صنایع خلاق؛ موتور پیشران اقتصاد شهر

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ صنایع و اقتصاد خلاق، موضوعی است که از حدود دو دهه قبل به عنوان بخش پویا، مهم و درحال رشد اقتصاد جهانی محل توجه کشور‌های مختلف قرار گرفته است.

طبق تعریف کارشناسان این حوزه، صنایع خلاق به چرخه‌هایی از خلق، تولید و توزیع کالا‌ها و خدمات گفته می‌شود که خلاقیت و سرمایه فکری را به عنوان ماده خام به کار می‌گیرد. به عبارت دیگر صنایع خلاق، متشکل از مجموعه‌ای از فعالیت‌های دانش بنیان هستند که دانش را در خدمت تولید ارزش افزوده اقتصادی قرار می‌دهند.

شهردار جدید مشهد هم در سخنانش از لزوم تبدیل مشهد به قطب ملی صنایع خلاق، نوآور، دانش بنیان و مولد گفته و تاکید کرده است که مدیریت شهری از سرمایه گذاری در این راستا حمایت می‌کند.

به اعتقاد کارشناسان و مسئولان، مشهد ظرفیت تبدیل شدن به قطب صنایع خلاق و دانش بنیان را دارد و می‌توان با برنامه ریزی مناسب تا حدود یک تا سه سال آینده به این هدف رسید.

ایده‌های نو در فضای بین المللی را به مشهد بیاوریم

سیدابراهیم علیزاده، عضو کمیسیون سرمایه گذاری و مشارکت‌های اقتصادی ششمین دوره شورای اسلامی شهر مشهد، در این باره به شهرآرا می‌گوید: با هدف تبدیل مشهد به شهر صنایع خلاق و دانش بنیان، جلسه‌ای با فعالان حوزه ایده پردازی برگزار کردیم. آن‌ها از اینکه کسی به حرفشان گوش نمی‌دهد، گله دارند.

پیشنهاد‌هایی نیز در این جلسه مطرح شد که با استقبال ما روبه رو شد، اما قرار شد برای جلسه بعد، این پیشنهاد‌ها برای بررسی بیشتر پخته‌تر ارائه شود.

وی ادامه می‌دهد: مشهدالرضا (ع) طبق شعار ما، جهان شهر برکت و کرامت است و ظرفیت‌های گسترده‌ای دارد. ما می‌توانیم از ایده‌های نو استفاده کنیم و بخش‌های خصوصی را نیز در این راستا پای کار بیاوریم. نگاه شورای شهر و مدیریت شهری نباید فقط محدود به عملکرد فضای شهرداری باشد.

عضو کمیسیون اقتصادی ششمین دوره شورای اسلامی شهر مشهد می‌افزاید: باید تلاش کنیم از ظرفیت همه ایده‌های نو استفاده کنیم، حتی باید سعی کنیم ایده‌های نو را از فضای بین المللی دریافت کنیم و به مشهد بیاوریم.

نگاه ویژه شهردار به صنایع خلاق و دانش بنیان، باعث حرکتی نوین در مشهد می‌شود. این کار سبب می‌شود از ظرفیت‌های فضای جهان شهر مشهد استفاده و تحولی جدی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و عمرانی ایجاد شود.

یک تا ۳ سال زمان برای رسیدن به هدف

حسین اختراعی، رئیس انجمن تحقیق و توسعه خراسان رضوی است. او با اشاره به اینکه مشهد دومین شهر بزرگ کشور و شهری صنعتی و دانشگاهی است، به شهرآرا می‌گوید: این امکان برای مشهد وجود دارد که درصورت برنامه ریزی مناسب، دست کم در یک تا سه سال آینده بتواند به قطب صنایع خلاق و دانش بنیان کشور تبدیل شود.

به گفته وی، پیش نیاز این حرکت در ابتدا شناخت داشته‌ها و اهداف است. در این مسیر باید از ظرفیت دانشگاه و به ویژه استادان دانشگاه استفاده کنیم؛ چون بدون ورود دانشگاه‌های استان و استادان به موضوع دانش بنیان‌ها امکان رشد در این زمینه وجود ندارد.

رئیس انجمن تحقیق و توسعه خراسان رضوی به نقش مدیریت شهری در این حوزه نیز اشاره می‌کند و می‌افزاید: مدیریت شهری با فرهنگ سازی، واسطه گری برای همکاری دانشگاه و صنعت در حوزه شرکت‌های دانش بنیان شهرسازی، بها دادن به استارتاپ ها، فراهم آوردن شرایط گفتمان بین صنعتگران و دانشگاهیان و پشتیبانی مادی می‌تواند زمینه را برای تبدیل مشهد به قطب اقتصاد خلاق و دانش بنیان فراهم کند.

اختراعی می‌گوید: استادان ما به تدریس علاقه دارند و نمی‌خواهند به صنعت وارد شوند، صنعتگران هم به ورود استادان به این حوزه زیاد علاقه ندارند؛ چون تصور می‌کنند که دانشگاهیان بیشتر نگاه تئوری دارند، بنابراین یک حلقه گمشده در این وسط وجود دارد که این دو گروه را به هم وصل می‌کند. شهرداری می‌تواند با ورود به این موضوع برای توسعه شهری کمک کند و مشهد را به قطب شرکت‌های دانش بنیان وابسته به شهرسازی و مرتبط با شهر تبدیل کند.

وی ادامه می‌دهد: مدیریت شهری اگر قصد ورود به دیگر حوزه‌های دانش بنیان را دارد، باید به عنوان یک پشتیبان وارد عمل شود و به عنوان مثال، مکان دراختیار شرکت‌ها بگذارد و مانند یک حلقه واسطه عمل کند.

رئیس انجمن تحقیق و توسعه استان در پاسخ به این سوال که اگر ما در این زمینه موفق شویم آیا می‌توانیم علاوه بر ایران به قطب صنایع خلاق و دانش بنیان دربین کشور‌های همسایه تبدیل شویم، می‌گوید: دربین کشور‌های همسایه خود، مشهد می‌تواند به قطب صنایع خلاق تبدیل شود. من معتقدم مشهد در برخی زمینه‌ها حتی می‌تواند به رقابت با کشور‌های پیشرفته بپردازد.

وی تاکید می‌کند: ورود مدیریت شهری به تبدیل مشهد به شهر خلاق و مولد با استقبال کارآفرینان و تولیدکنندگان روبه رو می‌شود.

جوانان، پیش قراول خلاقیت و توسعه هستند

«لازمه تبدیل شدن مشهد به قطب صنایع خلاق، نشاط و شادابی است که با حضور جوانان به عنوان پیش قراولان توسعه امکان پذیر است.» این برشی از صحبت‌های نایب رئیس کمیسیون سرمایه گذاری اتاق بازرگانی مشهد با شهرآراست.

محسن شرکا با اشاره به جوان بودن شهردار مشهد می‌گوید: جوان هرجا که باشد، نشاط و شادابی و خلاقیت به همراه می‌آورد، بنابراین ما باید زمینه را برای حضور بیشتر جوانان در عرصه‌های مختلف فراهم کنیم. مشهد و همه کشور سرشار از نیروی انسانی خلاق و مبتکر است؛ جوانانی که می‌توانند پیش قراول توسعه باشند. جوان بودن شهردار مشهد سبب شده است او به دنبال ایجاد نشاط و تحرک در محیط اقتصاد شهر باشد.

رئیس کمیسیون سرمایه گذاری اتاق بازرگانی مشهد در توضیح بیشتر این موضوع می‌افزاید: نشاط و شادابی، امید ایجاد می‌کند و قدرت ریسک پذیری را افزایش می‌دهد و ریسک پذیری باعث افزایش سرمایه گذاری می‌شود. در ادامه این روند، سرمایه گذاری موجب ایجاد ثروت و حل مشکل اشتغال خواهد شد.

به گفته شرکا، عزم شهردار جوان مشهد در حمایت از صنایع خلاق و مولد سبب می‌شود شهر ما در شرایطی که اقتصاد دنیا درحال تغییر پارادایم به سمت اقتصاد دانش بنیان است، بتواند خود را با تغییرات روز دنیا هماهنگ کند.

وی بیان می‌کند: تبدیل مشهد به قطب صنایع خلاق و مولد، تنوع بخشی در حوزه درآمدی اقتصاد مشهد را به دنبال دارد. این مسئله موجب می‌شود که اقتصاد شهر دربرابر تکانه‌های اقتصادی ناخواسته مانند همین کرونا کمتر دچار آسیب بشود.

همچنین مرضیه سنوئی، دبیر کانون کارآفرینان خراسان رضوی هم با بیان این که حمایت شهردار مشهد از اقتصاد خلاق را به فال نیک می‌گیریم به شهرآرا می‌گوید: تقویت اقتصاد خلاق و دانش بنیان سبب می‌شود نه تنها مشهد به یکی از قطب‌های تولیدی ایران تبدیل شود، بلکه کمک می‌کند در سطح منطقه هم این شهر حرفی برای گفتن داشته باشد.