درباره حاج حیدر رحیم‌پور ازغدی و شاخصه‌های فردی و اجتماعی و انقلابی او
حاج‌حیدر انقلابی بود و انقلابی زیست و تا آخرین لحظه بر این عهدش استوار ماند. او ظهر جمعه ۱۹شهریور در هشتادونه‌سالگی دار فانی را وداع گفت. به همین مناسبت با فرزند استاد، برخی مسئولان و اندیشمندان درباره شخصیت این مجاهد انقلابی گفتگو کرده‌ایم.
امید حسینی نژاد | شهرآرانیوز - ۱۰ سال از نخستین‌بار که دیدمش می‌گذرد؛ مردی با چهره خندان و روحیه‌ای شاد که در نگاه اول من را شیفته خودش کرد. او را به‌سان پدری دل‌سوز و مهربان می‌دیدم؛ کسی که با بیان شیرینش جوانانی همچون من را به خودش نزدیک کرده بود. خاطره‌های او از دوران مبارزه علیه استبداد پهلوی در زمان ملی‌شدن صنعت نفت و آشنایی‌اش با شهید نواب‌صفوی و مراوده نزدیکش با مقام معظم رهبری برای همه درس‌آموز بود. سراسر زندگی او عدالت‌خواهی و ظلم‌ستیزی بود.
او و دوست قدیمی‌اش، مرحوم علامه محمدرضا حکیمی، همیشه به‌دنبال تحقق عدالت در جامعه اسلامی بودند. وی از همان دوران نخست مبارزه همراه امام (ره) بود. روایت حاج‌حیدر از دیدار او و استادش شیخ مجتبی قزوینی با امام‌خمینی (ره) از زبان او شنیدنی است. او دراین‌باره می‌گفت: «یادم هست سر کوچه که رسیدیم، مرحوم حاج‌آقا مصطفی و امام از خانه بیرون آمدند. معمولا امام تحت‌تأثیر جذبه کسی قرار نمی‌گرفت و سرشان پایین بود و به مخاطب یا به‌سمتی نگاه نمی‌کردند. وقتی حاج‌آقا مصطفی اشاره کرد که حاج‌شیخ مجتبی دارد می‌آید، امام به آن سمت خیره شد و بعد که به‌هم رسیدند، یکدیگر را سخت در آغوش گرفتند و بی‌آنکه سخنی بگویند، سر بر شانه هم گذاشتند و شاید گریستند.»
او پس از این دیدار کوتاه در درس امام (ره) نیز حاضر شد و سؤال‌هایی از ایشان پرسید. او درباره برخورد مهربانانه امام (ره) با خودش می‌گوید: «درس که تمام شد، طلبه‌ای آمد و گفت آقا می‌فرمایند خراسانی‌ها بیایند! ما رفتیم و امام احوال‌پرسی کردند. پرسیدیم آقا! از کجا متوجه شدید ما خراسانی هستیم؟ امام لبخندی زدند و فرمودند اشکالتان خراسانی بود! بعد هم از جیبشان ۱۰۰ تومان درآوردند و به ما دادند.» او سال‌ها با رهبر معظم انقلاب ارتباط نزدیکی داشته است. درباره شناختش از ایشان می‌گوید: «آقای خامنه‌ای از نظر سنی ۷ سال از من کوچک‌تر هستند. من با ایشان دوست صمیمی بوده‌ام و هستم و ایشان را کامل می‌شناسم.
آقای خامنه‌ای یک عالم و روحانی متدین و متشرع است که اگر همه دنیا علیه‌اش باشند، دست از حق و حقیقت نمی‌کشند و برای دفاع از حق از هیچ اقدامی دریغ نمی‌کنند. آقای خامنه‌ای پیرو واقعی مکتب امام‌صادق (ع) است. من هیچ‌وقت ندیدم ایشان حرفی بزند یا کاری بکند که برای خودش باشد، یعنی همیشه سعی می‌کردند طبق آموخته‌هایشان از مکتب امام‌صادق (ع) عمل کنند.»
حاج‌حیدر انقلابی بود و انقلابی زیست و تا آخرین لحظه بر این عهدش استوار ماند. او ظهر جمعه ۱۹شهریور در هشتادونه‌سالگی دار فانی را وداع گفت. به همین مناسبت با فرزند استاد، برخی مسئولان و اندیشمندان درباره شخصیت این مجاهد انقلابی گفتگو کرده‌ایم.
پیام تسلیت رهبر فرزانه انقلاب در پی درگذشت حیدر رحیم‌پور
حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای، رهبر معظـم انقلاب اسلامی، در پیامی درگذشت مرحوم آقای حاج‌حیدر رحیم‌پور را تسلیت گفتنـد.
بسم‌ا... الرحمن الرحیم
جناب آقای حسن رحیم‌پور ازغدی، دانشمند متفکر، دام بقائه
درگذشت پدر گرامی آن‌جناب، مرحوم آقای حاج‌حیدر آقا رحیم‌پور رحمةا... علیه را به شما و والده گرامی و دیگر بازماندگان محترم و همه دوستان و هم‌فکران آن مرحوم تسلیت عرض می‌کنم. سال‌های متمادی تلاش صادقانه برخاسته از غیرت دینی و انگیزه تحقق احکام و معارف اسلامی، نمایشگر بخش مهم زندگی آن مرحوم است و این موجب رضا و رحمت الهی و علو درجات اخروی ایشان خواهد بود ان‌شاءا.... دوام توفیقات جناب‌عالی را از خداوند مسئلت می‌کنم.
سیدعلی خامنه‌ای
مردی که تا پایان انقلابی ماند
مردی که تا پایان انقلابی مانداستاد حسن رحیم‌پور ازغدی، اندیشمند نام‌آشنای مشهدی، از فرزندان مرحوم حاج‌حیدر رحیم‌پور ازغدی است. استاد رحیم‌پور در معرفت و سیاست و زاویه نگاه به زندگی و بینش دینی و اجتماعی، پدرش را معلم خود می‌داند و همچنان در مسائل مهم زندگی شخصی و اجتماعی از او بسیار آموخته است. به بیان استاد، اگر هدایت‌های علمی و فکری ایشان و حمایت‌های روحی و مادی پدر و مادرش نبود، او قطعا به مسیر دیگری می‌رفت و هیچ تردید ندارد که مسیر زندگی‌اش متفاوت می‌بود.
او درباره خصوصیات بارز پدرش این‌گونه می‌گوید: «شفافیت، صداقت و صراحت و دوری مطلق از ریا و تظاهر در همه امور از مسلمات شخصیت پدرم بود و همه حتی منتقدان او آن را قبول دارند.»
پس از اعلام خبر درگذشت این یار دیرین امام (ره) و رهبر معظم انقلاب، استاد حسن رحیم‌پور ازغدی برای ما این‌گونه نوشت: «حاج‌حیدر رحیم‌پور ازغدی که تا پایان انقلابی ماند، پدر یک نسل از عدالت‌خواهان، مرد اندیشه و قلم و مجاهدی بود که همه عمر با درد دین و مردم زیست و از آن نوشت و گفت. او اینک به دیدار خدایش رفت.»
او یار دیرین انقلاب بود
او یار دیرین انقلاب بودسیدعزتا... ضرغامی زاده ۶اسفند۱۳۳۸ تهران است که هم‌اکنون به‌عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دولت سیزدهم فعالیت می‌کند. وی برای ۱۰سال در فاصله سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ ریاست سازمان صداوسیما را برعهده داشت و او یکی از دانشجویان مسلمان پیرو خط امام بود که در اشغال سفارت آمریکا نقش داشت.
حاج حیدر رحیم‌پور ازغدی به‌معنای واقعی کلمه یار دیرین انقلاب و به‌تعبیری دیگر پدر نسل‌های عدالت‌خواه امروز است. او مرد اندیشه و قلم بود. باتوجه‌به شناختی که از او داشتم، مردی بسیار دوست‌داشتنی و صریح و مطایبه‌گو بود و از این طریق سخن‌های جدی خودش را ایراد می‌کرد. من نیز به‌نوعی خودم را شاگرد این بزرگوار می‌دانم. او با همین شیوه حرف‌های جدی و نقد‌های صریحش را قلمی می‌کرد و این ویژگی بسیار درخور ستایش او بود. من بار‌ها به استاد حسن رحیم‌پور که ارتباط نزدیکی با او دارم و همین هفته گذشته احوال مرحوم پدرش را پرسیدم، به‌شوخی بیان کرده‌ام که این ویژگی شما ناشی از این است که پسر همان پدر هستید.
مردم ما آشنایی کمتری با حاج‌حیدر دارند و بیشتر با فرزندش آشنا هستند. خاطرات زیادی نیز از حاج‌حیدر شنیدم و او را فردی استثنایی می‌دانستم. او حتی یک لحظه از مسیر انقلاب، راه نورانی امام (ره) و مکتب امام‌خامنه‌ای دور نشد. او از نزدیک با رهبر معظم انقلاب آشنایی کامل داشت و به‌راحتی نقدهایش را به ایشان ابراز می‌کرد و با نگاهی دل‌سوزانه به‌دنبال رفع مشکلات کشور بود. من فقدان این مرد بزرگ را به همه مردم مشهد و همه عدالت‌خواهان و انقلابیون تسلیت عرض می‌کنم. ان‌شاءا... از سفره پربرکت اباعبدا... (ع) متنعم شوند.
حاج‌حیدر رحیم‌پور از خیرخواهان نظام اسلامی بود
حاج‌حیدر رحیم‌پور از خیرخواهان نظام اسلامی بودمهدی نصیری در سال۱۳۴۲ در شهرستان دامغان متولد شد. وی تحصیل دروس حوزوی را از سال۱۳۵۴ در حوزه علمیه دامغان نزد پدر و دیگر عالمان آن حوزه آغاز کرد. در سال۱۳۵۸ برای ادامه تحصیل عازم حوزه علمیه قم شد و تا سال۱۳۶۶ دروس سطح حوزه را ادامه داد و هم‌زمان در مدرسه علمیه رسالت به تدریس ادبیات و منطق پرداخت. در سال۱۳۶۵ همکاری با مؤسسه مطبوعاتی کیهان را در قم آغاز کرد و یک‌سال بعد برای ادامه همکاری به تهران رفت. وی سردبیر و مدیرمسئول هفته‌نامه صبح و روزنامه کیهان بوده است و اکنون نشریه سمات را در دست انتشار دارد.
حاج‌حیدر رحیم‌پور، از مبارزان و انقلابیون خراسان و مشهد، پس از تحمل دوره بیماری طولانی به دیار باقی شتافت.
استاد حیدر رحیم‌پور که افتخار ۳۰ سال آشنایی و دوستی و درس‌آموزی از محضرش را داشتم، از شاگردان آیت‌ا... حاج‌شیخ مجتبی قزوینی و آیت‌ا... میلانی و در زمره تفکیکیان بود.
او از جوانی با بزرگان فکری و انقلابی مشهد ازجمله آیت‌ا... العظمی خامنه‌ای، استاد محمدتقی شریعتی، دکتر علی شریعتی و استاد محمدرضا حکیمی روابط نزدیک و پیوسته‌ای داشت.
استاد رحیم‌پور پس از پیروزی انقلاب پیوسته در زمره منتقدان و خیرخواهان نظام و ایران بود و لحظه‌ای به خصلت‌هایی، چون دنیاطلبی، مقام‌خواهی، چاپلوسی و مماشاتگری با مفاسد و انحرافات آلوده نشد.
فقدان این انسان شریف، دانا و وارسته را به همسر، فرزندان، بستگان به‌ویژه به دوست و برادر عزیزم استاد حسن رحیم‌پور ازغدی و برادر فاضلم آقای حبیب رحیم‌پور ازغدی تسلیت می‌گویم و برای آن مرحوم از خداوند منان طلب رحمت و مغفرت دارم.
ظلم‌ستیزی ویژگی بارز مرحوم رحیم‌پور بود
ظلم‌ستیزی ویژگی بارز مرحوم رحیم‌پور بوددکتر محمدکمال سروی‌ها سال ۱۳۴۰ در مشهد متولد شد. پس از پایان دوره ابتدایی و راهنمایی، دوران دبیرستان او با شروع انقلاب اسلامی مقارن شد و او با شرکت در راهپیمایی و جلسات سیاسی و توزیع اعلامیه همگام با امت مسلمان برای تحقق حکومت دینی اهتمام ورزید. او در سال ۷۱ در رشته دندان‌پزشکی دانشکده علوم‌پزشکی مشهد در کنکور سراسری پذیرفته شد و در کنار تحصیل همواره در جلسات مذهبی، سیاسی و نقد مدیران و امور اجتماعی تلاش کرد. در سال ۷۸ در رشته دندان‌پزشکی فارغ‌التحصیل شد. سروی‌ها ۲ دوره ریاست شورای اسلامی شهر مشهد را برعهده داشت. پدر او از دوستان قدیمی مرحوم حاج‌حیدر رحیم‌پور ازغدی بود و خاطراتی شنیدنی از این ارتباط در ذهن دارد.
من علاقه زیادی به مرحوم حاج‌حیدر رحیم‌پور ازغدی داشتم و آشنایی‌ام با استاد به سال‌های آغازین انقلاب اسلامی بازمی‌گردد. مرحوم رحیم‌پور با پدرم رفاقت قدیمی داشت و این آشنایی از مهدیه حاجی عابدزاده و آشنایی با جریان فداییان اسلام شروع شد. از سال ۱۳۲۰ به‌نظرم این ارتباط شروع شد. ایشان خاطرات زیادی از جریان ملی‌شدن صنعت نفت و جریان‌های سیاسی آن دوره نقل نمی‌کرد، به این دلیل که استاد از افراد تأثیرگذار سیاسی و اجتماعی آن دوره بود و تلاش فراوانی برای انسجام‌بخشی میان نیرو‌های انقلابی انجام داد. ایشان خاطراتی شنیدنی از سفر نواب‌صفوی به مشهد داشت. ساواک نیز با مرحوم رحیم‌پور مشکلات فراوانی داشت و به‌دنبال ایجاد مشکل برای او بود.
مقالات و یادداشت‌هایی که مرحوم استاد در جهت عدالت‌خواهی و رفع ظلم می‌نوشت، همواره سرلوحه کار عدالت‌خواهان بوده است. ایشان با شفافیت معضلات جامعه را تبیین می‌کرد. جلسه‌هایی که در منزل ایشان برگزار می‌شد، با همین رویکرد پیگیری مشکلات و بررسی معضلات فرهنگی و اجتماعی جامعه بود. در ۱۰ سالی که در شورای شهر بودم، مطالعات زیادی که ایشان درباره وضعیت اجتماعی کشور و شهر مشهد و همین‌طور درباره کشور‌های دیگر داشت، سبب شد ارتباط بیشتری با مرحوم رحیم‌پور برقرار کنم. توصیه‌های ارزشمند استاد به ما برای مدیریت شهر بسیار ارزنده و شایان توجه بود. ما نیز تلاش می‌کردیم به‌اندازه وسع خودمان به این پیشنهاد‌ها جامه عمل بپوشانیم.
حاج حیدر؛ صدای رسای عدالت خواهی
حاج حیدر؛ صدای رسای عدالت خواهیمحمدرضا کائینی از پژوهشگران و تاریخ پژوهانی است که تاکنون مقالات گوناگونی در حوزه‌های تاریخ معاصر به رشته تحریر درآورده است.
برای من همواره در سفر‌های مشهد، دیدار و گپ وگفت با حاج حیدر رحیم پور ازغدی جذاب و شوق انگیز بود، آن هم به دلیل پیشینه و خاطراتش و همین طور خصال و خلقیاتش.
او با وجود گرایش به مکتب تفکیک و شاگردی مرحوم شیخ مجتبی قزوینی، از نوجوانی و در دوران نهضت ملی، از فعالان این جنبش در خراسان بوده است. وی درعین تعلق خاطر به جریان مذهبی نهضت، نماد‌های آن یعنی آیت ا... سیدابوالقاسم کاشانی و شهید سیدمجتبی نواب صفوی را در حضور خودشان نقد کرده است! از این گذشته با وجود انتقادهایش به دکتر محمد مصدق، به او خوش بین بود و وی را استعمارستیز می‌شناخت. رحیم پور ازجمله چهره‌هایی است که در آغاز نهضت اسلامی همراه با استادش، مرحوم قزوینی، برای دیدار و بیعت با امام خمینی (ره) به قم رفت و حتی در درس خارج ایشان حاضر شد و اشکال هم کرد و مورد تشویق رهبر انقلاب قرار گرفت!
او از دوستان و مراودان قدیمی و صمیمی رهبر انقلاب است، اما در اشاره به آسیب‌ها و کارکرد‌های منفی نظام، زبانی باز دارد و، چون گاه صراحت انتقادهایش در حدی است که هیچ یک از رسانه‌ها را تاب انعکاس آن نیست، به شیوه قدیمی اش یعنی «شب نامه نویسی» روی می‌آورد و از این طریق صدایش را به نخبگان و جامعه اطرافش می‌رساند. فرزندش، حمید رحیم پور ازغدی، در زمره شهدای غواص عملیات کربلای ۴ است. حاج حیدر هوش و نبوغ او را از دیگر پسرش، دکتر حسن رحیم پور ازغدی، بیش می‌انگارد؛ هرچند که همواره حسن را تحسین و حتی تشجیع کرده است. چیزی که از منظر این قلم، او را از بسیاری متمایز کرده، نشاط روح و بذله گویی زبان اوست؛ امری که در نزدیکی نودسالگی و بیماری‌های متنوع غریب می‌نماید. علاوه بر این، دشواری‌های زمان هرگز نتوانسته است او را دل مرده و محافظه کار کند.
برای وی هر لحظه می‌تواند یک آغاز باشد. شب گذشته هنگامی که با ویلچر و عوارض ناشی از شیمی درمانی و ثقل سامعه، که به تازگی بر او عارض شده بود، به اتاق پذیرایی منزلش وارد شد، گمان کردم که زمان مناسبی را برای دیدار برنگزیده ام، اما به محض سربازکردن سخن و لطایف و طرایفی که در کلامش خودنمایی می‌کرد، برداشت اولیه را به خطا دیدم!
بخشی از خاطراتش در گفت و شنودی بلند، در کتابی به نام «از انجمن پیروان قرآن تا انجمن حجتیه» نشر یافته و خواندنی است. وی ۲ کتاب دیگر نیز در انتقاد از وضعیت اقتصادی و صنعتی کشور و نیز بلاتکلیفی و بی عملی شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد.
حاج‌حیدر پشتیبان جوانان انقلابی بود
حاج‌حیدر پشتیبان جوانان انقلابی بودمجتبی محمودی، از فعالان رسانه‌ای مشهد و مدیر عامل و عضو هیئت‌مدیره خانه مطبوعات و رسانه‌های خراسان‌رضوی است. او سال‌ها با مرحوم حاج‌حیدر رحیم‌پور ازغدی ارتباط نزدیک داشته و در این سال‌ها خاطرات ارزنده‌ای از این استاد بزرگوار در خاطرش ثبت شده است.
مرحوم حاج‌حیدر رحیم‌پور ویژگی‌های بارز زیادی داشت. یکی از ویژگی‌های ایشان صراحت و دیگری عدالت‌خواهی‌اش بود. جلسات جمعه‌شب‌های استاد محفلی برای دوستان دانشجو و طلبه انقلابی بود که به بررسی مشکلات جامعه پرداخته می‌شد. مرحوم استاد ازجمله مبارزان قدیمی انقلابی مشهد بود و از دوران کودتای ۲۸ مرداد و پیش از آن با کسانی مانند نواب‌صفوی، رهبر معظم انقلاب، استاد محمدتقی شریعتی و مرحوم علامه حکیمی ارتباط نزدیکی داشت. تجربیات ایشان برای ما که نسل‌های بعد انقلاب بودیم، بسیار ارزشمند بود.
یکی‌دیگر از ویژگی‌های ناب استاد روحیه انتقادی‌اش بود. حاج‌حیدر در پایین مقاله‌هایش عنوانی ثابت را می‌نوشت و آن عنوان نویسنده و منتقد بود و به‌دنبال الفاظ و اصطلاحات خاصی نبود و نمی‌پسندید. صداقت و صراحت بیان استاد زبانزد خاص و عام بود. زمانی نوشته‌های خودم را برای استاد می‌خواندم و ایشان به‌صراحت نقدهایش را به من ابراز می‌کرد.
استاد برای نسل‌های بعد خاطرات ارزنده و نابی نقل می‌کرد و این خاطرات برای ما بسیار الهام‌بخش بود. عمل‌گرایی حاج‌حیدر با درون‌مایه اخلاص توانسته بود از ایشان شخصیتی ممتاز بسازد. خاطرم هست که ایشان می‌گفت بعد انقلاب برخی به‌دنبال مسئولیت‌های دولتی رفتند، اما در زمینه تولید و کشاورزی دچار خلأ‌های درخور توجهی شدیم. به همین سبب ایشان در همان مقطع به این سمت حرکت کرد. یکی از جلسات ثابت ایشان تفسیر نهج‌البلاغه بود که استاد نکات ارزنده‌ای از این کتاب شریف برای ما نقل می‌کرد.
برخی نوشته‌های ایشان بسیار تاریخ‌ساز بود. پس از درگذشت دکتر علی شریعتی به‌سفارش حضرت آیت‌ا... العظمی خامنه‌ای مطلبی برای روزنامه خراسان نوشت و با رابطه‌ای این مطلب را منتشر کرد. آن آگهی خطاب به استاد محمدتقی شریعتی بود و این‌طور نوشته شده بود: «استاد محمدتقی شریعتی بر اوجی که گرفته‌ای غبطه می‌خورم. شهادت فرزند تاریخ دکتر علی شریعتی را به شما و مردم تسلیت می‌گویم.» حاج‌حیدر از عنوان «شهادت» در این آگهی تسلیت استفاده کرد و این آگهی در روزنامه خراسان موجی از حرکت انقلابی در مشهد ایجاد کرد.
ویژگی بارز دیگر او ساده‌زیستی و قناعت مثال‌زدنی‌اش بود. با وجود اینکه وضعیت مالی خوبی داشت، به‌هیچ‌وجه به‌دنبال امور دنیوی نبود و همیشه قناعت سرلوحه زندگی فردی‌اش بود. برای کسانی که با ایشان ارتباط نزدیک داشتند، این ویژگی درس‌آموز بود.
حاج‌حیدر ارتباط بسیار نزدیکی نیز با جوانان داشت. روحیه شاد ایشان سبب می‌شد جوانان جذب سلوک فردی‌اش شوند و به‌دنبال بهانه‌ای برای دیدار و گفت‌وگوی صمیمانه با استاد بودند. استاد حمایت ویژه‌ای از جوانان داشت و به جوانان روحیه جسارت و شیوه‌های نقد صحیح را می‌آموخت. یکی از توصیه‌های مهم استاد به ما مطالعه آثار شهید مطهری و دکتر شریعتی بود و ما را به مطالعه آن آثار تشویق می‌کرد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
