مُحَرَّمُ‌الحَرام اولین ماه سال هجری قمری است. دلیل نام‌گذاری این ماه، حرام‌بودن جنگ در آن ذکر شده است. واقعه کربلا که منجر به شهادت امام‌حسین(ع) و یارانش شد، در ماه محرم سال ۶۱ق اتفاق افتاده است. شیعیان هر سال از ابتدای این ماه سوگواری می‌کنند.
مُحَرَّمُ‌الحَرام یا مُحَرَّم اولین ماهِ سال در تقویم هجری قمری است. این ماه را از آن جهت محرم نامیده‌اند که در آن جنگ و غارت حرام بود.
ماه عزاداری شیعیان
پس از شهادت امام‌حسین (ع) در محرم سال ۶۱قمری، این ماه برای شیعیان به ماه عزا تبدیل شده است. امامان معصوم(ع) و شیعیان آن‌ها به برگزاری مراسم عزاداری در این ماه همت می‌ورزیده‌اند. در حدیثی از امام‌رضا(ع) آمده است: «چون ماه محرم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می‌شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می‌گفت: امروز روزی است که حسین(ع) شهید شده است.»
گرامیداشت محرم و یادآوری رشادت شهدای کربلا نزد مردم مسلمان ایران از اهمیت زیادی برخوردار است؛ مراسم عزاداری در ایران هرسال از اولین روز محرم آغاز می‌شود و تکیه‌خانه‌ها، حسینیه‌ها، مساجد و خانه‌ها میزبان عزاداران حسینی هستند.
تاسوعا و عاشورای حسینی در ایران تعطیل رسمی است و هیئت‌های عزاداری از صبح در خیابان‌های شهرهای مختلف ایران عزاداری و نوحه‌سرایی می‌کنند. برپایی مراسم عزای سرور و سالار شهیدان در میان مردم مسلمان ایران، افغانستان، پاکستان، آذربایجان و کشورهای دیگری که مسلمانان در آن زندگی می‌کنند، از اهمیت زیادی برخوردار است.
وقایع مهم ماه محرم
در ادامه به وقایع مهم ماه محرم اشاره می‌شود:
- ورود امام‌حسین(ع) و یارانش به سرزمین کربلا در سال ۶۱قمری سرآغاز حادثه عاشورا بود؛
- درگذشت حضرت آدم(ع)؛
- شهادت حضرت یحیی(ع)؛
- جلوگیری از دستیابی اهل‌بیت امام‌حسین(ع) به آب به دستور عمربن‌سعد؛
- تاسوعا و شب عاشورا روزی که دشمن، حسین‌بن‌علی(ع) و یارانش را در کربلا محاصره کرد و برای جنگ با آن‌ها اجتماع کرد. امام‌حسین(ع) شب را از دشمن مهلت گرفت تا به عبادت و دعا بپردازد؛
- روز عاشورا روز شهادت امام‌حسین(ع) و یارانش در سال ۶۱قمری است؛
- شام غریبان؛
-انفجار بمب در حرم امام‌رضا(ع) در سال ۱۴۱۵ق؛
- حرکت‌دادن اسیران کربلا به‌سوی کوفه در سال ۶۱ق؛
- شهادت امام‌سجاد(ع) در سال ۹۴ یا ۹۵ق. بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵محرم است؛
- حرکت اسیران کربلا به‌سوی شام در سال ۶۱ق؛
- بمب‌گذاری و تخریب حرم عسکریین(ع) در سامرا در سال ۱۴۲۷ق؛
- محاصره مکه و سنگ‌باران کعبه به‌وسیله سپاهیان یزیدبن‌معاویه در سال ۶۴ق؛
- تبعید امام‌جواد(ع) به بغداد در سال ۲۲۰ق.
محرم و صفر
| شهرآرانیوز 
معاون امنیتی وزیر کشور و رئیس ستاد مرکزی اربعین گفت: زائران اربعین حسینی در مسیر بازگشت احتیاط را سرلوحه قرار دهند تا سفری بدون حادثه داشته باشند.
کد خبر: ۳۵۱۶۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۳
فرماندار مشهد گفت: در سطح شهرستان مشهد، انسجام و همدلی بسیار خوبی میان دستگاه‌ها برقرار است و هیچ مشکلی در مسیر خدمت‌رسانی به زائران وجود ندارد.
کد خبر: ۳۵۱۲۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۱
امام حسین(ع) برای احیای اسلام ناب محمدی، امر به معروف و نهی از منکر، و مقابله با ظلم و فساد حکومت یزید، قیام کرد و به اسوه‌ای برای تمام دوران تبدیل شد.
کد خبر: ۳۵۰۸۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
فرمانده قرارگاه اربعین فراجا گفت: تا کنون، بیش از ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در سامانه ثبت‌نام کرده‌اند و یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از مرز‌های چهارگانه کشور خارج شده‌اند و همچنین ۴۵۰ هزار نفر از زائران تاکنون به کشور بازگشته‌اند.
کد خبر: ۳۵۰۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۵
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی بر افزایش همکاری‌های بین‌بخشی برای ایمن‌سازی مسیر زائران در دهه پایانی صفر تاکید کرد.
کد خبر: ۳۴۹۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱
رئیس پلیس مهاجرت و گذرنامه از صدور ۷۸۰ هزار گذرنامه زیارتی تا به امروز ۱۱ مردادماه خبر داد و گفت: بیش از ۵۹۰ هزار جلد در ایام محرم و صفر ۱۴۰۴ صادر شده است.
کد خبر: ۳۴۹۱۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۱
امروز جمعه ۱۰ مرداد ۱۴۰۴، مراسم معنوی "طرح زیارت رضوان" با حضور پرشور ۱۲۰۰ زائر از جمهوری آذربایجان در حرم مطهر رضوی برگزار شد. این برنامه به همت بخش آسیای میانه مدیریت زائرین غیرایرانی آستان قدس رضوی اجرا شد.
کد خبر: ۳۴۸۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۰
معاون فرهنگی اداره‌کل اوقاف خراسان رضوی از استقرار ایستگاه‌های فرهنگی، رفاهی و معرفتی در ۳۰ بقعه شاخص این استان خبر داد و گفت: این بقاع در مسیر تردد زائران پیاده مشهد قرار دارند و در ایام دهه پایانی صفر به‌صورت ویژه خدمت‌رسانی می‌کنند.
کد خبر: ۳۴۷۱۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۲
دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی راهنمایی جامع برای مسئولان هیئت‌ها و برگزارکنندگان مراسم عزاداری در محرم و صفر منتشر کرد.
کد خبر: ۳۴۶۴۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۳۰
دستورالعمل بهداشت محیط ویژه ایام سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در محرم و صفر ۱۴۰۴ از سوی معاون بهداشت وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ شد.
کد خبر: ۳۴۶۰۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۸
قائم‌مقام شرکت راه‌آهن گفت: با توجه به افزایش میزان تقاضا در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی، قطار‌های فوق‌العاده برای مسیر‌های پرتردد از جمله مشهد در نظر گرفته شده است.
کد خبر: ۳۴۳۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۴
با آغاز محرم و صفر ، هیئات عزاداری به سوگ امام حسین(ع) و یاران باوفایش نشستند.
کد خبر: ۳۴۲۹۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۱
هشتمین امام شیعیان، توصیه‌های مختلفی برای بهره‌مندی بیشتر از ایام محرم بیان کرده‌اند.
کد خبر: ۳۴۲۵۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰
معاون فرهنگی‌هنری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد، از اکران ۵۰ قاب مفاخر شهری مزین به تصاویر خادمین‌الحسین(ع) هم‌زمان با دهه اول ماه محرم خبر داد.
کد خبر: ۳۴۲۵۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰
معاون فرهنگی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی با اشاره به ثبت بیش از ۲۷ هزار موقوفه در سامانه جامع استان، از فعال‌بودن ۵ هزار و ۵۰۰ موقوفه منطبق با ایام محرم و صفر خبر داد.
کد خبر: ۳۴۲۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰
رئیس مرکز اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت حوادث دانشگاه علوم پزشکی مشهد از آمادگی کامل این مجموعه جهت اجرای هرچه بهتر مأموریت‌های ویژه شب و روز تاسوعا و عاشورای حسینی و همچنین شب شام‌غریبان خبر داد.
کد خبر: ۳۴۲۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۰
معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد، گفت: در مناسبات خاص مانند محرم یا دهه آخر صفر، به صورت سه‌شیفت و متمرکز در اطراف حرم مطهر رضوی به خصوص در تاسوعا و عاشورا که حضور بیشتر زائران در مشهد مقدس مشاهده می‌شود، در قالب گشت‌های پیاده و سواره به صورت ویژه نسبت به جمع آوری متکدیان اقدام خواهیم کرد.
کد خبر: ۳۴۲۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹
قرارگاه جلسات خانگی قرآن، که در قالب طرح «همت» (هسته‌های مبارزه ترکیبی) و با ابتکار جامعه قرآنی شکل گرفته، هم‌زمان با ایام محرم و صفر ۱۴۰۴ وارد فاز اجرایی شده است.
کد خبر: ۳۴۲۰۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۸
فرماندار مشهد مقدس گفت: با توجه به فرارسیدن ایام محرم، مشکلی در تأمین کالا‌های اساسی به‌ویژه برنج و روغن که از نیاز‌های اصلی هیأت‌های مذهبی و شهروندان است، وجود ندارد.
کد خبر: ۳۴۱۴۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۵
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: تأسیسات اقامتی مشهد در ایام دهه نخست محرم، اعمال ۵۰ درصد تخفیف برای زائران بارگاه منور رضوی در نظر گرفتند.
کد خبر: ۳۴۰۶۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۲