تحلیلگران درباره چشم انداز دور جدید مذاکرات هسته‌ای چه می‌گویند؟

به گزارش شهرآرانیوز؛ جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در گفت وگویی با شبکه «سی ان ان» در آخرین اظهارنظر درباره مذاکرات هسته ای، با بیان اینکه آمریکا آماده بازگشت به مذاکرات توافق هسته‌ای است، مدعی شد که تهران هنوز اراده‌ای برای انجام این کار از خود نشان نداده است.

وی دراین باره گفت: اعلام کرده ایم که اگر ایران آماده بازگشت به اجرای توافق باشد، به توافق برمی گردیم.

در واکنش به اظهارات سالیوان، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، در نشست روز گذشته خود با اصحاب رسانه گفت: ایالات متحده باید بداند که عضو برجام نیست و نمی‌تواند اظهاراتش را به دیگر اعضای برجام منتسب کند یا درخواستی داشته باشد. آمریکا بهتر است اول برادری خود را ثابت کند؛ زیرا ما تا کنون عملی از دولت فعلی ایالات متحده ندیده ایم و اقدامات آمریکا برخلاف جهت اعلامی آن‌ها بوده است.

وی ادامه داد: حال در شرایطی که مواضع ایران و آمریکا بر سر بازگشت به توافق هسته‌ای برجام بیش از همیشه دور از یکدیگر به نظر می‌رسد، پرسش این است که چشم انداز دور هفتم مذاکرات هسته‌ای وین چه خواهد بود و سرنوشت برجام چه خواهد شد. تحلیلگران در این باره نظرات متفاوتی دارند.

غربی‌ها بیشتر از ما به برجام نیاز دارند

وحید جلال زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در گفتگو با «مهر»، با تشریح مواضع کشورمان در مذاکرات هسته‌ای پیش روگفت: ایران با تجربه‌ای که از بدعهدی آمریکایی‌ها دارد، بر لزوم راستی آزمایی و اخذ تضمین از اروپایی‌ها تأکید می‌کند. از نظر ما راستی آزمایی، یکی از شروط جدی برای ادامه مذاکرات برجامی است. اروپایی‌ها و دولت بایدن باید دغدغه‌های ایران را مدنظر قرار دهند. موضع گیری اخیر جمهوری خواهان نیز علت اصرار ایران بر راستی آزمایی را آشکار کرد.

وی افزود: طبق فرمایش مقام معظم رهبری، ایران برای بازگشت آمریکا به برجام، مراحلی را از جمله لغو تحریم‌ها تعیین کرده است. راستی آزمایی از تضمین ها، شرط اساسی و جدی ایران است. منظور از راستی آزمایی این است که ایران پس از بازگشت آمریکا به برجام، بتواند نفت خود را بفروشد و منابع حاصل از فروش نفت به بانک‌های ایران منتقل شود تا بتوانیم از منافع این درآمد ارزی در اقتصاد کشور استفاده کنیم. برجامی که برای ایران منافع اقتصادی در بر نداشته باشد، به درد نمی‌خورد. ما باید به جاده یک طرفه برجام خاتمه  دهیم.

آمریکا از ایران امتیاز‌های بیشتری می‌خواهد

فؤاد ایزدی، استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران، در گفتگو با «نامه نیوز» درباره اوج گیری تنش‌ها میان ایران و آمریکا در روز‌های گذشته و تأثیر آن بر مذاکرات احیای برجام گفت: بعضی وقت‌ها اگر تنش‌ها زیاد شود، رسیدن به توافق سخت‌تر می‌شود. با این حال، آقای رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری، وعده‌های اقتصادی بسیاری داده و علاقه‌مند است با طرف مقابل به توافق برسد و بعضی از تحریم‌ها لغو شود، اما مشکل این است که طرف آمریکایی می‌گوید «سال ۲۰۲۱، سال ۲۰۱۵ نیست.»

معنای این حرف، آن است که آمریکا آن زمان دغدغه‌هایی داشت که الان آن دغدغه‌ها وجود ندارند. آمریکایی‌ها امروز امتیاز بیشتری می‌خواهند و قصد دارند در متن برجام، موضوع منطقه را هم بیاورند. اینکه آن‌ها صحبت از توافق قوی‌تر می‌کنند، معنایش این می‌شود که ایران امتیاز بیشتری باید بدهد؛ ضمن آنکه تعهدات تهران به برجام نیز باید طولانی‌تر شود.

هیچ چیز ورای رفع تحریم‌ها نباید مطرح شود

حسین انواری، تحلیلگر سیاسی، درباره مذاکرات پیش روی هسته‌ای و برخی گمانه زنی‌ها مبنی بر تلاش طرف غربی برجام برای گنجاندن مسائلی فراتر از توافق پیشین به «نامه نیوز» گفت: غربی‌ها از اینکه ایران، رابطه با کشور‌های قدرتمندی مانند چین و روسیه را افزایش دهد، هراس دارند؛ به همین دلیل ممکن است دست به تحرکاتی بزنند. در همین چندروز اخیر دیدیم که آمریکا دست به حرکتی ایذایی درباره نفتکش ایرانی زد که البته به نتیجه هم نرسید. ممکن است چنین تحرکاتی باز هم صورت بگیرد تا ایران تحت فشار قرار بگیرد، اما موضع ایران معلوم است و درباره هیچ چیزی ورای برجام و رفع تحریم‌ها بحثی صورت نمی‌گیرد.

می‌توان به مذاکرات خوش بین بود

عبدالرضا فرجی راد، سفیر پیشین ایران در نروژ، در گفتگو با «ایلنا»، درباره چشم انداز احتمالی مذاکرات هسته‌ای به منظور احیای برجام گفت: به صورت کلی به این دور از مذاکرات خوش بین هستم، اما توجه داشته باشید که هم آمریکا و هم ایران به برخی از مسائل نیاز دارند. آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند که حضور خود را در منطقه کم کنند و از سوی دیگر در اردوگاه ایران هم مشکلات اقتصادی وجود دارد.