محمدمعین وطنخواه | شهرآرانیوز؛ بر اساس تعالیم اسلامی، روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان برای مسلمانان واجب است. با وجود این، برخی افراد به دلایلی مانند بیماری و سفر از این حکم مستثنا هستند و روزه گرفتن بر آنان واجب نیست. هرسال با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان، بحث مجازات روزهخواری در ملأ عام به اوج خود میرسد.
به طور کلی، در متن قانون درباره روزهخواری به صورت مستقیم صحبت نشده، اما درباره روزهخواری در ملأ عام، از آن جایی که یک عمل حرام محسوب میشود، مجازاتهایی تعیین شده است. البته روزهخواری علاوه بر همه معایبی که دارد، در بعد اجتماعی هم نوعی بیاحترام به حقوق دیگران است.
به طور کلی، عمل روزهخواری اگرچه از نظر شرعی حرام است، در قانون برای شخص روزهخوار مگر در شرایط خاص مجازاتی تعیین نشده است. علاوه بر این، در قانون مجازات اسلامی هیچ مطلب مستقیمی درباره روزهخواری گفته نشده است. پس به طور واضح نمیتوان مجازات روزهخواری در ملأ عام را تعیین کرد.
این در حالی است که در قانون مجازات اسلامی درباره جرم تظاهر به عمل حرام در انظار عمومی صحبت شده است. طبق ماده ۶۳۸ این قانون، در صورت اثبات این موضوع، شخص علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود.
این موضوع که فردی به علت بیماری، کهولت سن یا مشکل شخصی توانایی روزه گرفتن را نداشته باشد کاملا قابل درک است، اما اگر همین فرد در انظار عمومی اقدام به خوردن و آشامیدن کند، عمل او تظاهر به روزهخواری است.
براساس ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، مقصود از ارتکاب عمل به طور علنی، ارتکاب آن در ملأ و منظر عموم است؛ لذا همین که عمل شخص در معرض دید دیگران قرار بگیرد، ارتکاب جرم تلقی میشود.
البته روزهخواری در ملأ عام تنها هنگامی جرم است که به صورت عمدی انجام شود؛ لذا اگر فردی سهوا در معابر عمومی اقدام به خوردن یا نوشیدن کند مرتکب جرمی نشده است.
به گفته مقامات انتظامی، پلیس با معدود هنجارشکنانی که بخواهند حرمت ماه مبارک رمضان را با بیتوجهی به تذکرات ارائهشده نگه ندارند، برخوردهای قانونی و لازم را صورت خواهد داد.
بر این اساس، از عموم شهروندان انتظار میرود برای تحکیم و گسترش ارزشهای اخلاقی، برای رعایت حقوق یکدیگر، از روزهخواری در اماکن عمومی پرهیز کنند.
همچنین آن دسته از رستورانها و اغذیهفروشیهایی که دارای مجوز فعالیت از سوی ستاد مقابله با کرونا هستند، از اذان صبح تا اذان مغرب تعطیلاند و بعد از این زمان تنها میتوانند از طریق خدمات «بیرونبر» فعالیت کنند.
از آن جایی که قوانین براساس حکومت اسلامی شکل گرفته است و بیشتر جامعه را مسلمانان تشکیل میدهند، احکام اسلامی علاوه بر امور فردی شامل ابعاد اجتماعی نیز میشود.
در احکام فردی معمولا حکومت اسلامی اجباری برای عمل به آنها ندارد، هرچند وظیفه خود میداند شرایط عمل به این احکام را فراهم کند. این در حالی است که در احکامی که جنبه اجتماعی دارند، اگر تخلف از آنها به صورت علنی انجام شود، نوعی بیاحترامی محسوب میشود.
این موضوع که افراد به احترام روزهداران از خوردن و آشامیدن در اماکن عمومی خودداری میکنند، نشان از حفظ ارزشهای اخلاقی و احترام به حقوق دیگران است.