ایستادگی بر اصول بحق ایران مهم‌ترین شرط در مذاکرات وین

گروه سیاست | شهرآرانیوز؛ در پی پررنگ ترشدن احتمال حصول توافق در وین، به نظر می‌رسد که سه محور «لغو همه تحریم‌های برجامی، ایجاد سازوکار برای راستی آزمایی لغو تحریم‌ها و تضمین خارج نشدن آمریکا از برجام» بیش از گذشته از اهمیت ویژه برای تهران برخودار است.

در این بین تحصیل تضمین خارج نشدن آمریکا از برجام از وزن بیشتری نسبت به دو گزینه دیگر برخوردار است، به خصوص آنکه رابرت مالی، نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران، طی مصاحبه‌ای بیان کرد که دولت کنونی نمی‌تواند تضمین کند دولت بعدی آمریکا از توافق خارج نخواهد شد. از این رو اکنون تحصیل این تضمین برای ایران بسیار جدی است.

ضمن آنکه دور مخالفت‌های جمهوری خواهان آمریکا به خصوص از تریبون کنگره درباره توافق احتمالی هم بیشتر شده است.

به تازگی هم حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در گفت وگوی تلفنی با وانگ یی، وزیر خارجه چین، با تأکید بر لزوم لغو تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد که طرف غربی باید در حوزه لغو تحریم‌ها تصمیم جدی و مؤثر بگیرد و فاصله معنادارش را با سیاست‌های شکست خورده دولت پیشین آمریکا نشان دهد و این موضوع با لغو همه تحریم‌های مغایر با برجام و اقدام جدی در حوزه ارائه تضمین ممکن خواهد شد.

دولت پیشین آمریکا به ریاست دونالد ترامپ نیز با هدف رسیدن به توافقی بهتر و طولانی‌تر از برجام، آمریکا را از این توافق هسته‌ای خارج کرده بود. با این حال، ترامپ باوجود اجرای سخت گیرانه سیاست موسوم به فشار حداکثری بدون رسیدن به خواسته هایش کاخ سفید را ترک کرد. پیرو نکات یادشده، با نگاهی به اظهارات کارشناسان و مقامات سیاسی ایرانی، چگونگی ایجاد تضمین لازم برای خارج نشدن دوباره آمریکا از برجام در صورت حصول توافق در وین را بررسی می‌کنیم.

باید ریسک خروج از توافق را زیاد کنیم

فواد ایزدی، کارشناس ارشد مسائل آمریکا، در این باره به «دیپلماسی ایرانی» گفت: به هر میزان که بتوانیم فضا را به سمتی پیش ببریم که خروج دوباره آمریکا یا هرکدام از کشور‌های طرف برجام با هزینه فراوان سیاسی، دیپلماتیک، حقوقی و… همراه باشد، به همان اندازه می‌توان طرف مقابل را از خروج دوباره از توافق هسته‌ای دور کرد. یعنی باید خروج دوباره برای طرف ها، چه آمریکا یا هر طرف دیگری، پرریسک شود.

البته این به معنای تضمین صددرصدی نیست، اما ما باید به سمتی گام برداریم که به جای تمرکز روی تضمین برای خارج نشدن آمریکا یا هر کشور دیگری سعی کنیم خروج دوباره را با هزینه‌های فراوان برای آن کشور همراه کنیم. به بیان دقیق‌تر و روشن‌تر من معتقدم که گروه مذاکره کننده باید در مسیری گام بردارد که اگر آمریکا به دنبال احیای برجام است، باید تضمین هزینه پرریسک بودن توافق با خود را بدهد.

وعده  نسیه را در مذاکرات نمی‌پذیریم

نماینده مشهد در مجلس نیز اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران وعده‌های نسیه کشور‌های غربی را قبول ندارد و باید آنان در مذاکرات وعده نقد دهند.

حجت الاسلام نصرا... پژمانفر به «مهر» گفت: در سال‌های گذشته برخی کشور‌های غربی حقوق جمهوری اسلامی ایران را نادیده گرفته اند؛ بنابراین ما باید از تجربیات تلخ گذشته عبرت بگیریم و اجازه ندهیم آن اتفاقات تکرار شود. جمهوری اسلامی ایران وعده‌های نسیه کشور‌های غربی را قبول ندارد و باید آنان در مذاکره با مقامات ایران وعده نقد دهند.

نماینده مشهد در مجلس با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها تاکنون حسن نیتشان را به ما نشان نداده اند، یادآورر شد: مقامات آمریکا باید در پیشنهادهایشان حسن نیتشان را به ما نشان دهند و پیشنهاد‌های آنان باید ناظر به این باشد که همه تحریم‌های ایران لغو شود. آمریکا باید به ما ثابت کند که می‌خواهد روش غلط گذشته اش را تغییر دهد.

تجربه تلخ از بد عهدی غرب

سفیر ایران در روسیه نیز تأکید کرد که در صورت احیای برجام، ایالات متحده باید تضمین دهد که با تغییر دولت، تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی دوباره بازنخواهدگشت.

به گزارش «خبرگزاری دانشجو»، کاظم جلالی دراین باره توضیح داد: ما تجربه خوبی از رویکرد غرب در قبال برجام نداریم. آمریکایی‌ها دولت را تغییر دادند و تعهداتشان ذیل برجام را نقض کردند؛ بنابراین مردم ایران حق دارند درباره تضمین‌های آینده مبنی بر اینکه تحریم‌ها دوباره وضع نخواهد شد، بدانند.

این دیپلمات ایرانی در ادامه افزود که تحریم‌ها درحقیقت نوعی از سرکوبگری علیه مردم ایران است و به همین دلیل چنین تضمین‌هایی از سوی ایالات متحده امری ضروری است.

ایران نباید تعهدی را بپذیرد

محمدصادق کوشکی، تحلیلگر سیاسی، درباره این موضوع به «مثلث آنلاین» گفت: دولت بایدن با مجموعه شکست هایش در حوزه سیاست خارجی دنبال یک راه رهایی است. بایدن همه تلاشش را به کار گرفته است تا از زیر فشار افکار عمومی داخلی آمریکا بیرون بیاید و پیروزی چشمگیری به دست آورد تا بتواند شکست‌های دو سال گذشته اش را جبران کند. بازگشت آمریکا به برجام می‌تواند همان پیروزی مهم او باشد. به همین دلیل آمریکایی‌ها در تلاش اند با بازگشت به برجام به نوعی خطای ترامپ را جبران کنند.

خروج آمریکا از برجام باعث شد تا این کشور نتواند از مزایای برجام استفاده کند؛ ازجمله مکانیزم ماشه که برای آمریکا بسیار مهم است. از سوی دیگر وقتی آمریکا در برجام نباشد، درعمل نمی‌تواند فشار‌های برجامی را بر ایران وارد کند؛ بنابراین برجام می‌تواند برگ برنده بایدن باشد.

او ادامه داد: اکنون بهترین راه برای ایران حفظ وضع موجود است. یعنی ما از یک سو در برجام حضور داریم و از سویی زیر فشار ابزار‌های برجامی مانند محدودیت‌های هسته‌ای نیستیم.

منطق منافع ملی حکم می‌کند که وضعیت کنونی را حفظ کنیم و مطمئن باشیم هیچ امتیازی برای آمریکا بالاتر از بازگشت ایران به برجام نیست.

این فعال سیاسی بیان کرد: مشکل دیگر آن است که ایران از آمریکا و طرف‌های اروپایی هیچ تضمینی نگرفته است و گویا نمی‌تواند بگیرد و هیچ سازوکاری مشخص نشده است که طرف‌های غربی را به رعایت تعهداتشان ملزم کند، مگر آنکه تعهدات به صورت گام به گام اجرا شود. یعنی گام اول را که آمریکا برداشت، ایران نخستین تعهدش را اجرا کند.

این در حالی است که آمریکایی‌ها به روشنی گفته اند ما هیچ تعهدی نمی‌توانیم بدهیم. زیرا ممکن است کنگره نتیجه نهایی مذاکرات را تصویب نکند. مسئله دیگر آن است که تعهد آمریکا حاکمیتی نیست. یعنی تعهدی که اکنون امضا می‌شود، برای رئیس جمهور بعدی ضمانت اجرایی ندارد. با در نظر داشتن این وضعیت، منطق حکم می‌کند که ما هیچ تعهدی از آمریکا را نپذیریم.