«طلا» ابزار سنجش خطرپذیری اقتصاد

طلا همیشه از گزینه‌های مهم سرمایه‌گذاری در دنیا و ایران است و در اقتصاد دنیا پناهگاهی برای سرمایه‌ها در رویارویی با شوک‌ها و تهدید‌ها به‌حساب می‌آید. شوک جنگ، افزایش تنش‌های منطقه‌ای، فراگیری یک بیماری جهان‌شمول مانند کرونا، ریزش سنگین ارزش بازار‌های دارایی‌محور مثل بازار سهام و البته بحران‌های اقتصادی همواره به‌نفع بازار طلا هستند. از این منظر، شاخص قیمت طلا را می‌توان دماسنجی برای شناسایی یک ریسک ناشی از شوک به اقتصاد دنیا نیز قلمداد کرد.

سؤال مهم‌تر این است که آیا طلا در دنیای آینده با ظهور نسل جدیدی از پول‌های دیجیتال و دارایی‌های کمترشناخته‌شده جذابیت خود را برای سرمایه‌گذاری حفظ خواهد کرد یا نه. شاید این پرسش اکنون مهم جلوه نکند و گفته شود که طلا همیشه طلاست، اما مهم این است که چه سهمی از سبد سرمایه‌گذاری‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و در شرایط ثبات اقتصاد جهان، چه میزان می‌تواند گزینه جدی سرمایه‌گذاری به حساب بیاید.

نگاه بازار جهانی طلا همواره به سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی مهم دنیا به‌ویژه آمریکاست، زیرا فدرال رزرو همواره مسئولیت خود را کنترل تورم و اشتغال می‌داند. بدیهی است که حساسیت‌ها و واکنش‌ها به تصمیم‌های سیاست‌گذاران پولی در فدرال‌رزرو آمریکا زیاد است که درباره نرخ بهره و اوراق قرضه چه تصمیمی خواهد گرفت. روایت‌ها از اقتصاد آمریکا و روند احیای آن پس از کرونا، برای سرمایه‌گذاری روی ارزشمند‌ترین فلز دنیا اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل است که نگاه تحلیلگران جهانی به آمار‌های اقتصادی این کشور و البته گزارش‌ها از وضعیت اشتغال و رشد اقتصادی و تورم آمریکا دوخته شده است.

اکنون بازار جهانی طلا و البته دیگر بازار‌های دارایی‌محور دنیا نگاهشان به شاخص‌های کلان اقتصاد دنیاست که ببینند آیا جنگ کرونا علیه اقتصاد رو‌به‌پایان است و کشور‌های دنیا توانسته‌اند این ویروس را مهار کنند و اقتصاد را به حالت عادی برگردانند یا نه. اگر سیگنال‌ها حکایت از احیای اقتصاد دنیا و کاهش ریسک ناشی از این ویروس داشته باشد، انتظار می‌رود که سیاست‌گذاران پولی در دنیا سیاست‌های انبساطی را برای مهار شوک کرونا کنار بگذارند و به‌این‌ترتیب پیش‌بینی ریزش و پس از آن ثبات نسبی در بازار جهانی طلا دور از انتظار نخواهد بود.

درسی که از بالاوپایین‌شدن قیمت جهانی طلا می‌توان گرفت، به‌ویژه برای اقتصاد ایران این است که هدف نخست سیاست‌گذاری در اقتصاد، ثبات و احیای چشم‌انداز پیش‌بینی‌پذیر از آینده است. اگر چشم‌انداز آینده تیره و سیاه باشد، سرمایه‌گذاری در بخش‌های واقعی اقتصاد معنا ندارد و انگیزه‌ای باقی نمی‌ماند. اما اگر افق آینده روشن و شفاف باشد و اقتصاد از تنش‌های قیمتی و شوک‌های درونی و بیرونی در امان باشد، آنگاه انگیزه‌ها برای سرمایه‌گذاری بلندمدت تقویت می‌شود. چه اینکه قرار است دوشنبه به‌وقت آن‌سوی دنیا جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو آمریکا، به‌صورت مجازی از چشم‌انداز‌های احیای اقتصاد پس از کرونا سخن بگوید. خوب است که ما در سال‌های پیش‌رو، در آزمون ثبات اقتصادی موفق عمل کنیم و دنبال شوک اقتصادی و سورپرایز ویژه نباشیم. بهترین هدیه به مردم این است که آینده را پیش‌بینی‌پذیرتر کنیم، وگرنه پول‌ها به‌سمت سفره‌ها نمی‌رود.