نحوه فعالیت پزشک بعد قصور پزشکی چگونه است؟

طنین همتی|شهرآرانیوز، هر چندوقت یک‌بار گزارشی از یک عمل ناموفق و منجر به فوت به گوش می‌رسد؛ از فوت جوانی ورزشکار بر اثر عمل حذف چربی‌های شکم در یکی از کلینیک‌های مشهد تا مرگ مرد ۶۲ ساله به‌دلیل جاماندن گاز استریل در بدنش هنگام جراحی قلب. حال سؤال اینجاست که روند رسیدگی به قصورات پزشکی به چه نحوی است یا مدت رسیدگی به پرونده چقدر است و اینکه نحوه فعالیت پزشک بعد قصور پزشکی چگونه است؟

مرگ تلخ زن ۴۷ ساله در مشهد پس از یک عمل ساده بینی یکی دیگر از قصورات پزشکی است که چندوقت پیش در یکی از کلینیک‌های مشهد اتفاق افتاد. با اینکه هنوز این پرونده کامل بررسی نشده، بار دیگر شائبه ایجاد کرده است و خیلی‌ها می‌پرسند جایگاه جان انسان در نظام پزشکی کجاست؟

دکتر مسیح نقیبی، معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی خراسان رضوی، درباره روند رسیدگی به قصورات پزشکی اظهار کرد: معمولا وقتی یک اشتباه پزشکی اتفاق می‌افتد، شاکی می‌تواند به نظام پزشکی، پزشکی قانونی یا دادگستری مراجعه کند.
در نظام پزشکی وقتی شاکی شکایتش را مطرح کند، شکایت به دادسرای نظام پزشکی ارجاع داده می‌شود. دادیار نظام پزشکی بعد از مطالعه پرونده اگر احساس کنند قصور شده است، پزشک یا افرادی را که عامل قصور پزشکی بودند، احضار می‌کند و از آن‌ها توضیح می‌خواهد و پرونده تشکیل می‌شود.
به گفته وی، اگر دادستان یا دادیار تشخیص دهد که قصوری اتفاق نیفتاده، شکایت بی‌مورد است و برگ منع تعقیب صادر می‌شود. شاکی در این حالت می‌تواند شکایت را از ارگان مربوط دیگری پیگیری کند.
دکتر نقیبی اظهار کرد: پرونده‌هایی که منع تعقیب نخورد، پس از این مرحله به هیئت‌های انتظامی ارجاع داده می‌شود تا رأی‌گیری شود. رئیس هیئت بدوی بعد از مطالعه پرونده باتوجه‌به اینکه در هیئت تخصص‌های پزشکی مختلف برای بررسی وجود دارد، پرونده را به این هیئت‌ها ارجاع می‌دهد تا نظر کارشناسی را از این هیئت‌های تخصصی دریافت کند. اگر قصوری انجام شده باشد، نحوه برخورد با خاطی تعیین می‌شود.
این نحوه برخورد می‌تواند تذکر کتبی همراه با درج در پرونده باشد یا تذکر کتبی همراه با درج در تابلو اعلانات یا محرومیت از مطب به‌صورت کوتاه‌مدت یا محرومیت در استان یا کل کشور. بعد از اینکه رأی در هیئت بدوی صادر شد، به شاکی و متشاکی ابلاغ می‌شود.
معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی خراسان رضوی در ادامه گفت: اگر به رأی صادرشده رضایت داده شد، این رأی قابل اجراست، اما اگر هرگونه اعتراضی به رأی صادرشده اتخاذ شود، پرونده تجدیدنظر می‌شود و هیئت بدوی مجدد آن را بررسی می‌کند. معمولا افرادی را که خبره‌تر هستند در هیئت تجدیدنظر قرار می‌دهیم تا رأی دوباره کارشناسانه‌تر بررسی شود.
این مقام مسئول گفت: هیئت تجدیدنظر یا رأی بدوی را تأیید می‌کند یا اینکه رأی دیگری صادر می‌کند که باید همراه با مستندات باشد. رأی بدوی قابل اجراست، مگر در مواردی که جرم سنگین باشد، مثل محرومیت از مطب که در این صورت شاکی می‌تواند شکایتش را به تهران و یک مرحله بالاتر ارجاع دهد.
وی در پاسخ به اینکه از زمان شکایت تا صدور رأی چقدر زمان می‌برد، گفت: معمولا در عرض دوسه ماه جمع‌بندی می‌شود؛ بستگی دارد حجم پرونده‌ها چقدر باشد. معمولا هیئت تجدیدنظر یک‌بار در هفته و هیئت بدوی دوبار در هفته برگزار می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه پزشک یا مکانی که تخلف پزشکی در آن رخ داده است، در طول رسیدگی به پرونده اجازه فعالیت دارند یا نه گفت: اگر فردی تخلف کرده باشد، دادستان از همان ابتدا می‌تواند مطب را پلمب کند تا تکلیف پرونده روشن شود.
نقیبی در پاسخ به اینکه اگر پزشکی عملش منجر به فوت شده باشد، آیا تا زمانی که پرونده بررسی شود، امکان فعالیت دارد یا نه، گفت: پزشکی هم که عملش منجر به فوت بیمار شده است، بعد از ارجاع به دادستانی برایش کیفرخواست صادر می‌شود، به این معنی که جرم اتفاق افتاده است یا اینکه منع تعقیب می‌زنند. اگر کیفرخواست صادر شد، پروانه به دادسرا می‌رود و رأی هیئت بدوی صادر می‌شود و در صورت لزوم به هیئت تجدیدنظر ارجاع داده می‌شود.
به‌گفته وی، تا زمانی که دادگاه رأی صادر می‌کند، پزشک می‌تواند به فعالیت ادامه دهد و معمولا چند ماهی بیشتر زمان نمی‌برد. در صورت اعتراض پزشک به پرونده و ارجاع آن به تهران، این زمان بیشتر خواهد شد.