بانوان خراسان به روایت مطبوعات قدیمی

غلامرضا آذری خاکستر-کارشناس و پژوهشگر تاریخ | شهرآرانیوز؛ ثبت وقایع و اتفاقات دردوره قاجار از طریق روزنامه‌ها، گزارش‌ها و تلگراف‌های نواحی مختلف ایران صورت گرفته است. بخشی از این وقایع و اتفاقات مربوط به زنان بوده است. ناامنی راه‌ها و سرقت از جمله مشکلات زائران در این دوره است. روزنامه وقایع اتفاقیه در ۲۹ رمضان ۱۲۶۹ به نحوه مسافرت زنان و محافظت از آن‌ها پرداخته و نوشته است: در یوم چهاردهم شهر شعبان‌المعظم، مادر زن عمدةالامراءالعظام ظهیرالدوله با جمع کثیری از اهالی هرات وارد مشهد مقدس شده‌اند که به زیارت روضه متبرکه سرکار فیض‌آثار مشرف شوند و یک صد نفر شمخالچی هم به جهت محافظت تا ارض اقدس همراه داشته است.

هم‌چنین موضوع شفایافتگان در بیشتر روزنامه‌های دوره قاجار بازتاب دارد و در واقع، شفا دور از دید روزنامه‌نگاران نبوده است. روزنامه ایران در شماره ۱۰۱۸ به تاریخ ۹ جمادی‌الثانی ۱۳۲۰ ضمن اشاره به تلگرافی از مشهد، شفا یافتن زنی که با توسل به امام رضا (ع) شفا یافته را چنین منعکس کرده است: چند روز قبل راپورت تلگرافی از مشهد مقدس رسیده: زنی که تقریبا یک سال مبتلا به امراض مختلفه و سه ماه بود مفلوج شده بود، شب دوشنبه، دوازدهم ربیع‌الثانی، در خانه خود به حضرت ثامن‌الائمه (ع) متوسل شده، به خواب می‌رود و در خواب یکی از‌ائمه (ع) را می‌بیند که می‌فرماید: برخیز. وقتی از خواب بیدار شده می‌بیند هیچ مرضی از او باقی نمانده است. به منزل تولیت رفته، شرح حال خود را بازمی‌گوید. معلوم می‌شود مشارالیه متعلقه یکی از فراشان آستانه مقدسه رضویه است. پس از تحقیق و ثبوت مطلب، به حکم تولیت، نقاره‌خانه را نواخته و صحن مطهر را چراغانی نموده‌اند.