علی باقری: تمرکز دور هشتم مذاکرات لغو تحریم‌ها بود

دور هشتم مذاکرات که از روز دوشنبه ۶ دی‌ماه (۲۷ دسامبر) در وین آغازشده بود، بعد از ظهر روز پنجشنبه ۹ دی‌ماه (۳۰ دسامبر) به‌دلیل فرا رسیدن سال نو میلادی و تعطیلی خدمات هتل کوبورگ به‌طور موقت متوقف شد.

طی چند روز گذشته مذاکرات فشرده‌ای در سطح روسای هیات‌ها و کارشناسان گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا در دو حوزه رفع تحریم‌ها و مسائل هسته‌ای برگزار شد. هم زمان اعضای برجام بدون حضور ایران چندین جلسه با هیات آمریکایی که ریاست آن را رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران برعهده دارد برگزار کردند.

دیپلمات‌های آمریکا به وین سفر کرده‌اند تا به صورت غیر مستقیم در روند گفت‌وگوها برای احیای توافقات سال ۹۴ شرکت کند. آمریکا اردیبهشت سال ۱۳۹۸ به طور یکجانبه و غیرقانونی از برجام خارج شد و شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران به اجرا گذاشت. دولت دموکرات جو بایدن که ازمنتقدان خروج دونالد ترامپ رئیس  جمهور سابق امریکا از برجام است هنوز اقدام ملموسی را برای بازگشت این کشور به توافقات سال ۹۴ صورت نداده است.

میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه دیشب با انتشار پیامی در توئیتر نوشت: مشارکت کنندگان برجام (بدون حضور ایران) و ایالات متحده عصر امروز با یکدیگر دیدار کردند و در مورد آخرین وضعیت گفت‌وگوهای وین تبادل نظر کردند. وی افزود که همه شرکت کنندگان در جلسه امشب، «با خوشنودی روند مثبت و فضای عملی مذاکرات جاری را مورد توجه قرار دادند.»

قریب به اتفاق دیپلمات‌ها و کشورهای مشارکت کننده در گفت‌وگوهای وین نسبت به روند رو به جلوی مذاکرات اتفاق‌نظر دارند و تا رسیدن به نتیجه نهایی مصمم به ادامه گفت‌وگوها هستند. یک منبع اروپایی که خواست نامش فاش نشود فضای کلی مذاکرات را مثبت و رو به جلو توصیف کرد. وی بیان داشت که گفت‌وگوها در دور جاری و قبل جدی پیگیری شد. در دو حوزه تحریم و مسائل هسته‌ای پیشرفت‌های خوبی حاصل شده اما اختلاف نظرهایی وجود دارد که ما در این زمینه سرگرم گفت‌وگو هستیم.

در همین حال میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه دست یابی به توافق درباره احیای توافقات سال ۹۴ را شدنی توصیف و تصریح کرد که رسیدن به این مرحله تا ماه فوریه ۲۰۲۲ یک ارزیابی واقعی است.

وی عصر پنجشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: باید صبور باشیم و در تلاش هایمان مصر باشیم؛ در نهایت می‌توانیم از تمام مشکلات عبور کنیم.

این دیپلمات روس در پاسخ به سووالی درباره راستی آزمایی رفع تحریم‌ها در مذاکرات وین گفت که پیگیری این مساله از سوی طرف ایرانی قابل درک است. وی با بیان اینکه نمی‌تواند محتوای مذاکرات جاری را افشا کند افزود که گفت‌وگوها یک روند است و فضای آن مثبت و رو به جلو است. به گفته وی تمام مشارکت کنندگان در این زمینه هم عقیده هستند. اولیانوف مذاکرات را یک بده بستان توصیف کرد و گفت که همه مشارکت کنندگان در گفت‌وگوها جدی هستند.

همچنین علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران ارزیابی مشابهی را در گفت‌وگو با خبرنگاران ارائه داد و گفت که پیشرفت‌های نسبتا خوبی در چند روز آغازین دور هشتم صورت گرفته است. وی پیش از عزیمت به تهران به خبرنگاران ایرانی مستقر در وین گفت: در این چند روزی که دور هشتم گفت‌وگوها صورت گرفت تمرکز اصلی مذاکرات بر روی موضوع لغو تحریم‌ها بود.

این دیپلمات ایرانی افزود: در چند عرصه گفت‌وگوها و تعاملات بین طرف ایرانی و طرف‌های مقابل ادامه داشت، از جمله چند جلسه در موضوع راستی آزمایی برگزار شد؛ هم هماهنگ کننده کمیسیون مشترک و هم با طرف اروپایی، همینطور در موضوع راستی آزمایی هم جلساتی بین طرف ایرانی با هماهنگ کننده کمیسیون مشترک، جلسه جداگانه‌ای با سه کشور اروپایی برگزار شد.

باقری بیان داشت: در عرصه لغو تحریم‌ها هم به اصطلاح مکاتباتی بین دو طرف انجام گرفت و پیشرفت‌های به نسبت خوبی در این چند روز آغازین دور هشتم صورت گرفت. وی ابراز امیدواری کرد که پس از تنفس چند روزه به دلیل تعطیلات پایان سال میلادی کار جدی تری در موضوع لغو تحریم ها توسط طرف‌های مختلف پیگیری شود.

به این ترتیب مذاکرات بصورت حضوری تا دوشنبه متوقف شد اما رایزنی‌ها به صورت غیررسمی تا بازگشت هیات ها ادامه دارد. از برآیند اظهارنظرها می‌توان دریافت که روند گفت‌وگوها سمت و سوی مثبت و روی ریل درستی قرار گرفته است.

یک منبع اروپایی نزدیک به مذاکرات وین به خبرنگار گفت که در صورت حصول توافق در وین، این مساله در چارچوب کمیسیون مشترک مطرح و در صورت موافقت اعضا از ایالات متحده به عنوان طرف نقض کننده برجام برای عضویت مجدد دعوت خواهد شد. تا آن زمان واشنگتن به گفته مذاکره کننده ارشد ایران باید به صورت عینی و قابل راستی آزمایی تحریم‌های ظالمانه و غیرانسانی را رفع کند.