مادران به اسفند دوست‌داشتنی دل داده‌اند

باز هم اسفند از راه رسیده است. از کودکی اسفند را طور دیگری دوست داشته‌ام. مردم از هر قشر و طبقه اجتماعی با آمدن اسفند، انگار با بروز نشانه‌هایی از تحول طبیعت، برای تولدی دوباره آماده می‌شوند. غبار از سر و روی خانه‌ها و محله‌ها می‌زدایند و به نظر می‌رسد همه چیز را برای خوشامد میهمان عزیزی نو می‌کنند. حتی هوای اسفند هم هوای دیگری است. نرمشی شیرین دارد و بوی بهار را با خود می‌آورد.

واژگان «زن» و «زمین» و «زایندگی» با اسفند می‌آیند. اسفند یا «سپندارمذ» به معنای فروتنی پاک و مقدس است. گفته می‌شود خانواده‌های ایرانیان باستان برای سپاس از همسران و بانوان در خانواده و نزدیکان خود، هریک به اندازه توان، برای زنان پاکدامن و فروتن خود پیشکش‌هایی تدارک می‌دیدند و به پاس زحمات یکساله‌شان، تقدیم آنان می‌کردند. بانوان نیز این روز را گرامی می‌داشتند و لباس و کفش نو می‌پوشیدند.

از این رو، نام «زن»، «مادر» و «اسفند» به هم گره خورده است و پیوندی دیرینه دارند. خاطرم هست که با آمدن اسفند، مادرم همه خانه را چنان پاکیزه و متحول می‌کرد که حس می‌کردم همه وسایلمان نو هستند. آن روز‌ها نزدیک عید که می‌شد، بوی شیرینی نخودی و گردویی و قطاب و باسلوق از بیشتر خانه‌ها به مشام می‌رسید. پرده‌های سفید خانه‌ها برق دیگری داشتند و خرید کفش و لباس عید برای بچه‌ها از واجبات بود.

هرچند در روزگار ما تغییرات بسیاری در حال و هوای زندگی مردم رخ داده است و به طور مثال خرید کفش و لباس برای بچه‌ها به‌دلیل تکرار چندباره در طول سال دیگر جذابیت قدیم را ندارد یا به علت در دسترس بودن همیشگی انواع شیرینی، با آمدن عید برای خوردن خوراکی‌های رنگارنگ، قند توی دلمان آب نمی‌شود، نوروز اتفاقی ویژه است که هرگز تکراری نمی‌شود. در دو سال گذشته، به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا، اسفند و عید هم حال خوبی نداشتند و حال خوبی هم به ما نمی‌دادند. رفت‌وآمد‌ها و خرید‌های نوروزی با محدودیت بسیاری همراه شد و دیگر از دیده‌بوسی‌ها و عیددیدنی‌های سال‌های پیش خبری نبود.

با این حال، با توجه به انجام واکسیناسیون از سوی بیشتر مردم و امید به فروکش کردن سریع‌تر سویه غالب اومیکرون، آرزو می‌کنیم امسال اسفند و نوروز پررونق‌تری داشته باشیم و حال دل همه ما بهتر از روز‌های سیاه کرونایی باشد. بانوان این روز‌ها با همین انرژی و امید، به اسفند دوست‌داشتنی دل داده‌اند و ضمن حفاظت و حمایت از اعضای خانواده خود، خانه‌تکانی را آغاز کرده‌اند و غبار دو سال تلخ و دشوار گذشته را از در و دیوار خانه‌ها و نیز از دل و جان خود و خانواده می‌زدایند.

بانویی دراین‌باره می‌گوید: امسال می‌خواهم سنگ تمام بگذارم. تغییر و بهبود را از گلدان‌هایم آغاز کرده‌ام. شاید این سبزی و روشنی، تلخی و سیاهی دو سال کرونایی را بزداید. هرچند هنوز کرونا با ماست، به نظرم ضمن رعایت دستورها، با انرژی مثبت خودمان می‌توانیم این بیماری منحوس و آثار مخربش را از میان ببریم. مادری کهن‌سال هم درباره حال و هوای نوروز پیش رو عقیده دارد: عید یعنی دید و بازدید اقوام و نزدیکان، نو شدن طبیعت و دل ما. وقتی عید است که دلمان شاد باشد. دو سال گذشته به دلیل شیوع کرونا عید واقعی نداشتیم.

سالمان عوض می‌شد بدون اینکه حالمان تغییر کند. مدام نگرانی و خبر بد! دو سال است بچه‌هایم را در آغوش نگرفته و با دل سیر ندیده‌ام. امسال که بیشتر مردم واکسن زده‌اند، امیدوارم بتوانیم مثل پیش از کرونا به زندگی عادی برگردیم. هرچند مانند گذشته خانه‌تکانی را از دو سه هفته پیش شروع کرده‌ام، از خدا می‌خواهم خودش جهان را از این ویروس ناپاک بتکاند و اسفند امسال که اعیاد عزیزی را هم در خود دارد، برای همه مردم، لطیف و پر از برکت و شادی باشد و با دل‌خوشی به استقبال بهار جانان برویم.