حاشیه شهر مشهد؛ گم‌شده بودجه ملی

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ «حاشیه شهر مشهد»؛ آن قدر این چند واژه را در متن گزارش‌ها و اخبار دیده اید و وعده‌های مسئولان درباره سروسامان دادن به این مناطق را شنیده اید که احتمالا هر حرف و وعده‌ای برایتان تکراری و بی سرانجام به نظر می‌رسد، اما اگر گذرتان به این مناطق افتاده باشد، متوجه می‌شوید که چرا تکرار هزارباره معضلات آن‌ها و پیگیری مکرر وعده‌های برزمین مانده برای حل مشکلات آن واجب است.

معضل حاشیه شهر مشهد آن قدر مهم و بزرگ شده که به اذعان مسئولان شهری و کشوری در ادوار مختلف، دیگر به یک موضوع ملی تبدیل شده است.

درنظر گرفتن ردیف اختصاصی بودجه برای حاشیه شهر مشهد در آلبوم اقتصادی کشور، یکی از آن موضوعاتی است که شهرآرا در سال‌های اخیر بار‌ها درباره آن نوشته است. قرار بود با نگاهی ملی به این معضل، کمی از بار مشکلات این مناطق کم شود، اما با حذف ردیف پرحاشیه «رسیدگی به حاشیه شهر مشهد» از متن آلبوم اقتصادی کشور، این بار به سرمنزل مقصود نرسید.

حذف حاشیه از متن بودجه

بگذارید کمی به عقب بازگردیم. سال۹۳ بود که رهبر معظم انقلاب در یکی از سفر‌های خود به مشهد در جمع مسئولان خراسان رضوی، دستور دادند که مسائل حاشیه شهر مشهد، سامان دهی و رسیدگی شود. این موضوع بعد از آن نیز یکی از دغدغه‌های مهم ایشان بوده است.

شاید تعریف ردیف بودجه‌ای با عنوان «رسیدگی به حاشیه شهر مشهد» در آلبوم اقتصادی سال۹۴ پاسخی از جانب مسئولان وقت برای این دغدغه ایشان بود؛ هرچند پاسخ درخوری نبود و این ردیف به یکی از ردیف‌های پرحاشیه آلبوم اقتصادی کشور برای شهر مشهد تبدیل شد.

سیر تغییرات این ردیف بودجه به صورتی بود که پس از کاهش فراوان سرانجام از قانون برنامه وبودجه سال ۹۸ حذف شد. البته پیش از پاک شدن این ردیف از آلبوم اقتصادی کشور نیز تخصیص‌ها بسیار ناچیز و در برخی سال‌ها حتی صفر بوده است.

سیر تغییرات ردیف بودجه رسیدگی به حاشیه شهر مشهد به این صورت بود که سال۹۴ در بودجه سالانه، ۴۰۰میلیارد ریال اعتبار برای حاشیه شهر مشهد مصوب شد، ولی تا پایان این سال هیچ رقمی تخصیص نیافت. سال۹۵ مبلغ هزارمیلیارد ریال اعتبار مصوب شد، ولی تا پایان سال، رقم تخصیص یافته ۵۳۳میلیارد ریال بود.

در سال۹۶ نیز اعتبار مندرج مصوب شده با عنوان بهسازی بافت فرسوده و حاشیه کلان شهر مذهبی مشهد، ۷۵۰میلیارد ریال بود که از این میزان، ۵۰۰میلیارد ریال به صورت نقدی تخصیص یافت.

این ردیف در سال‌های گذشته پس از ادغام با شهر‌های قم و شیراز و کاهش شدید حجم اعتبار آن، درنهایت در آلبوم اقتصادی سال ۹۸ به ردیفی با عنوان «بهسازی بافت فرسوده و حاشیه کلان شهر‌های مذهبی» با اعتبار هزارمیلیارد ریال تبدیل شد که همان هم در قانون برنامه وبودجه سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ به ۹۵۰ میلیارد ریال کاهش یافت و تلاش نمایندگان مجلس و مسئولان استانی برای احیای ردیف بودجه اختصاصی بی نتیجه ماند.

تلاش برای بازگرداندن حاشیه به متن

هرچند سهم حاشیه شهر مشهد از ردیف بودجه اختصاصی اش چندان نبوده و بیشتر رقم‌ها مجاز بوده و به حقیقت تبدیل نشده است، بازهم وجود این ردیف بودجه، بهتر از پاک شدن کلی آن از متن آلبوم اقتصادی کشور است؛ البته باتوجه به اینکه رئیس جمهور از اختصاص بودجه انقباضی برای سال ۱۴۰۱ سخن گفته است، بعید به نظر می‌رسد که این ردیف در سال آینده نیز احیا شود، با این همه نماینده‌های مردم در شورای اسلامی شهر مشهد و مجلس شورای اسلامی، پیگیر احیای این ردیف هستند.

مجید طهوریان عسکری، عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد و عضو کمیسیون ویژه سامان دهی حاشیه شهر، در این باره به شهرآرا می‌گوید: در این راستا گفتگو‌هایی با نماینده‌های مجلس انجام دادیم که ردیف‌های مشهد که مهم‌ترین و جدی‌ترین آن‌ها شامل موضوع حاشیه شهر، بازآفرینی و زیارت است، جزو ردیف‌های ملی دیده شود تا به رونق بخشی فضای کلان شهر مشهد کمک کند.

بخشی از پیگیری‌های لازم برای احیای این ردیف‌ها برعهده من است و بخش دیگر برعهده نایب رئیس شورای ششم شهر مشهد که از طرف دیگر اعضا ماموریت پیدا کرده است اعتبارات شهر مشهد در مجلس را پیگیری کند.

نصرا... پژمان فر، نماینده مردم مشهد وکلات در مجلس شورای اسلامی، نیز در همین باره به شهرآرا می‌گوید: نمایندگان پیگیر احیای ردیف‌های بودجه اختصاصی شهر مشهد ازجمله بودجه حاشیه شهر هستند، اما هنوز نمی‌توانیم درباره اینکه در لایحه جدید، این ردیف احیا خواهد شد یا نه، اظهارنظر کنیم.

پیگیری‌های مسئولان برای کاهش و رفع این معضل از راه‌های دیگر نیز ادامه دارد. سیدعبدا... ارجائی، شهردار مشهد، نیز چند روز قبل ابراز امیدواری کرد که طرح جامع سامان دهی حاشیه شهر که می‌تواند درصدی از مشکلات حاشیه شهر را -البته نه با محوریت شهرداری بلکه با محوریت دولت و کمک شهرداری و همه دستگاه‌های مربوط- حل کند، تا دو ماه آینده به پایان برسد.

سیدابراهیم علیزاده، رئیس کمیسیون ویژه سامان دهی حاشیه شهر شورای اسلامی شهر مشهد، نیز چند روز قبل در گفتگو با ایرنا تاکید کرد که ۳۰درصد از تکالیف سامان دهی حاشیه شهر مشهد برعهده شهرداری این شهر و ۷۰درصد دیگر بر عهده دستگاه‌های اجرایی استان است که امیدواریم با پای کار آمدن همه دستگاه‌های مرتبط و مشارکت مجلس و دولت و تخصیص اعتبار مناسب در چهار سال پیش رو، مناطق حاشیه شهر به مناطق درحال توسعه تبدیل شوند.