‌افتادند؛ درواقع با جارو‌های دستی، گردوغبار تنها از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر در اتاق منتقل می‌شد، مگر اینکه چندنفر دست به دست هم می‌دادند تا فرش‌ها را بیرون از خانه بتکانند. اختراع مک‌گافی برای حل همین مشکلات بود. دستگاه او با تولید یک جریان کنترل‌شده از هوای شدید، گردوغبار و خاک را به درون می‌کشید، ذرات سنگین را در یک محفظه به گیر می‌انداخت و اجازه می‌داد باقی هوایی که تا حدی تمیز و بدون گردوغبار بود، به بیرون منتقل شود.

پس از اختراع مک‌گافی، تولید جارو‌های پیشرفته در آمریکا به‌طرز چشمگیری افزایش یافت. در سال ۱۹۰۱، هوبر سیسیل بوث اولین جارو مخزنی موتوری را به ثبت رساند. البته اختراع بوث هم موفقیت زیادی کسب نکرد، زیرا حمل‌ونقل این جاروی بزرگ بسیار دشوار بود. با این‌حال بسیاری از مخترعان بعدی، از مکانیسم جاروی بوث برای ساخت جارو‌های پیشرفته استفاده کردند. درنهایت در سال ۱۹۰۷، جیمز اسپانگلر با استفاده از یک موتور الکترونیکی، اولین مدل جاروبرقی‌های امروزه را اختراع کرد.

اسپانگلر که سرایدار یکی از فروشگاه‌های بزرگ آمریکایی در ایالت اوهایو بود، استنباط کرد که دلیل سرفه‌های مزمن او، استفاده از جارو‌های پمپی است؛ بنابراین وی با افزودن یک فن و یک مخزن بالشی برای جذب گردوغبار، یک جاروی برقی حمل‌شدنی و جدید اختراع کرد. او در طول یک سال، مدل جاروی خود را ارتقا بخشید و اولین نمونه جارو‌های فیلتردار که دارای اتصالات تمیز‌کننده بودند را تولید کرد. این جاروی جدید در سال ۱۹۰۸ به نام اسپانگلر ثبت شد. او به‌تن‌هایی شرکت تولیدکننده این مدل از جارو‌ها را گسترش داد و به فروش اختراعش مشغول شد.

یکی از اولین خریداران این جارو، همسر ویلیام هنری باس هوور، تاجر و تولیدکننده بزرگ چرم در آمریکا بود؛ هنری باس هوور به پیشنهاد همسرش، شرکتی برای تولید انبوه جارو‌های برقی تأسیس کرد و پس از چندی موفق شد حق ثبت اختراع جیمز اسپانگلر را بخرد؛ البته اسپانگلر نیز به‌عنوان طراح در شرکت هوور به کار مشغول شد و به طراحی جارو‌های برقی ادامه داد. شرکت جاروبرقی هوور در ابتدا بازار موفقی نداشت، اما با یک طرح تبلیغاتی خوب که به مردم اجازه می‌داد تا ۱۰ روز به‌طور رایگان از این جارو استفاده کنند، توانست فروش خود را در سطح جهانی ارتقا دهد. هوور در انگلستان نیز شرکتی تأسیس کرد و آوازه این جارو‌ها به حدی در اروپا پیچید که تا سال‌ها، مردم جارو‌های برقی را با نام تجاری «هوور» می‌شناختند.

منبع: پاپیولارمکنیکس